Jökull


Jökull - 01.12.1982, Blaðsíða 59

Jökull - 01.12.1982, Blaðsíða 59
Fig. 6. A section in the channel bank near profile IV. 1) Sand with gravel. 2) Lacustrine sediments. 3) Peat with 6100 years old tephra layer, H5. Mynd 6. Snið í Itekjarbakkanum nálægt sniði IV. 1) Sandur með möl. 2) Vatnaset. 3) Mór með hinu 6100 ára gamla gjóskulagi H$. INTERPRETATION AND DISCUSSION In the Trjáviðarlækur basin, sediments have been accumulating ever since the Weichselian main ice melted away from the area. It is supposed to have left the Búði end-moraines, which lie 35 km to the SW of the basin, some 10,000 years ago (Kjart- ansson 1943). The sand with gravel, the oldest deposit of the basin, is part of a much greater outwash plain, which started to build up at the margin of the inland high plateau during the deglaciation in Preboreal time. The much greater and glacierfed forerunner of the Fossá river carried a heavy sediment load into and through the Þjórsárdalur valley and took part in building the vast South-Iceland outwash plain. Initially the sea level was 100-110 m higher than at present, but regressed rapidly and had reached 20 m level below the present one 9,000 years ago (Kjartansson et al. 1964). The sand thickness in the basin is at least 25 m, as can be seen it the borehole BH-16 (Einarsson and Tómasson 1962). The cross bedding clearly shows the fluviatile character of the sand. It reaches approximately 133 m elevation in the basin and is found exposed in the banks of the Fossá river, below the much younger (about 3,000 years old) Þjórsárdalshraun lava. Quite abruptly the sandur formation came to an end, followed by much more finegrained deposits of a lacustrine character. These deposits are rather poorly stratified and less than 1 m thick in the channel banks. Their character points to shallow ponds rather than a large lake. The 8,950 years old peat layer in it gives a very interesting clue to the age of the lower part of the basin deposits and also shows that plants had colonized the area about 9,000 years ago. The plant remains show moss-like character, but have not been studied so far. The age of the peat deposit is well defined at between 4,000 and 9,000 years BP l4C age. Throughout the 5,000 years period, birch wood grew in the Trjáviðarlækur basin. Below H5 (6,100 years BP) the peat is approximately 1 m thick, giving an average 0.3 mm/year thickening. Between H5 and H4 this is 0.55 mm/year, and the yearly rate for the peat as a whole is 0.42 mm/year. The thick- ening rate of the Icelandic peat deposits has not been estimated so far (Einarsson 1975). Therefore it is impossible to tell whether the above figures show high, average or low thickening rate for this period (4,000-9,000 years BP). According to Einarsson (1975) the Icelandic peat bogs are usually 2 - 6 m thick, but information on peat thicknesses in any given period of the Holocene is not available. The authors belive that the basin was continu- ously covered with vegetation during this 5,000 years period. This opinion is supported by the fact that the 1+C dated samples fromjust belowandjust above the H5 tephra are of practically the same age. Nowhere in the peat strata have unconformities or weathering horizons been noticed. On the contrary, the stratification in the peat seems to be regular and continuous. The peat accumulation came to a sudden halt caused by the H4 tephra. The 2 m thick primary tephra layer has spelt doom to the vegetation, JÖKULL 32. ÁR 55
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.