Bændablaðið - 16.04.2014, Blaðsíða 10

10 Bændablaðið | Miðvikudagur 16. apríl 2014
Aðalfundur Sambands garðyrkju-
bænda verður haldinn 29. apríl
og verður haldinn að Hótel
Selfoss og hefst kl. 13. Fundurinn
markar ákveðin tímamót því auk
hefðbundinna aðalfundastarfa
verður í fyrsta skiptið kosið eftir
nýjum samþykktum SG sem
samþykktar voru á síðasta ári.
Núverandi formaður stjórnar SG
er Sveinn A. Sæland.
Endurskoðun félagskerfis
SG hefur á undanförnum árum
unnið að endurskoðun félagskerfis
garðyrkjunnar og samþykkti á
aðalfundi 2013 að breyta því og
gera aðild einstaklingsbundna
(einstaklingar og rekstrarfélög
framleiðenda), en áður voru
undirfélög garðyrkjunnar sem
mynduð grunn SG.
Samtímis þessum breytingum
voru nýj lög SG samþykkt á
síðasta ári. Helsta nýmælið er að á
aðalfundinum verður kosið beinni
kosningu til stjórnar í fyrsta sinn.
Til þess að reka smiðshöggið á þá
mikla vinnu sem lögð hefur verið
í endurbætur félagskerfisins er
stefnt að kynningu á aðalfundinum
á drögum um stefnumótun garð-
yrkjunnar til næstu ára. Ágúst
Þorbjörnsson ráðgjafi hefur leitt
þessa vinnu og mættu t.d. yfir 30
félagsmenn á sérstakan vinnufund
um stefnumótun nú í mars.
Fréttir
Bændablaðið
Kemur næst út 8. MAÍ
Feðgarnir Sveinn A. Sæland, formaður SG, og Axel Sæland. Mynd / HKr.
Tímamótaaðalfundur Sambands garðyrkjubænda:
Í fyrsta skiptið kosið eftir
nýjum samþykktum
Örnefnanefnd samþykkti
17 ný örnefni á síðasta ári
Örnefnanefnd afgreiddi á síðasta
ári formlegar tilkynningar um 22
ný nöfn. Eftir umfjöllun í nefndinni
voru 17 ný nöfn samþykkt og send
þinglýsingarstjórum.
Fjórum nöfnum var hafnað af
öryggisástæðum með tilvísun til 5.
gr. laga um bæjanöfn o.fl.: „Ekki
mega nafngiftir leiða til samnefna á
fasteignum í sama héraði né nafna
sem eru svo lík öðrum nöfnum á
fasteignum í héraðinu að hætt sé
þess vegna við nafnabrenglum.“
Einu nafni var hafnað vegna þess að
örnefnið sem kenna átti nýbýlið við
er að mestu leyti innan landamerkja
annarrar jarðar.
Beiðnir um breytingar
á nöfnum býla:
Örnefnanefnd fékk á árinu 1 formlegt
erindi um nafnbreytingu á býli og
heimilaði hana. Við val á nýju nafni
var miðað við staðhætti í landinu.
Ný nöfn 2013
Árið 2013 tók örnefnanefnd ,
samkvæmt lögum um bæjanöfn o.fl.
nr. 35/1953 með síðari breytingum,
við tilkynningum um eftirgreind nöfn
býla og sendi nöfnin hlutaðeigandi
þinglýsingarstjórum:
• Ánaland. Úr landi Efri-Reykja í
Bláskógabyggð.
• Ásgarður III. Úr landi Ásgarðs í
Grímsnes- og Grafningshreppi.
• Heimahagi. Úr landi
Köldukinnar í Rangárþingi ytra.
• Hraunmörk. Úr landi
Skálmholts í Flóahreppi.
• Hróarsklettar. Úr landi
Hróarsholts II í Flóahreppi.
• Kelduholt. Úr landi
Köldukinnar í Rangárþingi ytra.
• Klettholt. Úr landi Hróarsholts í
Flóahreppi.
• Litla-Pula. Úr landi Pulu, Holta-
og Landsveit.
• Lúnansholt III. Úr landi
Lúnanholts II, Rangárþingi ytra.
• Lúnansholt IV. Úr landi
Lúnanholts II, Rangárþingi ytra.
• Nónhamar. Úr landi Lækjarhúsa
á Hofi í Öræfum.
• Sauðholt III. Úr landi Sauðholts
í Ásahreppi.
• Skálafell. Úr landi Þóroddsstaða
í Ölfusi.
• Stekkjarás. Úr landi
Dagverðareyrar í Hörgársveit.
• Stekkjarhóll. Úr landi
Öndólfsstaða í Þingeyjarsveit.
• Syðri-Hamrar III. Úr landi
Syðri-Hamra II, Ásahreppi.
• Víðibakki. Úr landi Árbakka í
Rangárþingi ytra.
Árið 2013 fjallaði örnefnanefnd
enn fremur um og féllst á beiðni um
eftirgreinda breytingu á nafni býlis
og sendi hið nýja nafn hlutaðeigandi
þinglýsingarstjóra skv. lögum um
bæjanöfn o.fl. nr. 35/1953 með síðari
breytingum.
• Hólmatjörn. Áður Ölversholt
IV, Rangárþingi ytra.
Seltjarnarneskaupstaður varð
Seltjarnarnesbær
Örnefnanefnd samþykkti breytingu á
heiti sveitarfélagsins á Seltjarnarnesi
úr Seltjarnarneskaupstaður í
Seltjarnarnesbær. Rík málvenja er
fyrir því að sveitarfélagið sé nefnt
Seltjarnarnesbær og nafnið fellur vel
að íslensku máli.
Á bænum Kvistási í Kelduhverfi
býr Indriði Vignir Haraldsson
með 40 kindur og 7 geitur. Þann
14. janúar bar fyrsta geitin og síðan
4 til viðbótar og lifðu samtals 8
kiðlingar. Þeir eru orðnir stálpaðir
og tímabært að setja þá út enda
snjólétt og tíðarfar ágætt. Indriði
hefur hins vegar ekki þorað að setja
þá út þar sem mikið hefur verið
um tófuspor kringum fjárhúsin og
einnig í görðum við íbúðarhús þar
sem tófan hefur verið að eltast við
rjúpur.
Eitt sinn að næturlagi leit hann
út um eldhúsgluggann og sá þá tvær
tófur í eltingaleik kringum olíutank
og í annað sinn skaust mórauð tófa
framhjá útidyrunum. Það varð að
ráði að refaskyttan Ólafur Jónsson
á Fjöllum lagði út gómsæta bita
í haglabyssufæri við fjárhúsin og
fór tófa fljótlega að koma þar að
og gæða sér á þeim. Að kvöldi 4.
apríl lá Ólafur svo fyrir þeim og
skaut mórauðan ref og hvíta læðu
þá um nóttina með haglabyssu út um
fjárhúsdyrnar.
Nú leika sér ánægðir kiðlingar
við fjárhúsvegginn í Kvistási og
ábúendur geta sofið áhyggjulausir
enda heyrist ekki lengur tófugagg um
nætur. Síðustu tvær geiturnar báru
svo í lok mars og bættust þar með
þrír litlir kiðlingar við í hópinn en
ærnar munu bera á tilsettum tíma í
vor. Ólafur hefur skotið fimm tófur
til viðbótar í sveitinni í vetur og hefur
orðið var við margar sem ekki hafa
náðst enn sem komið er.
„Það er orðið mikið meira um
tófu hér en var fyrir tuttugu til
þrjátíu árum. Enda tala menn um að
tófustofninn hafi tífaldast og líklega
vel það,“ sagði Ólafur í samtali við
Bændablaðið.
„Svona er þetta um allt land og
í Húnavatnssýslum lá maður þrjár
nætur við æti og skaut 31 tófu. Hér
á svæðinu við Öxarfjörðinn og til
Húsavíkur er búið að taka um 60
tófur í vetur. Samt næst ekki nema
brot af tófunum og því mikill fjöldi
eftir.“
Hann segir tófuna á svæðinu vera
óhrædda við menn og sækja því
mikið heim að húsum. Hann velti
því fyrir sér hvort þessar tófur alist
upp í þjóðgarðinum þarna fyrir ofan
þar sem bannað er að skjóta þær. Þar
sé mikil umferð ferðamanna í næsta
nágrenni við þekkt tófugreni og ekki
óalgengt að séu óhræddar við menn.
Betri tækni léttir veiðimönnum
starfið
Ólafur segir ekki auðvelt að eiga við
tófurnar í skammdeginu. Þó séu menn
nú komnir með ýmis hjálpartæki eins
og hreyfiskynjara og myndavélar sem
valda því menn geta lagt sig á meðan
beðið er þar sem borið hefur verið
út æti fyrir tófuna. Hreyfiskynjarinn
vekur menn svo ef tófa kemur í færi.
Þetta sé mikill munur frá því sem
áður var þegar menn þurftu að vaka
heilu næturnar. Þá segir hann að
refaskyttur séu orðnar mun þjálfaðri í
skotfimi en áður og með öflugir vopn
sem hiklaust sé hægt að beita á tófur
á yfir 200 metra færi. Segist hann
hafa heyrt dæmi um að skytta hafi
náð tófu á 468 metra færi. Þrátt fyrir
þetta þá haldi tófunni áfram notar
jafnhliða haglabyssunni er Tikka T3
300 magnum af gerðinni Winchester
sem er með þeim stærstu sem hér
þekkjast.
Ólafur segir að þó tófan sé ekki
stórt dýr sé hún algjör ryksuga í
náttúrunni og sem dæmi hafi læða eitt
sinn komið með 23 þúfutittlingsunga
í kjaftinum í sinni síðustu ferð heim
á greni.
„Ég myndi giska á að tófa fari
ekki undir 100 kílómetra í leit sinni
að æti að næturlagi. Fróðlegt væri
að fá staðfestingu á þessu með því
að festa GPS-tæki við tófu. Hún fer
þó aldrei beina línu, heldur sveimar
um í leit að æti með nefið niðri við
jörðu.“ ÓJ/HKr.
Bóndinn á Kvistási í Kelduhverfi:
Þorði ekki að setja kiðlinga
sína út af ótta við tófur
– Fékk til sín refaskyttu af Fjöllum til að bjarga málum
Indriði Vignir Haraldsson bóndi á Kvistási og Ólafur Jónsson refaskytta með litla hvíta læðu sem vóg einungis
2,7 kílógrömm og brúnan högna sem kiðlingarnir á bænum þurfa ekki að óttast framar. Algengt er að læðurnar
séu 3- kg og dæmi eru um 7 kg re . Myndir / María Dís Ólafsdóttir
Þessi kiðlingur vissi greinilega vel hvernig átti að stilla sér upp fyrir
ljósmyndarann.