Málfríður - 15.03.2015, Qupperneq 18
Við yfirfærslu grunnskólans til sveitarfélaganna 1996
var gert samkomulag milli Reykjavíkurborgar og ríkis-
ins um að Reykjavíkurborg annaðist ráðgjöf í norsku og
sænsku. Í maí 2001 samþykkti fræðsluráð Reykjavíkur
að stofnað yrði Tungumálaver í Laugalækjarskóla þar
sem færi fram m.a. þróun og framkvæmd fjarkennslu
í tungumálum auk kennsluráðgjafar í norsku og
sænsku. Jafnframt yrði þar um þróunarstarf að ræða
varðandi vef til fjarkennslu tungumála sem valgrein
í 9. og 10. bekk. Tungumálaverið er byggt á þróunar-
verkefni Norrænu tungumálaráðgjafarinnar í sam-
vinnu við Ísmennt og Fræðslumiðstöð Reykjavíkur.
Þróunarverkefninu voru gerð skil í Málfríði 2/1999.
Tungumálaverið hefur slitið barnsskónum og er
orðið virk þjónustustofnun við grunnskóla landsins.
• Þar er veitt ráðgjöf í norsku og sænsku til skóla
utan Reykjavíkur. Ráðgjöfin er fólgin í vikuleg-
um kennsluáætlunum, aðgengi að námsefni á
vef, gerð prófa og aðstoð við námsmat. Jafnframt
fá nemendur að láni bækur, hljómdiska og kvik-
myndir sem eru í vörslu versins.
• Þar fer fram staðbundin kennsla í norsku, pólsku
og sænsku fyrir nemendur í Reykjavík. Kennsla
nemenda í yngri bekkjum fer fram í staðnámi.
Hver hópur hittir kennarann sinn í tvær kennslu-
stundir einu sinni í viku. Í hverju fagi fer kennslan
fram á þremur til fjórum stöðum á höfuðborgar-
svæðinu. Kennsla hefst á sama tíma og skólafélag-
ar byrja að læra dönsku. Flestir byrja því í 7. bekk
en þó nokkrir hefja nám í 5. og 6. bekk.
• Nemendur í 9. og 10. bekk innan bæjar og utan
stunda netnám í norsku, pólsku og sænsku. Í net-
náminu er allt námsumhverfi rafrænt: námsgögn,
samskipti, verkefnaskil og námsmat. Netnám
krefst mikils sjálfstæðis og frumkvæðis af nem-
endum. Þróun í upplýsingatækni hefur bætt allt
utanumhald til muna.
Nemendahópurinn
Nemendur í Tungumálaveri hefja nám á stigi tvö sam-
kvæmt aðalnámskrá grunnskóla. Byrjendakennsla
stendur nemendum ekki til boða. Það er því krafist
talsverðrar undirstöðukunnáttu af nemendum. Öll
kennsla fer fram á markmálinu og þeir þurfa því að
skilja allvel talaða norsku, sænsku eða pólsku, geta
lesið og skilið texta sem hæfa aldurshópi þeirra og geta
gert sig skiljanleg á töluðu máli. Þeir eru þó eðlilega
misvel staddir í hinum ýmsu færniþáttum.
Kennsluhættir
Ekki er hefð fyrir því að nemendur í Tungumálaveri
taki stöðupróf á meðan þeir eru í grunnskóla. Lögð er
áhersla á að málnotendur eru í stöðugri framför og því
eru viðfangsefnin krefjandi, áhugaverð og endurspegla
fortíð og nútíð. Elstu árgangarnir hafa t.d. fengist við
viðfangsefnin málfrelsi og netöryggi, heilsa, seinna
stríðið og stríðslokin, „nabospråksforståelse“ og mikla
ritun þar sem tekist er á við röksemdafærslu, „debat“
og sköpun.
Námsefni
Allt námsefni er samið af kennurum og tekur mið af
stöðu hvers nemenda í hverjum færniþætti og því sem
er efst á baugi á hverjum tíma. Engar kennslubækur
eru notaðar heldur er stuðst við annað fjölbreytt efni
s.s. bókmenntir, dagblöð, kvikmyndir, hljóðefni í hefð-
bundnu formi og á vef. Kennararnir eru allir menntaðir
í sínu heimalandi og hafa góð tengsl við land og þjóð.
Verkefnið hefur notið velvilja og stuðnings sendiráða
Noregs, Póllands og Svíþjóðar.
Tæki og tól
Frá áramótum 2010–2011 hefur kennslan farið fram í
Moodle Reykjavíkur, eftir ýmsar misgóðar tilraunir
með heimatilbúið umhverfi og Blackboard. Kennarar
nýta Quia við gerð gagnvirkra verkefna og til hljóð-
efnisgerðar nota þeir Screencast-O-Matic, Soundcloud
og stöku sinnum Audacity og tengja við Moodle.
Kennarar útbúa einnig æfingar og námsefni, texta,
æfingar og hljóðefni á vef fyrir nemendur í 7. og 8.
bekk. Þannig venjast nemendur rafrænu umhverfi og
verklagi strax frá upphafi.
18 MÁLFRÍÐUR
Tungumálaver:
Í þjónustu allra grunnskóla
Brynhildur Anna Ragnarsdóttir,
deildarstjóri í Tungumálaveri.