Jökull


Jökull - 01.12.1982, Blaðsíða 96

Jökull - 01.12.1982, Blaðsíða 96
3io L. O&ferwilioiKT pcw turnfee ©cereífev e«f íífienttí, « íctegne SstigfcefotfFictlen inteaem tife toenbe fJttneiet (’), íDion feet « eftet ben ene ®og« 06fett>«ietttt 6íe» ®iíbfcelt«Uct fot Sittíuiis* ningen 25° 21', tnen eftet bett anben ®«,t* 31° 40', altfaa en 3orflFie( «f 3° 41' ttaa famme ©ftb i fatttme Jjasn, og Oet paa fartmie 'ítb of íDagen i ie tinanben ftrajr paafolgenbe ®age, eg jeg fegte at (taoe (Scutpaffet fiaaettbe faa fangt tet funfce fta 3etn i ©fibct, i tet minbpe 6e mig ft?n(tge f»«t« Sföflffet, fsotfote mon iffe flfulte fotmobe foa megen gotjTfiel, fc»or»eí jeg fffe »ií nagtt ffiltieflgfjebett af et eöet onbet fFiuft 3ern, tog f«a neet ot 3eit* íiionlngen futtbo 6li»e foa flatf »at mig utroeltgt; jcg mener betfet, «t matt ctooe foge «atfagett t «n anben ©rtmb (l). !33i (aoe nemlig i tn iefonbjf J&a»n, og mtget neet £anbs b«n ene $ag vat i33iitbfn Oiotb»efl, rnett ben anben 5Dag »at ten Oietb, og aitfaa (aae ©fibet i fotflieBige ©tiainger og öfflanb fta bet cmfting»eet«nbt £anb; nu inbc&olbet 3«lanb upaat»i»(e(ig flete SDiinctaUet, ifcer SSafaíten, fom eftet ðiaturfotjfetties (gtfatittget «t fotmtbeifl fin ^Sern^olbig^eíí 6e»iifl at uórPe paa ffiiogttetttaoíen. fKittultgs eiflt Jat bette toaeret ffiarfagen tií benne* got»irting, (jtiifet ©onwtcnfigttiní gen af feigettbe D6feroatíoner paa J5olmen«6«»ti fpneí at 6e»ife; og jeg eein* bret ettbntt meb beflemt 93i«þeb, « poa en 0t, falbetíBiibee, i jitflberaclbte J)«»n fcot jeg fel» feet en betptelig ffiiangbe (Sofolt. ©ftbet iaae omirtnt imeliem 4 til £ ffiiiil fta benne 0e. Ðm bet »at töafoit paa flete ©teber, « ntíg u6efltnbi? men nton fcar gtmtbet ffiorfag til at ttoe, at biffe i Sanbet til Sompofletí gonsitting eatenbe S8irfning«oatfaget maae »are ftaftige ttof »if enbog «t fttnbe fotnemmeí paa ©fibene, fom ligge nbe paa Jjasneit. ffiiueltgen fnnbe feí» ^asbunben tmbet ©fibet inbefiolbe flige magnetttaffenbe ffiiittetaiiet, og ba, ifat ont Xpbben ei »at betpKIíg, (>a»e S8irfning, ffiian fee til 0lo. 20; bífíe D6fer»aiíonet cte tagne i Jj>clracn«§a*n pa« famme ífpfl, eg §»ilfen Jigget jufl uabet famme ffiiertbian, og tffo mere enb Fig. 1. A page from P. Löven- örn’s paper: ‘Observations of the compass’ declinadon at diíferent locations during two marine voy- ages, with explanatory notes, as well as some observatíons on the confusion of the compass needle in Icelandic ports, its daily varia- tion there, and a few observations of the magnetic inclination". Nye Samiing af det Kongelige Danske Videnskabernes Selskabs Skrift- er, Femte Deel, Copenhagen 1799: 299-326 (in Danish). Mynd 1. Utskýring Lövenörns á kompásskekkjum við Island. by J. Graham and collaborators in the U. S., and detailed description of inversely magnetized igneous rock outcrops from Europe by A. Roche and others. However, the origin of the main magnetic íield was still not understood, as may be seen from the 1952 publication of P. M. S. Blackett’s work regard- ing his hypothesis that a magnetic dipole field might be an intrinsic property of all rotating objects. In the first edition of T. Nagata’s book on Rock Magne- tism in 1953, the reality of geomagnetic field rever- sals is doubted, partly in view of the discovery of a repeatably self-reversing rock type in Japan; how- ever, this rock has tumed out to be quite unique in its properties, and numerous subsequent studies have also shown that even irrepeatable self-reversal must be a relatively rare phenomenon. It must have been known to many travellers and navigators that Icelandic rocks can be quite strongly magnetic. Thus, it is mentioned in the Ferðabók (Travelogue) of E. Ólafsson and B. Páls- son, first published in 1772, that during their famous ascent of Snaefellsjökull in 1753 their com- pass had behaved very erratically. In a 1799 paper, P. Lövenörn (Fig. 1) reported that during his care- ful declination measurements in Icelandic harbors in 1786 he had obtained confusing results which he attributed to the magnetic effects of iron-rich miner- als in nearby basalts. Early in this century R. Chevallier and P. Mer- canton measured the magnetization (N. R. M.) ofa number of oriented and semi-oriented basalt samples collected during French and Swiss Arctic expeditions. Basalts from Mull, Disko, the Faeroes and Spitzbergen turned out to be generally in- versely magnetized, but samples from Jan Mayen were normally magnetized. Mercanton (1931, 1932) reported laboratory measurements on altogether 11 basalt samples which he collected, during the 1929 and 1931 cruises of Pourquoi Pas?, at Eskifjörður, Eyjafjörður, Vatneyri, Þingvellir, and Hvammsey in Hvalfjörður. The magnetization of all of these was normal except in one sample from Esktíjörður which gave an inclination of — 7°. However, as these 92 JÖKULL 32. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.