Jökull


Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 5

Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 5
1 The shelf area around Iceland LEO KRISTJANSSON Science Institute, University of Iceland, Reykjavík The Mid-ocean ridge and volcanic zones in Iceland From the results of various surveys of magnetic anomaly lineations it has been inferred that the ocean floor to the north and to the southwest of Iceland has been spreading at a constant overall half-rate of 1 cm/year in both areas since at least 12 m. y. ago, but possibly at a slower rate before this time. The direction of the Kolbeinsey (or Ice- land—Jan Mayen) Ridge, however, is about due north near Iceland, while that of the Reykjanes Ridge is 35° east of north. A close link between this circumstance and the tectonics of Iceland is bound to exist, but evidence of its specific nature has been obscured due to the great volcanic productivity of Iceland and due to shifts in its active zones with time. As on some other slow-spreading ridges, the direction of spreading may be stable for millions of years although not at right angles to the overall ridge trend. On the Reykjanes Ridge, the spreading direction appears to be about 100° east of north. From 60° N the Reykjanes Ridge becomes gra- dually shallower towards Iceland, and its central region more subdued, until the ridge merges with the Iceland margin at 63° N. These changes are mirrored by changes in the chemistry of the tholeiite basalts produced at the ridge crest. North of 63° N most magnetic anomalies are also subdued or have lost their linearity, and the crestal region is displaced farther and farther east, while its seg- ments trend N to NE, until reaching the Reykjanes Peninsula. Although there is reason to believe that spreading of the North Atlantic mid-ocean ridge, may occur by localized episodes of rifting, some major magnetic anomaly lineations are easily fol- lowed (Fig. 1) along the entire length of the Reykjanes Ridge, notably the Anomaly 5 lineations inferred to be of 9—10 m.y. age. Of these two symmetrical anomalies, the western one can be followed to the tip of the active Snaefellsnes Pen- insula and from there to the NE across the bay north of Snaefellsnes. Datings on outcropping basalts from the Northwest Peninsula, though still fragmentary, are not inconsistent with this corre- lation. The eastern Anomaly 5 lineation on the Reykja- nes Ridge can be followed as far as 63° N, but only tentatively farther. Continued along its strike, it would come ashore near the Ölfusá and Thjórsá rivers, between the active volcanic zones. Similarly, according to the ridge anomaly lineations, the eastern volcanic zone of South Iceland which has no continuation south or southwest of the Westman Islands, should be of the order of 15 m.y. old. To explain the large age discrepancy just men- tioned, a fracture zone has been postulated to run ESE across the south Iceland shelf, but there is no positive evidence for it from local topography, seismic activity or other observations. On the other hand, geological evidence in Iceland (see chapter 2) suggests that large eastward shifts in the SW-Ice- land active spreading zone, to its present Reykja- nes-Langjökull location, took place subsequent to Anomaly 5 time. This easterly migration appears to be continuing. It follows that much of eastern Ice- land and the shelf may overlie a considerably (by 10—20 m.y.) older ocean bottom, although again positive evidence for this, say in the form of datable xenoliths, is lacking. Turning now to the area north of Iceland, the Kolbeinsey Ridge has been active for at least 12 m.y. (probably much longer) in itscurrent location, and magnetic anomaly lineations along it are very well developed to 69° N (Spar Fracture Zone). The ridge, on approaching Iceland, splits into two dif- ferent features just north of 67° N. The western feature is a fault trough, which together with a positive magnetic anomaly continues due south towards the Tröllaskagi Peninsula at 19° W. The lava sequences on this peninsula, however, are of approximately Anomaly 5 age. The eastern feature is a complex series of faults and recent volcanic JÖKULL 29. ÁR 3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.