Dagblaðið Vísir - DV - 04.01.2013, Blaðsíða 21
Það vantaði
ekkert
Þessi meðalvegur
er vandfarinn
Íslensk hjón sem höfðu ekki efni á jólagjöfum fengu óvæntan stuðning. – DVJói Fel segir steranotkun íslenskra ungmenna sorglega. – DV
V
egferðin að nýrri stjórnarskrá
hefur í þessari lotu staðið í
bráðum fjögur ár. Ferill máls
ins hefur verið lýðræðislegur
með afbrigðum og vakið óskipta
athygli og aðdáun úti í heimi.
Erlendir fræðimenn hafa lokið lofs
orði á frumvarpið, bæði inntak þess
og aðferðina við að koma því saman.
Alþingi hóf vegferðina skömmu
eftir hrun með því að skipa sjö
manna stjórnlaganefnd, þar
sem flestir nefndarmenn voru
prófessorar og fræðimenn. Stjórn
laganefndin kvaddi saman þjóð
fund og bjó málið í hendur þjóð
kjörins stjórnlagaþings, sem varð
að þingskipuðu stjórnlagaráði. Til
setu þar völdust fjórir prófessorar
og fjórir aðrir háskólakennarar, einn
þeirra nú einnig nýorðinn prófessor,
auk annars fólks úr flestum stéttum
samfélagsins. Rödd fræðasam
félagsins heyrðist því ekki síður hátt
og snjallt en raddir annarra bæði í
stjórnlaganefndinni og stjórnlaga
ráði og í samtali ráðsmanna við fólk
ið í landinu meðan á verkinu stóð.
Stjórnlagaráð ráðfærði sig náið við
fjölmarga fræðimenn innan lands
og utan. Aðrir fræðimenn gátu
líkt og aðrir íbúar landsins komið
ábendingum sínum á framfæri og
gerðu það sumir.
Góð samvinna við Alþingi
Þegar stjórnlagaráð hafði samþykkt
frumvarp að nýrri stjórnarskrá einum
rómi í lok júlí 2011, lagðist Alþingi yfir
verkið ásamt fræðimönnum og öðrum
sérfræðingum. Að lokinni níu mánaða
yfirlegu með tilheyrandi vitnaleiðslum
fræðimanna og annarra kvaddi Alþingi
saman aukafund stjórnlagaráðs í marz
2012 til að fjalla um ýmis álitamál
varðandi orðalag og efni frumvarpsins.
Góð samvinna Alþingis og ráðsins skil
aði sér inn í þá gerð frumvarpsins, sem
bíður nú afgreiðslu Alþingis fyrir þing
lok í byrjun marz 2013, þar á meðal
styttra en efnislega óbreytt kosninga
ákvæði.
Nú eru ekki eftir nema tveir mánuð
ir af þaulskipulögðu fjögurra ára ferli
málsins. Nú er því ekki rétti tíminn til
að ræða efnisatriði, hann er liðinn,
enda fól Alþingi lögfræðinganefnd
að loknum aukafundinum í marz að
leggja aðeins til orðalagsbreytingar
á frumvarpinu, ekki efnisbreytingar.
Alþingi hlýtur að sjá til þess við loka
afgreiðslu málsins, að sú ætlan þings
ins gangi eftir.
Málflutningur forseta Íslands
Ábendingar forseta Íslands um frum
varpið í nýársávarpi eru of seint fram
komnar. Forsetanum gafst líkt og öðr
um færi á að bera fram efnislegar
athugasemdir innan þess tímaramma,
sem Alþingi hafði ákveðið, enda þótt
færa megi rök að því, að ekki fari vel
á slíku, þar eð stjórnarskráin fjallar
m.a. um forsetann. Þau rök, að ekki
fari vel á, að Alþingi semji stjórnar
skrá, þar eð stjórnarskráin fjallar um
Alþingi, má m.ö.o. einnig heimfæra á
forsetann eins og Gísli Tryggvason lög
fræðingur hefur bent á. Alþingi féllst
á þessi rök og fól því öðrum að vinna
verkið. En jafnvel þótt forsetinn hefði
komið sjónar miðum sínum á fram
færi í tæka tíð, hefðu þau engu bætt við
eða breytt, þar eð öll atriðin, sem hann
nefnir, voru þaulrædd og leidd til lykta
á fundum stjórnlagaráðs.
Leikreglur lýðræðisins
Málflutningur forseta Íslands um nýja
stjórnarskrá vitnar hvorki um ríkan
skilning á eða virðingu fyrir leikregl
um lýðræðisins. Vilji þings og þjóð
ar liggur fyrir. Umfjöllun Alþingis um
frumvarpið er nú á lokastigi. Lokafrá
gangur frumvarpsins snýr ekki að
efnisatriðum, heldur einungis að
orðalagi frumvarpstexta og greinar
gerðar í samræmi við ábendingar lög
fræðinganefndar Alþingis. Tal forseta
Íslands um ný efnisatriði nú rétt fyrir
leikslok á því ekki vel við og vitnar ekki
heldur um næmt tímaskyn. Tal hans
um aðfinnslur einstakra fræðimanna
eftir dúk og disk á ekki heldur vel við
í ljósi þess, hversu ríkan skerf fjöl
margir fræðimenn hafa lagt til málsins.
Fræðimönnum ber þó að sjálfsögðu
ekki öllum saman, ekki frekar en öðru
fólki. Ef hlaupa ætti eftir sérskoðunum
einstakra fræðimanna, sem hirtu ekki
um að láta heyra í sér í tæka tíð, fengi
Ísland aldrei nýja stjórnarskrá.
Lestin er komin á teinana. Þjóðin
sagði skoðun sína með skýrum og af
dráttarlausum hætti í þjóðaratkvæða
greiðslunni 20. október. Alþingis bíð
ur nú það eitt að ganga frá málinu í
samræmi við vilja þjóðarinnar. Alþingi
getur ef það vill innsiglað lýðræðislega
kjölfestu ferlisins með því að leggja
endanlega gerð frumvarpsins í dóm
þjóðarinnar að nýju samhliða alþingis
kosningunum 27. apríl nk. Þar hefur
forseti Íslands eitt atkvæði eins og við
öll hin.
Bráðum fjögur ár
Spurningin
„Nei, ég gerði það ekki.“
Dögg Káradóttir
58 ára félagsmálastjóri
„Nei. Ég gerði það einu sinni, en
ekki lengur.“
Veronique Jacques
26 ára tónlistarkona
„Já, ég ætla ekki að borða neitt
nammi í ár – og ekki að drekka
gos!“
Helga Guðrún Guðmundsdóttir
17 ára nemi
„Já, ég ætla að vera duglegri að
læra stærðfræði.“
Steinunn Ásta Ásgrímsdóttir
15 ára nemi
„Nei, það gerði ég ekki.“
Laufey Emilsdóttir
50 ára hjúkrunarfræðingur
Strengdir þú
nýársheit?
1 Heimilislaus erfingi lést án þess að fá krónu Var erfingi
járnbrautamógúlsins Huguette Clarke
en hafði staðið í deilum um arfinn
2 „Aumkunarvert frá konu sem starfar fyrir Jón Ásgeir“ Egill
Helgason og Bubbi Morthens takast á
um grein Kristínar Þorsteinsdóttur
3 Sagði karla vera hrædda um að tapa forréttindunum Hildur
Lilliendahl í Kastljósi um hatramma
umræðu um femínisma á Íslandi
4 Skildi barnið eftir í áfengis-búð Bað um pössun meðan hann fór á
nektardansstað
5 Myndin sem almenningur elskar en gagnrýnendur ekki
The Hobbit fær góðar móttökur frá
almenningi en slæma útreið hjá
gagnrýnendum
6 Náði innbrotsþjófunum á myndband Birti myndbandið á
vefnum reddit.com og vakti það mikla
athygli notenda
7 Fúskið er að endurtaka sig Fyrrverandi kynningarstjóri Baugs
gerir lítið úr tilraunum til að sakfella
bankamenn
Mest lesið á DV.is
Kaffibolli og spjall Það getur verið notalegt að vippa sér inn úr vetrarkuldanum og amstri dagsins og ræða málin yfir góðum kaffibolla.
Mynd Eyþór árnAsonMyndin
Umræða 21Helgarblað 4.–6. janúar 2013
Hann var
góður maður
Anna Ingólfsdóttir missti manninn sinn 35 ára gömul. – DV
Kjallari
Þorvaldur
Gylfason
„ Ef hlaupa ætti
eftir sérskoðunum
einstakra fræðimanna,
sem hirtu ekki um að láta
heyra í sér í tæka tíð, fengi
Ísland aldrei nýja stjórnar-
skrá.