Jökull


Jökull - 01.12.1982, Blaðsíða 75

Jökull - 01.12.1982, Blaðsíða 75
In the tholeiites of the Pleistocene centres the olivine may be totally or partly altered to iddingsite or other secondary minerals, and interstitial glass is almost invariably altered to green or brovvn-colour- ed fine-grained mineral aggregates. Vesicles are sometimes filled with calcite (± aragonite) and/or various zeolite minerals (see Prestvik 1979 for de- tails). Tholeiitic icelandites and icelandites fhese rock types occur both as lava flows and as hyaloclastite units. The analysed material does not mclude many icelandites, a rock type that is difficult to identify in the field, especially in the hyaloclastite sequences, where they tend to resemble both aphanatic tholeiites and tholeiitic icelandites. In the field icelandites were mapped together with these more basic rocks and not as a separate type (Prestvik 1979). It is possible, therefore, that the icelandites may be underrepresented among the analysed material. Porphyritic types occur among these rocks ( Table 1), but the aphyric (or nearly aphyric) ones are by far the most abundant. The groundmass texture of the tholeiitic icelandites varies from inter- granular or subophitic to pilotaxitic and hyalopi- litic. The icelandites which commonly display flow- banding, at least on a microscopic scale, usually have hyalopilitic matrices. In the tholeiitic icelandites zoned plagioclase phenocrysts commonly have sodic bytownidc cores lAn70-75)> and rims ranging from AnH to An().. Microphenocrysts cluster around An.,,54. Plagio- clase microphenocrysts in basic icelandite (SiO., ~56%) are sodic labradorite (An_5_), whereas andesine (An3_ 37) microphenocrysts occur in the more evolved icelandite (SiO,2 ~58%) of the 1727 Oræfajökull eruption. Small olivine phenocrysts of tholeiidc icelandites are relatively rich in the forsterite component (Fo(.? 78), which in the icelandite it is down to Fo47 4g. Olivine has not been found in all the icelandite samples. Clinopyroxene usually occurs as micro- phenocrysts (0.1-0.3 mm) in both tholeiitic iceland- ites and icelandites. Occasionally bigger pheno- crysts (up to 1.2 mm) are found. The composidon varies from Wo^.jEn^Fs^ for phenocrysts to VVo+4 En3_Fs2| in microphenocrysts of tholeiitic icelandit- es and from Wo^Ertj.jFs^ to VVo.j()Enj.,Fs3(| in ice- landite. Microphenocryst and matrix oxides are tit- anomagnetites in both tholeiidc icelandites (TiO., = 24-44%) and in icelandite (TiO., = 28%). Dacites and rhyoliles I n the field these rocks occur as small domes, lava flows, hyaloclastites, airfall ash layers, and dikes. Laminar llow structures are usually observed. Some of these rocks are obsidians or pitchstones, but more usually the rocks are crystalline or partly devitrifi- ed. Most rocks are slightly feldspar porphyritic and occasionally phenocrysts of olivine and pyroxene are found as well, especially in thedacites (Table 1). Oxide minerals are commonly observed as micro- phenocrysts in both dacites and rhyolites. In a couple ofsamples tiny needles ofmatrix amphibole and secondary quartz have been observed. Quartz is a common groundmass phase in the crystalline rhyolite, but it has never been found as a pheno- cryst. The composition of feldspar phenocrysts ranges from oligoclase/andesine (An28_38) in dacites to oligoclase (An1[j24) and anorthoclase (Or13Ab65 An2,,) in rhyolites. MatrLx feldspar in rhyolite is anorthoclase (Or17Ab7jAn10). Phenocrysts of oliv- ine (0.1-1.0 mm ) range from Fo^19 in dacite down to Fo3 in rhyolite. Clinopyroxene phenocrysts (0.5- 1.5 mm) in dacites range from ferroaugites (VVo+3 En,9Fs28 to Wo45En17Fs38) to almost hedenbergite (Wo+9En85Fs42 5 to VVo^ErtjFs^g) in rhyolite. Orthopyroxene (Wo3En.(Fs43) has been found in spherulite-like aggregates together with oligoclase crystals in a glassy matrix of one rhyolite sample. The oxides are titanomagnetites (TiO., = 22-24%) in dacites, but range towards magnetite (TiO,, = 7-12%) in rhyolites. In some of the rhyolites tiny zircon crystals occur. Intrusive rocks In the eroded section of the Breidamerkuríjall center both gabbro and granophyre are exposed. Gabbro is exposed only at a few localities along Breidárlón whereas a larger intrusion at Bæjarsker is a granophyre. The gabbro is medium grained (0.5-5 mm) with a hypidiomorphic to allotriomorphic - granular text- ure. The principal minerals are plagioclase (An_g0) and clinopyroxene accompanied by abundant oxide ores. Subordinate amounts of altered olivine, green and brown amphibole and some small grains of biotite are also present. The chemical analyses of JÖKULL 32. ÁR 71
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.