Jökull


Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 47

Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 47
Fig. 1. Location of the fossiliferous deposits men- tioned in the text. SELARDALUR GERPIR SKAMMIDALUR North Iceland. In the Lower Pliocene also the first tillites appear. The Lower Pliocene climate was probably similar to that in coastal Europe today where the mean temperature for the coldest month is close to 0°C. The water temperature (annual mean tempera- ture) in the Tjörnes area during the Lower Pliocene, when the marine Tapes and Mactra Zones were deposited, was at least 10°C, or about 5°C higher than the present one, as indicated by the presence of Glycimeris glycimeris (Linné), Abra alba (Wood) and other warmth-loving mollusc species. Plio-Pleistocene and Upper Pleistocene climate Stratigraphical studies in Iceland indicate at least 10 glaciations during the Upper Pliocene and about as many during the Pleistocene. At the beginningof the Plio-Pleistocene, about 3 m.y. ago, a climatic deterioration took place, affecting the flora as well as the marine fauna. The temperate conifers and deciduous trees became extinct during the Plio-Pleistocene (3.1—0.7 m.y.) and could not reach Iceland again during interglacials, probably because it was already an island. The most prominent constituents of the Plio-Pleistocene flo- ras were Alnus, Betula, Salix and grasses, as indicated by the interglacial floras in Bakkabrúnir, North Iceland (between 2 and 1 m.y.), and Stöd, West Iceland (slightly older than 1 m.y.). The Pleistocene floras became more and more similar to the present one, which is clearly of European affinity. Pinus became extinct about 1 m.y. ago after the deposition of the 2—1 m.y. old interglacial sediments in Breidavik, Tjörnes Penin- sula, North Iceland, and the sediments in Stöd, West Iceland. Alnus was still living in Iceland dur- ing the third last interglacial when the fresh-water sediments at Svínafell, southeastern Iceland, were deposited, whereas it is unknown in deposits from the last two interglacial stages. Apparently the first interglacials were milder than the later ones and probably the first glaciations were not so severe. On the other hand, the third last and the second last glaciations seem to have been extremely severe. The climate during the later interglacial stages was probably similar to the present one, but during the glaciations the annual mean temperature was at least 5—10°C lower than today and the snow- line was about 1000 m lower. During the last glaciation Iceland was almost completely covered with ice, but the main accumulation was south of the present water shed, which indicates that the precipitation was mainly brought by southerly winds, as is the case today. The Plio-Pleistocene marine faunas reveal a similar trend. The Upper Pliocene marine fauna in Skammidalur, South Iceland, comprises warmth- loving species as Chamelea (= Venus) gallina (Linné), Scrobicularia plana (da Costa), and Abra alba (Wood). These are not found in younger Pleistocene deposits and do not live in Iceland now. This indi- cates a water temperature 2—4°C higher than the present one. In the Tjörnes area the thermophilic species disappeared before the deposition of the Upper Pliocene Serripes groenlandicus Zone. How- ever, the change in the marine Tjörnes fauna is JÖKULL 29. ÁR 45
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.