Jökull - 01.12.1982, Blaðsíða 130

Hörður Hafliðason
Fœddur 4. mars 1923 — Dáinn 17. seplember 1982
Fallinn er frá Hörður Hafliðason, reyndasti
jöklafari landsins. Kallið kom óvænt og allt of
snemma. Hann var manna hraustastur.
Ungur að árum var Hörður í hópi þeirra skíða-
manna, sem tengdust jöklarannsóknum. Um tví-
tugt tók hann þátt í rannsóknaferðum á Mýr-
dalsjökul og síðar björgunarleiðangri til
Bárðarbungu vegna Geysisslyssins. Árið 1950 var
hann einn af stofnendum Jöklarannsóknafélagsins,
og síðan fór hann í flestar ferðir félagsins á Vatna-
jökul. Alltaf var leitað til Harðar um þátttöku í
rannsóknarferðum, við boranir, landmælingar,
þyngdarmælingar og þykktarmælingar.
Hörður vann að þykktarmælingum á jökli frá
upphafi íssjármælinga fyrir sjö árum. Það var mik-
ið lán fyrir okkur yngri menn. Með honum vorum
við öruggir. Reynsla hans var mikil og hann vissi
ávallt hvernig bregðast skyldi við, ef bíll fór í
sprungu eða datt niður um ís, belti valt af, meiðar
eða drif brotnuðu, tjöld var að fenna í kaf. Hann
hélt rósemi sinni og viðbrögð hans voru hnitmiðuð
við erfiðustu aðstæður, blautur, kaldur, svangur og
þreyttur. Til þess þarf mikinn sálarstyrk og seiglu.
Við reglubundinn vinnudag á jökli var Hörður
alltaf að, hélt röð og reglu í búðunum, gerði við
það sem bilaði og var listasmiður á járn. En þegar
fréttir komu um óvænt atvik heim í búðir og rætt
var um viðbrögð vafði hann þegjandi saman svefn-
pokanum. Það var til marks um að hann byðist til
þess að fara og jafnframt dæmigert um fyrirhyggju
hins reynda jöklafara, sem aldrei treystir því hve
löng hin stysta ferð kann að verða.
Við fráfall Harðar sækja á ótal myndir, allt frá
því að hann færði mér, veðurathugunarmanni,
vistir og nýjan fisk í Jökulheima sumarið 1963, þar
til við ákváðum að skríða í pokana á þurrum
sandhól við Drekann sl. vor og gátum nælt okkur í
nokkurra tíma svefn uns élin vöktu okkur að
morgni. Þannig endaði síðasta ferð okkar. Það
leyndist engum hve Hörður naut ferðalaga, að sjá
heim til Jökulheima úr Heimaskarði, elda þar
kjötsúpu, ganga um hlaðið, tína upp rusl og stinga
því í vasann, finna vað á Tungná og leið upp
jökulinn, virða fyrir sér svip Kerlingar, horfa á
drílin hverfa eitt af öðru, endalausa snjóbreiðuna
framunda, en Þóristind einan rísa upp yfir fjall-
lendið að baki, skima eftir Pálsfjalli, Þórðarhyrnu
og Hábungu og loks greina Svíahnúka. Hann naut
þessara mynda og við lærðum það af honum.
Hörður var einstaklega góður ferðafélagi. Gam-
ansemi hans var græskulaus og frásagnarlistin fág-
uð þegar stund gafst til skrafs. Hógværð einkenndi
allt fas hans. Hann brosti og hnykkti gjarnan til
kolli ef honum var skemmt, en þagði og gekk burt
ef honum mislíkaði umræðuefni. Hann var einkar
tillitssamur við ferðafélaga. Ég sé hann í
minningunni ganga skrefi eftir Eggerti V. Briem
áttræðum þegar vaðið var yfir Tungná á eyrum í
lok leiðangurs sumarið 1976. Man hann sauma
saman sviðinn og blautan svefnpoka minn í
ofsaveðri á Bárðarbungu vorið 1978. Hlaupa uppi
hrakinn fugl á Vatnajökli, bera hann í búðir og
tyggja ofan í hann mat. Gantast hins vegar við
hrafninn í Jökulheimum, sem öllum mat stelur, en
er nú orðinn svo matvandur að hann lætur saltkjöt
ósnert.
Mikill er nú skaði okkar sem vinnum að jökla-
rannsóknum. Þessar rannsóknir eru bornar uppi af
mönnum, sem kunna að ferðast um jökla á örugg-
an hátt. Þar var hlutur hans stór. Við félagarnir
mátum Hörð Hafliðason manna mest og eigum
honum mikla skuld að gjalda. Hann hins vegar
mat mest þá viðurkenningu fyrir störf sín að aðrir
ynnu með honum að þeim störfum af áhuga og
einlægni. Marga samrýnda félaga og vini átti
hann í Jöklarannsóknafélaginu og Flugbjörgunar-
sveitinni. Þeir munu halda áfram að feta í sporin
hans. Helgi Björnsson
126 JÖKULL 32. ÁR