Jökull


Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 60

Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 60
Fig. 2. Alkaliisilica dia- gram indicating the chemical trends of six Ice- landic volcanic systems, chosen to represent the three rock series. Tholeiitic series: Krafla and Thing- múli. Transitional alkalic series: Hekla and Torfa- jökull. Alkalic series: Vest- mannaeyjar and Setberg II. The broken line is the Hawaiian division line. above sea level is made up of volcanic rocks (including near-surface intrusions), only about 10% being consolidated sediments. These sediments are mainly interbedded tuffaceous layers of short transport and moraines and will not be dealt with here. Metamorphic rocks, conventionally speaking, are not found except ice-rafted examples. However, the zeolitic facies of burial metamorphism is reached in the deepest sections of the Tertiary lava pile in eastern and southeastern Iceland, where probably some 1000—1800 m have been eroded away since the cessation of volcanism in these areas. THE VOLCANIC SYSTEMS The presence of rather well-defined volcanic units, here called volcanic systems, both in the Tertiary and Pleistocene series, as well as in the active volcanic zones (Fig. 1), is now generally acknowledged. A volcanic system is a spatial grouping of eruption sites, including upper crustal feeder dykes, active within a relatively short period of time and with certain limited tectonic, petrographic and geochemical characteristics. The term volcanic system may refer to a volcanic fissure swarm or a central volcano, more commonly to both where they are associated into one structural unit. Usually, a centrally situated complex is built up in the system, where the discharge of magma is highest and where a caldera and a high-tem- perature area may develop. In many volcanic systems the volcanism exhibits a compositional zoning. Acidic volcanism is confined to the central complex, rocks of intermediate composition occupy a broader zone around the acid center, and only basalt is erupted in the more distal parts of the system. All these features are indicative of shallow magma reservoir(s) under the central area of the system. The surface dimensions of volcanic systems in the active volcanic zones vary between 17X6 km and 100X18 km. Present data on the volcanic zones (Fig. 1) indicate that these zones actually consist of about 26—28 volcanic systems. The mapped active systems of southwest and south Ice- land are shown in Figs. 6 and 7. The division into volcanic systems is of great importance in understanding the petrogenesis of Icelandic rocks. The volcanism is considered to operate within such a closed system for a limited period of between several hundred thousand to a million years and to develop a distinct rock suite. THE THREE ROCK SERIES OF ICELAND Available data on the petrology of Iceland indicate that three main rock series have developed in Iceland, a tholeiitic series, a transitional alkalic series and an alkalic series. The tholeiitic series is generally characterized by a relatively high content of Fe and Ti, and a low content of A1 and Ca. The content of normative hypersthene of the basalts is mainly between 10— 19%, and the rocks plot below the division line in the alkalúsilica diagram of Fig. 2. The tholeiitic series is made up of the following main rock types: oceanite, olivine tholeiite, tholeiite, basaltic ice- 58 JÖKULL 29. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.