Jökull


Jökull - 01.12.1982, Síða 75

Jökull - 01.12.1982, Síða 75
In the tholeiites of the Pleistocene centres the olivine may be totally or partly altered to iddingsite or other secondary minerals, and interstitial glass is almost invariably altered to green or brovvn-colour- ed fine-grained mineral aggregates. Vesicles are sometimes filled with calcite (± aragonite) and/or various zeolite minerals (see Prestvik 1979 for de- tails). Tholeiitic icelandites and icelandites fhese rock types occur both as lava flows and as hyaloclastite units. The analysed material does not mclude many icelandites, a rock type that is difficult to identify in the field, especially in the hyaloclastite sequences, where they tend to resemble both aphanatic tholeiites and tholeiitic icelandites. In the field icelandites were mapped together with these more basic rocks and not as a separate type (Prestvik 1979). It is possible, therefore, that the icelandites may be underrepresented among the analysed material. Porphyritic types occur among these rocks ( Table 1), but the aphyric (or nearly aphyric) ones are by far the most abundant. The groundmass texture of the tholeiitic icelandites varies from inter- granular or subophitic to pilotaxitic and hyalopi- litic. The icelandites which commonly display flow- banding, at least on a microscopic scale, usually have hyalopilitic matrices. In the tholeiitic icelandites zoned plagioclase phenocrysts commonly have sodic bytownidc cores lAn70-75)> and rims ranging from AnH to An().. Microphenocrysts cluster around An.,,54. Plagio- clase microphenocrysts in basic icelandite (SiO., ~56%) are sodic labradorite (An_5_), whereas andesine (An3_ 37) microphenocrysts occur in the more evolved icelandite (SiO,2 ~58%) of the 1727 Oræfajökull eruption. Small olivine phenocrysts of tholeiidc icelandites are relatively rich in the forsterite component (Fo(.? 78), which in the icelandite it is down to Fo47 4g. Olivine has not been found in all the icelandite samples. Clinopyroxene usually occurs as micro- phenocrysts (0.1-0.3 mm) in both tholeiitic iceland- ites and icelandites. Occasionally bigger pheno- crysts (up to 1.2 mm) are found. The composidon varies from Wo^.jEn^Fs^ for phenocrysts to VVo+4 En3_Fs2| in microphenocrysts of tholeiitic icelandit- es and from Wo^Ertj.jFs^ to VVo.j()Enj.,Fs3(| in ice- landite. Microphenocryst and matrix oxides are tit- anomagnetites in both tholeiidc icelandites (TiO., = 24-44%) and in icelandite (TiO., = 28%). Dacites and rhyoliles I n the field these rocks occur as small domes, lava flows, hyaloclastites, airfall ash layers, and dikes. Laminar llow structures are usually observed. Some of these rocks are obsidians or pitchstones, but more usually the rocks are crystalline or partly devitrifi- ed. Most rocks are slightly feldspar porphyritic and occasionally phenocrysts of olivine and pyroxene are found as well, especially in thedacites (Table 1). Oxide minerals are commonly observed as micro- phenocrysts in both dacites and rhyolites. In a couple ofsamples tiny needles ofmatrix amphibole and secondary quartz have been observed. Quartz is a common groundmass phase in the crystalline rhyolite, but it has never been found as a pheno- cryst. The composition of feldspar phenocrysts ranges from oligoclase/andesine (An28_38) in dacites to oligoclase (An1[j24) and anorthoclase (Or13Ab65 An2,,) in rhyolites. MatrLx feldspar in rhyolite is anorthoclase (Or17Ab7jAn10). Phenocrysts of oliv- ine (0.1-1.0 mm ) range from Fo^19 in dacite down to Fo3 in rhyolite. Clinopyroxene phenocrysts (0.5- 1.5 mm) in dacites range from ferroaugites (VVo+3 En,9Fs28 to Wo45En17Fs38) to almost hedenbergite (Wo+9En85Fs42 5 to VVo^ErtjFs^g) in rhyolite. Orthopyroxene (Wo3En.(Fs43) has been found in spherulite-like aggregates together with oligoclase crystals in a glassy matrix of one rhyolite sample. The oxides are titanomagnetites (TiO., = 22-24%) in dacites, but range towards magnetite (TiO,, = 7-12%) in rhyolites. In some of the rhyolites tiny zircon crystals occur. Intrusive rocks In the eroded section of the Breidamerkuríjall center both gabbro and granophyre are exposed. Gabbro is exposed only at a few localities along Breidárlón whereas a larger intrusion at Bæjarsker is a granophyre. The gabbro is medium grained (0.5-5 mm) with a hypidiomorphic to allotriomorphic - granular text- ure. The principal minerals are plagioclase (An_g0) and clinopyroxene accompanied by abundant oxide ores. Subordinate amounts of altered olivine, green and brown amphibole and some small grains of biotite are also present. The chemical analyses of JÖKULL 32. ÁR 71
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.