Jökull


Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 50

Jökull - 01.12.1979, Blaðsíða 50
distances of tens of km before it appears on the surface along dykes or faults on the lowlands. The water withdraws heat from the regional heat flow during its passage through the strata. The high temperature areas are confined to or on the mar- gins of the active zones of rifting and volcanism, and are thought to draw heat both from the regional heat flow and from local accumulations of igneous intrusions cooling at a shallow level in the crust. LOW TEMPERATURE AREAS The crustal thickness of Iceland varies from 8 to 15 km, and the crustal structure is known in a considerable detail from geological and seismic surveys. The crust is formed almost entirely of ig- neous rocks. The uppermost 4 km or so are com- posed of subaerial lavas and much subordinate airborne tuffs in the Tertiary areas, but of subaerial lavas intercalated with morainic horizons and thick piles of subglacially erupted pillow lavas and hyaloclastites in the Plio-Pleistocene provinces, which flank the active volcanic zones (Fig. 1). Each eruptive unit is fed by a dyke, and consequently the dyke intensity increases with depth in the crust. Below 5 km or so the crust probably consists mostly of very low porosity impermeable intrusions. This layer (the oceanic layer, Vp = 6.5 km/s) may form the base to water circulation in the low tempera- ture areas. In the high temperature areas and other parts of the active rift zone the water may circulate down into the intrusive layer during its formation. A comparison of the deuterium content of the thermal water and the local precipitation in the individual areas has shown that the thermal water is of meteoric origin. In most cases it is precipitation which has fallen in the highlands. There the water manages to percolate deep into the bedrock and then, driven by the hydrostatic gradient, flows laterally for distances of tens and up to 150 km before it appears on the surface along dykes or faults on the lowlands. This model was originally proposed by Trausti Einarsson in 1942. The age of the thermal waters varies from a few decades to thousands or even tens of thousands of years, dep- ending on the distance between the hot spring areas and the recharge areas. Fig. 3 shows the general flow pattern of thermal groundwater systems according to deuterium measurements, with arrows joining the individual hot spring areas with possible recharge localities, superimposed on a geological map of Iceland. On basis of a comparison of the flow directions with hydrostatic pressure isolines of the country, the hot water appears to flow equally in every direction away from the highlands. A close comparison of the □ TERTIARY FLOOO 8ASALTS PLIO-PLEISTOCENE BASALTS ANO HYALOCLASTITES ACTIVE Z0NESOFRIFTING O THERMAL SPRINGS 45-IOO°C ANO VOLCANISM • THERMAL SPRINGS 20-45°C STRIKE / OIP --- DIRECTION OF MAJOR VALLEYS HIGH TEMPERATURE AREA ANDFJORDS Fig. 2. Geological map of Iceland showing the dis- tribution of natural geother- mal activity, and the direc- tion of major erosional features (valleys and fjords). The volcanic strata dip towards but age away from the active volcanic zones. High temperature areas (with temperatures above 200 °C in the uppermost 1 km) are confined to the active zones of rifting and volcanism. The low temper- ature activity is most intense in areas where the major erosional directions are approximately parallel with the geological strike. (Slightly modified from Fridleifsson, 1978). 48 JÖKULL 29. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.