Jökull


Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 13

Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 13
same period palaeomagnetic mapping of lava groups was first applied on a regional scale by T. Einarsson in western Iceland, a decade before the polarity time scale was established. Systematic mapping on a regional scale has been carried out in.most parts of the Tertiary areas, but is far from complete. The longest continuous sec- tion studied so far is in eastern Iceland, and in- volves an 8.5 km thick lava succession composed of some 700 individual lava flows. This is not a true vertical thickness because of successive offlapping of younger flows as the growing lava pile was transported sideways (Fig. 2). The section spans a time interval of over 10 m.y. from about 13.4 m.y. up to the Plio-Pleistocene. The build up rates taken at face value uncorrected for down dip thickening are variable by a factor of seven. The lowest 4 km were extruded at an average rate of 720 m/m.y. The next 3.0 km at 2600 m/m.y., and the upper- most 1.5 km at rate of only 360 m/m.y. The lowest build up rate was found for the period from about 6.5 m.y. up to the top of the section. On strike to the north rocks representing this time interval are partly lacking and a hiatus is present. In northern Iceland a 5 km section with an age range of about 3 m.y. (beginning at about 12 m.y. and ending at 9 m.y.) yields a build up rate of about 1000 m/m.y. for the lowest 2.5 km, but an excessive rate of 4000 m/m.y. for the upper 2.5 km of the section. A 3.5 km section in western Iceland rang- ing in age from about 6.5 m.y. up to 2 m.y. was formed at a more or less constant growth rate of about 780 m/m.y. The down dip thickening of the lava groups suggests that generally higher eruption rates would be obtained within the hidden part of the lava pile. A ~ 2 km continuous core obtained in 1978 from a borehole in eastern Iceland may soon give infor- mation about this. The sections on which these values were ob- tained avoided central volcanoes because of associ- ated structural and stratigraphic complexities. During their active periods they are known to pro- duce an excessive thickness of flows so that they stand apart topographically, later to become gra- dually buried by onlapping lavas from younger volcanic systems. Sometimes a period of erosion and considerable sediment accumulation seems to have followed the extinction of the volcanic systems. Prominent sedi- ment horizons that occur in western Iceland and are traceable over tens of kilometers along strike Fig. 5. Northwest Peninsula of Iceland. The trace of major sedimentary horizons mapped to date is shown. Most of these horizons include several sedimentary layers. (Fig. 5) appear to have formed during such tran- sition periods. The sediments are of terrestrial origin, fluvial or lacustrine, with occasional lignite and plant impressions in the more fine grained strata. The palaeobotanical record is more or less continuous for the last 16 m.y. providing a unique opportunity to study climatic trends of the North- Atlantic region over this period (see chapter 6). The most common type of interbeds in the Ter- tiary series are thin layers of red or redbrown clayey or tuffaceous material consisting of an iron stained opaque groundmass and glass in various stages of alteration. The origin of these interbeds is thought to be aeolian, i.e. wind blown ash that has suffered chemical weathering towards laterite. Deep weathering of the underlying substratum is rarely seen; however, this is likely to have occurred at the base of the lowest thick lignite/sediment horizon of the Northwest Peninsula (Botn-horizon of Fig. 5). There the underlying porphyritic basalt has been altered to clay (montmorillonite and kaolinite). In southeastern Iceland ice sheets developed locally in the Pliocene under conditions perhaps similar to the present Vatnajökull area, i.e. high ground and high precipitation. Deposits of glacial origin are found there interspersed within the lava pile back to about 5 m.y. A thick sequence of pre- dominantly marine Pliocene sediment is exposed along the west coast of the Tjörnes Peninsula in northern Iceland amounting to some 500 m in aggregate thickness (Fig. 8). The underlying basalt sequence is at least 9—10 m.y. old, dipping steeply JÖKULL 29. ÁR 11
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.