Dagblaðið Vísir - DV - 19.02.2008, Qupperneq 11
DV Fréttir
ÞRIÐJUDAGUR 19. FEBRÚAR 2008 11
Krabyog Ramin-Osmundsen höfðu báðarstað-
ið frammi fyrir gagnrýnum spurningum afhálfu
þingmanna stjórnarandstöðunnar og Ijóst að
trúverðugleiki þeirra hafði beðið hnekki.
Svíþjóð. f október það ár neydd-
ist Maria Borelius viðskiptaráð-
herra til að segja af sér eftir að
hafa vermt setu ráðherrastólsins í
viku. Hennar sök var að hafa ráð-
ið barnfóstru og ekki talið launa-
greiðslurnar fram til skatts. Borel-
ius sætti einnig miklum þrýstingi
fjölmiðla vegna þess að fjölskylda
hennar hafði ekki greitt fasteigna-
skatt vegna sumarhúss fjölskyld-
unnar og ekki upplýst sícattayfir-
völd um hlutabréfaeign sína. Til
að bæta gráu ofan á svart hafði
hún einnig látið undir höfuð
leggjast að greiða afnotagjöld af
sjónvarpi um lengri tíma.
Tveimur vikum síðar fýlgdi
Cecilia Stego Chilos menningar-
málaráðherra fordæmi stallsyst-
ur sinnar. Hún hafði líkt og Maria
Berelius legið undir miklum
þrýstingi fjölmiðla, en hún hafði
ekíd greitt afnotagjöld sjónvarps
í sextán ár.
Eflaust má deila um alvar-
leika þessara brota, en þegar upp
er staðið öxluðu Maria Borelius
og Cecilia Stego Chilos ábyrgð-
ina og tóku afleiðingunum. Sömu
sögu er að segja um Monu Sahlin
sem sagði af sér 1996 eftir að í ljós
kom að hún hafði notað opinbert
greiðslukort til einkaneyslu og
greitt barnfóstru svart fyrir barna-
gæslu.
Tækniieg mistöká Fróni
f fljótu bragði koma ekki marg-
ir íslenskir embættismenn upp
í hugann þegar hann hvarflar
að afsögnum vegna embættisaf-
glapa, brota í starfi eða glæpsam-
legs athæfis.
Það var mat manna að Guð-
mundur Árni Stefánsson hefði
brotið blað í sögu íslenskra
stjórnmála þegar hann sagði af
sér embætti félagsmálaráðherra
1994. Forsögu málsins mátti rekja
til skattsvika tryggingayfirlæknis
í tíð Guðmundar Árna sem ráð-
herra heilbrigðis- og trygginga-
mála. Starfslokasamningur sem
Manuela Ramin-Osmundsen og Jens Stoltenberg Þegar allt lék í lyndi.
Guðmundur Árni lét gera við
tryggingayfirlækninn var harð-
lega gagnrýndur.
Albert Guðmundson var
neyddur til afsagnar sem fjár-
málaráðherra vegna meintra
skattsvika árið 1987 og sagði sig
úr Sjálfstæðisflokknum og stofn-
aði Borgaraflokkinn.
Frægasta málið verður þó að
teljast þegar Árni Johnsen gerð-
ist sekur um „tæknileg mistök", er
hann dró sér fé með ýmsum hætti
um nokkurra ára skeið. Sjálf-
um fannst Árna þetta ekki næg
ástæða til afsagnar. Árni Johnsen
varð þó að lokum að láta undan
þrýstingi og segja af sér, hann af-
plánaði síðan fangelsisdóm fyrir
„tæknileg mistök" sín.
Grímseyjarferjan
Eins og málum er nú háttað
hefur enginn lýst sig ábyrgan eða
verið gert að axla ábyrgð á Gríms-
eyjarferjunni, en kostnaður við
hana hljóp á hundruðum millj-
óna umfram það sem upphaflega
var ætlað. Upphafleg heimild rík-
isstjórnarinnar hljóðaði upp á 150
milljónir, en nú er ljóst að kostn-
aðurinn er um 500 milljónir. Mis-
munurinn er 350 milljónir sem að
lokum falla á almenning.
Þeir sem komu að Grímseyj-
arferjumálinu köstuðu þessum
beiska kaleik sín á milli og sóru af
sér ábyrgð og samgönguráðherra,
Kristján L. Möller, benti ásakandi
fingri á Einar Hermannson skipa-
verkfræðing, en fann sig síðan
knúinn til að biðja Einar afsök-
unar.
Ríkisendurskoðun komst að
þeirri niðurstöðu að málið hefði
farið úrskeiðis hjá öllum aðil-
um, en meginábyrgðin lægi hjá
Vegagerðinni og samgöngu-
ráðuneytinu. Það er mat Ríkis-
endurskoðunar en þrátt fyrir það
taldi samgönguráðherra ekki
ástæðu til að áminna starfsmenn
ráðuneytisins. Jón Rögnvaldsson
vegamálastjóri er sá eini sem hef-
ur lýst yfir ábyrgð í málinu.
Eiginhagsmunir eða al-
manna
í flestum vestrænum löndum
er talið sjálfsagt að ráðamenn axli
ábyrgð á gerðum sínum og af-
leiðingum þeirra. Víða þarf ekld
mikið til svo ráðherrar sjái þann
kost vænstan að draga sig til hlés.
Hvort sem það er raunveruleg
sannfæring þeirra sem segja af
sér í kjölfar vafasamra ákvarðana,
orða eða gjörða eða ekki, bera
þeir því gjarnan við að hagsmun-
um almennings eða þess mála-
flokks sem til þeirra friðar heyr-
ir sé best borgið með brotthvarfi
sínu. Eigin hagsmunir eru látnir
víkja fyrir hagsmunum þeirra sem
greiða laun viðkomandi, hags-
munum þeirra sem settu trú sína
og traust á tiltekinn einstalding í
þeirri fullvissu að sá myndi hafa
velferð þeirra að leiðarljósi og láta
siðferði ráða för.
stofu um tveggja mánaða skeið
2006. Þá kom upp í ljós að útlend-
ingastofa hafði árið 2005 farið á
svig við reglur þegar Kúrdum frá
Norður-írak hafði verið veitt fullt
landvistarleyfi.
Þrátt fýrir að umræddir atburð-
ir hefðu átt sér stað í tíð forvera
hennar í starfi vöknuðu spurning-
ar um hvort hún hefði fylgst með
framvindu málsins eða haft vitn-
eskju um það. Ramin-Osmund-
sen neitaði ávallt að hafa haft
vitneskju um þær undanþágur
sem veittar höfðu verið í málum
fýrrnefndra Kúrda, engu að síð-
ur ákvað hún að segja af sér sem
yfirmaður útlendingastofu. Ekki
þurfti nema efasemdir um hei-
lindi hennar til að hún tæki þá
ákvörðun.
t
Albert Guðmundsson Neyddist til að
segja af sér vegna meintra skattsvika.
Sænskar hliðstæður
Stjómmálamenn hafa þurft að
axla ábyrgð á gjörðum sínum með
afsögn víðar en í Noregi.
Síðla árs 2006 dundi reiðarslag
yfir ríkisstjórn Fredriks Reinfeldt í
Bóluefni gegn eyðni er ekki í augsýn:
Engu nær eftir tuttugu ár
Vísindamenn eru engu nær í
þróun bóluefnis gegn eyðni þrátt
fýrir yfir tuttugu ára rannsóknir.
Nóbelsverðlaunahafinn og líffræð-
ingurinn David Baltimore sagði á
vísindaráðstefnu í Boston í Banda-
ríkjunum að áfram yrði reynt að
þróa bóluefni. „Árangursleysið er
skiljanlegt, en ekki viðunandi," sagði
Baltimore. Fyrir nokkrum árum
komst Baltimore að þeirri niðurstöðu
að leita yrði nýrra leiða í baráttunni
við eyðni því annars gæti svo farið
að mannkynið stæði ffammi fýrir
faraldri á heimsmælikvarða, án
nokkurra úrræða.
Baltimore sagði að veiran væri
búin að þroska varnir sínar gegn
ónæmiskerfi manna og það væri
gífurlegt verkefni að vinna á þeim
vörnum. „Vísindasamfélagið þarf að
skjóta náttúmnni ref fýrir rass, gera
hluti sem náttúrunni, þrátt fýrir fjög-
urra milljarða ára þróun, hefur ekki
verið kleiíft að gera," sagði David Balt-
imore. David Baltimore er þeirrar
skoðunar að eyðniveiran hafi fund-
ið leið til að blekkja ónæmiskerfi
manna og því yrðu vísindamenn að
ná betri árangri en náttúran.
Tilraunir til að ná stjórn á veir-
unni eða styrkja ónæmiskerfi manna
hafa ekki borið þann árangur sem
vonir stóðu til og þeir sem standa að
þróun bóluefna eru ráðþrota og eru
ekki vongóðir um árangur. Ein þeirra
leiða sem vísindamenn reyna beinist
að genum og stoðfrumum, en sú að-
ferð er enn á byrjunarstigi.
David Baltimore hlaut Nóbels-
verðlaunin árið 1975 og fer fyrir Balt-
imore-rannsóknarstofunni, sem leit-
ar leiða til að styrkja ónæmiskerfi
manna gegn smitsjúkdómum og þá
sérstaldega eyðni.
Minnistöflur
Umboðs- og söluaðili
Birkiaska ehf.
sími: 551 9239
www.birkiaska.is
ö
FOSFOSER
MEMORY
Valið fæðubótarefni ársins 2002 í Finnlandi
Birkiaska
Umboðs- og söluaðiLi
Birkiaska ehf.
sími: 551 9239
www.birkiaska.is
&
BETUSAN