Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.2012, Blaðsíða 46

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 2. tbl. 88. árg. 201242
Ingibjörg Jóna Friðbertsdóttir, ingibjorgfr@gmail.com
TE SEM ÁHUGAMÁL
Te er hollur og góður drykkur sem á sér langa sögu. Það hefur jákvæð áhrif
á heilsufar og andlega líðan. Hér er sagt stuttlega frá tei og tedrykkju.
Ég hef lengi haft áhuga á tei og tedrykkju. Árið 2011
lét ég draum minn verða að veruleika og stofnaði
ásamt fjölskyldu minni Tefélagið. Þegar ég er ekki
að vinna þá nýti ég tímann í lestur fróðleiksmola um
te og tesiði. Þessi áhugi minn á tei tengist óbeint
áhuga mínum á viðbótarmeðferð í hjúkrun. Árið
2010 var stofnuð Fagdeild um viðbótarmeðferð í
hjúkrun. Fagdeildin starfar innan Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga og er ég núverandi formaður
hennar.
Tefélagið er klúbbur fyrir þá sem hafa áhuga á að
smakka og vita meira um te. Hugmyndin er einföld
– fyrir fasta greiðslu í mánuði sendum við tepakka
í pósti. Í pakkanum er te sem við höfum sérvalið
handa félagsmönnum ásamt fróðleik um viðkomandi
te. Samhliða sendum við fréttabréf í tölvupósti
með almennum upplýsingum um teræktarhéruð,
framleiðslu aðferðir, tesiði, uppskriftir og fleira. Ég
vil deila með ykkur fróðleiks molum um te. Vonandi
vekur það áhuga ykkar og kennir einhverjum að
meta góðan bolla af tei.
Teplantan
Te er unnið úr laufum plöntu sem heitir Camellia sinensis eða afbrigðum
hennar. Terunninn er upprunninn í Kína en þar eru til heimildir um tedrykkju
fyrir meira en 2500 árum. Terunninn vex best í heittempraða beltinu þar
sem loftslagið er heitt og rakt og þar sem jarðvegur er súr. Vaxtarstaður,
loftslag og jarðvegur skiptir miklu máli, gæði tesins eru meiri af terunnum
sem vaxa hátt yfir sjávarmáli. Teplantan getur náð töluverðri hæð, plantan
myndar runna, hann er klipptur og mótaður til að auðvelda tínslu. Blöðin
eru dökkgræn, hörð og með glansandi áferð.
Útbreiðsla
Te breiddist út til annarra landa í Asíu, svo sem Japans og Kóreu, með
búddisma og varð snemma mikilvæg verslunarvara fyrir Kínverja. Rússar
urðu fyrstir Evrópuþjóða til að taka upp tedrykkju en á sautjándu öld byrjuðu
íbúar Vestur-Evrópu að drekka te. Bretar urðu fljótt duglegastir Evrópuþjóða
við tedrykkju og með tímanum mótaði te menningu og siði í Bretlandi.
Bretar urðu stórir kaupendur að tei frá Kína – svo stórir reyndar að þeir
óttuðust að verða háðir viðskiptum við Kínverja. Þess vegna stofnuðu þeir
til teræktunar og vinnslu í nýlendum sínum á Indlandi og Sri Lanka. Stór
hluti af teframleiðslu heimsins fer nú fram í þessum þremur löndum.