Málfríður - 15.03.2015, Qupperneq 19
ensku með sömu forsendur og nemendur í norsku og
sænsku á árunum fyrir 2008. Nám í pólsku hófst 2009.
Heildarfjöldi nemenda
Fjöldi samstarfs-
sveitarfélaga
2014–2015 351 28
2013–2014 291 22
2012–2013 276 25
2011–2012 246 24
2010–2011 270 29
2009–2010 121 (pólskunám hefst) 13
2008–2009 171 13
2007–2008 Tölur ekki til
2006–2007 265 (þar af 47 í ensku og dönsku) 20
2005–2006 276 (þar af 46 í ensku og dönsku) 18
2004–2005 Tölur óáreiðanlegar 16
Á skólaárinu 2014–2015 lærðu 42,5% allra nemenda í
Tungumálaveri sænsku, 31,5% pólsku og 26% norsku.
56% nemenda voru úr Reykjavík.
Þróun, samstarf og viðurkenningar
Frá stofnun hafa starfsmenn Tungumálavers tekið þátt
í fjölmörgum þróunar- og samstarfsverkefnum sem
tengjast netnámi og tungumálakennslu. Má þar nefna
Tungumálatorgið, Nordens dage, eTwinning og ýmsar
málstofur á vegum ECML. Tungumálaverið hefur tvisv-
ar sinnum hlotið Evrópumerkið fyrir Tungumálanám
á neti og framfaramöppur í tungumálanámi, auk
Hvatningarverðlauna fræðsluráðs Reykjavíkurborgar.
Verkefnið var tekið út af hópi á vegum OECD.
Hver er lærdómurinn?
Lagt var af stað í þetta ævintýri árið 1998. Það hefur tekið á
annan áratug að koma verkefninu á þann rekspöl sem það
nú er á. Verkefnið hefur sannað að með upplýsingatækni
er hægt er að mæta þörfum fámennra hópa með sérþarfir
og gera það vel. Það tekur tíma að vinna verkefnum sess
og traust samstarfsaðila. Eigi verkefni af þessu tagi að
festa rætur í rótgrónu skólakerfi þarf þolinmóða stjórn-
sýslu. Starfið í Tungumálaveri hefur notið þess að hafa
trausta frumkvöðla sem starfsmenn og víðsýna, skilnings-
ríka stjórnendur sem hafa hvatt og stutt við starfsemina.
Heimildir
Málfríður, 2/99: Norsku – og sænskukennsla á neti. Tilraunaverkefni.
http://malfridur.ismennt.is/
Aðalnámskrá grunnskóla, 2013, bls. 123. http://www.menntamala
raduneyti.is/utgefid-efni/namskrar/adalnamskra-grunnskola/
Lög um grunnskóla, 91/2008: http://www.althingi.is/lagas/nuna/
2008091.html
Málfríður, 1/2010: Pólska í Tungumálaveri. http://malfridur.ismennt.is/
Nordens dage 2014: http://nordensdage.nu/
Lagaumhverfið
Námsgreinarnar norska og sænska lúta 25. grein laga
um grunnskóla þar sem segir: „Í aðalnámskrá skal setja
ákvæði um inntak og skipulag náms í […] ensku, dönsku eða
öðru Norðurlandamáli […]“ og flokkast því sem skyldu-
námsgreinar með þeim takmörkunum sem áður hafa
verið nefndar. Umgjörð pólskukennslunnar er laus-
ari í reipum og er það á valdi skóla og sveitarstjórna
hvort boðið er upp á pólsku eins og heimild er fyrir í
16. grein laga um grunnskóla: „Grunnskólum er heimilt
að viðurkenna kunnáttu í móðurmáli nemenda með annað
móðurmál en íslensku sem hluta af skyldunámi er komi í
stað skyldunáms í erlendu tungumáli.“
Þróun nemendafjölda
Frá upphafi hefur markmiðið með starfsemi Tungu mála-
vers verið
• að stuðla að því að allir nemendur í norsku, pólsku
og sænsku sitji við sama borð hvað námsefni og
gæði kennslunnar varðar, án tillits til búsetu.
• að sjá til þess að nemendur geti stundað allt skyldu-
nám sitt á skólatíma, innan veggja síns heimaskóla.
• að koma til móts við nemendur á mismunandi
getustigi.
Nemendur í Tungumálaveri eru nemendur í sínum
heimaskóla en taka eina námsgrein á þennan sérstaka
hátt. Þess vegna innrita skólar nemendur sína og koma
þeir að jafnaði úr 20 -30 sveitarfélögum.
Árið 2011 var hannað rafrænt innritunarkerfi fyrir
Tungumálaver. Fram til þess tíma voru allar innritanir
handfærðar. Á meðfylgjandi töflu má sjá þróun nem-
endafjölda á tíu ára tímabili. Athygli vekur hve þátt-
taka dróst saman 2008 en einnig hve nemendum hefur
fjölgað, jafnt og þétt, í kjölfar lægðarinnar. Tölur vantar
frá árinu 2007–2008. Vert er vekja athygli á að kominn
var skriður á netnám fyrir nemendur í dönsku og
MÁLFRÍÐUR 19
Nordens dage 2014: Nemendur í 7. og 8. bekk á tali við jafnaldra á
Norðurlöndunum.