Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.2012, Blaðsíða 23
Tímarit hjúkrunarfræðinga – 2. tbl. 88. árg. 2012 19
fyrir það. Þetta hefur líklega verið svona
1984. Það kveikti í mér að fara á þetta
námskeið og varð til þess að ég fékk
áhuga á að mennta mig meira í stjórnun.
Þegar Hólmfríður Stefánsdóttir hjúkrunar-
framkvæmdastjóri hætti ákvað ég að
sækja um hennar starf,“ segir Anna. Hún
var svo framkvæmdastjóri þangað til
1995 þegar Vigdís Magnúsdóttir varð
forstjóri. „Fyrst var Vigdís beðin um að
vera forstjóri í ár og þá var ég sett í
starfið hennar. Ég fékk svo fastráðningu
sem hjúkrunarforstjóri 1997. Svo
þegar spítalarnir voru sameinaðir sótti
ég um starfið og fékk það. Það var
mjög gaman að fá það starf og mér
hefur þótt þetta starf alveg sérstaklega
skemmtilegt,“ segir Anna. Hún var því
hjúkrunarforstjóri í hátt í 17 ár og samtals
í stjórnunarstöðum í 32 ár.
Árin í Skotlandi
Áður en Anna byrjaði á Landspítala vann
hún í nokkur ár í Skotlandi. „Þegar ég
útskrifaðist úr Hjúkrunarskóla Íslands í
október 1968 var ég nýgift og við hjónin
fórum beint til Skotlands. Maðurinn
minn var reyndar farinn aðeins á undan.
Hann var í námi þar. Ég fór þangað
strax eftir útskrift en fór ekki að vinna
fyrr en eftir áramótin. Þá byrjaði ég
á krabbameinslækningadeild. Það var
vægast sagt mjög sérstakt að fara héðan
og byrja að vinna á bresku sjúkrahúsi.
Það var mikil lífsreynsla og ég kunni nú
ekki mikið í málum. Ég man eftir því að
fyrstu kvöldvaktina, sem ég vann, þurfti
ég að biðja samstarfsmann að túlka fyrir
mig í símann. Ég skildi ekki allt sem sagt
var á skosku.“
Anna eignaðist svo tvö börn í röð og var
heima í nokkur ár. „Þá fór ég að vinna
við gjörgæsluhjúkrun á Royal Infirmary
sem var háskólaspítali og er enn. Sex
mánuðum síðar fór ég í gjörgæslunám en
það var eins árs starfsþjálfunarnám sem
lauk 1975 og þá komum við heim. Ég
byrjaði þá að vinna á gjörgæsludeildinni á
Landspítalanum en hún var þá nýstofnuð
haustið 1974.“
Landspítali og aftur Skotland
Eftir að heim var komið vann Anna við
gjörgæsluhjúkrun í um tíu ár, fyrst sem
hjúkrunarfræðingur og svo sem deildar-
stjóri. Ástæðan fyrir að Anna gerðist
deildar stjóri eftir nokkur ár á deildinni var
að hana langaði til þess að hafa meiri
áhrif á hvernig deildin mótaðist. „Mig
langaði líka til þess að innleiða skráningu
hjúkrunar. Ég hafði kynnst því í Bretlandi
þegar ég var þar. Ég hafði líka farið á
ráðstefnu um skráningu hjúkrunar og lesið
heilmikið um þessa aðferðafræði sem
síðar varð hjúkrunarskráningarkerfið sem
kallast NANDA. Mig langaði til þess að
gera það að verkefni og mér tókst það. Ég
innleiddi skráningu hjúkrunar með því móti
sem hún er notuð nú. Gjörgæsludeildin
var fyrsta deildin á Landspítala til þess
að gera þetta. Mér finnst það svolítið gott
að hafa gert það og núna, þegar ég er
að hætta, fer fólk að rifja það upp,“ segir
Anna.
Eftir að Anna gerðist framkvæmdastjóri
ákvað hún að fara aftur til Edinborgar
í meistaranám í stjórnun. „Þar er
hjúkrunarfræðideild við háskólann
og námið var í hjúkrunarstjórn. Verið
var að mennta hjúkrunarfræðinga til
þess að verða stjórnendur í breska
heilbrigðiskerfinu og við lærðum mikið
um það. Svo var mjög stórt námskeið um
framþróun í faginu. Einnig var heilmikið
fjallað um starfsmannaþróun og um
rannsóknir. Í náminu fór ég að skoða
frammistöðumat og meistararitgerðin
mín fjallar um það. Ég velti mikið fyrir
mér tengslunum milli starfsánægju og
starfsþróunar og framgangs í starfi. Upp
úr því verður síðan til starfsþróunarkerfið
sem nú er í notkun á Landspítala.“
Meistaranám heima og að heiman
Starfsþróunarkerfið á Landspítala
hefur mótast og breyst mikið gegnum
árin. Hugmyndir Patriciu Benner um
reynslu þekkingu höfðu til að mynda
mikil áhrif um tíma. En uppbygging
starfsþróunarkerfisins byrjaði hjá
Önnu í meistaranámi hennar. Margar
nýjungar í hjúkrun hafa komið með
hjúkrunarfræðingum sem snúa heim úr
meistaranámi. Það má því velta fyrir
sér áhrifunum af því að nú fara flestir í
meistaranám á Íslandi. „Það er jákvætt í
því tilliti að fleiri fara í meistaranám. Það
skiptir mestu máli. Meistaraprófið hér er
alveg ágætisnám en það er á þröngu
sviði og við verðum áfram á þröngu
sviði. Ókostirnir eru fyrst og fremst að við
höfum ekki nægilega marga prófessora
til þess að gera námið fjölbreytt. Þess
vegna höfum við lagt áherslu á það
í starfsnáminu eftir meistaranám á
Landspítala að fólk fari til útlanda að
minnsta kosti í tvær vikur til þess að
kynna sér hvað aðrar þjóðir eru að gera í
sérgreininni. Það hefur skilað mjög miklu
og ég er alveg sannfærð um að það er
mjög mikilvægt.“
Störf sérfræðinga arðbær
Ein afleiðing þess að fleiri fara í meistara-
nám er að æ fleiri verða sérfræðingar í
hjúkrun. „Mér er þetta mjög hugleikið. Ég
veit að störf þeirra eru arðbær. Það hef
ég séð bæði í erlendum rannsóknum og í
rannsóknum sem Helga Jónsdóttir hefur
gert á Landspítala. Þær sýna að starf
ákveðins sérfræðings hefur skilað mjög
miklum hagnaði. Þó svo að það sé ekki
talið í krónum og aurum þá er það samt
talið í legudögum sem eru á endanum
peningur,“ segir Anna. Hún telur þörfina
fyrir fleiri sérfræðinga vera mikla, ekki
síst á nýja spítalanum þegar hann verður
byggður. Vinnuhættir munu breytast og
heilbrigðisstarfsfólk mun vinna enn meira
í teymi en nú er gert. „Við þurfum að
huga að sérfræðiþekkingunni og hvernig
hjúkrunarfræðingar koma inn í teymið.
Í nýja skipuriti Landspítalans er miklu
meira talað um þverfaglega samvinnu
vegna þess að ein leið til þess að bæta
árangur fyrir sjúklinga og heilbrigðiskerfiði
í framtíðinni er að það sé réttur maður
að gera rétta hluti. Hjúkrunarfræðingar
með meistaranám og sérfræðingsréttindi
geta gert miklu meira til hagsbóta
fyrir sjúklinginn heldur en almennur
hjúkrunarfræðingur. Það heyrðum við
á málþinginu um sérfræðiþekkingu í
hjúkrun sem haldið var við starfslok
mín á Landspítala. Ég hef þá sýn að
hjúkrunarstýrðar göngudeildir verði fleiri
í nýja spítalanum en í þeim gamla. Við
sjáum það nú hvað þessar göngudeildir
skila miklu. Fólk leggst minna inn og
það sparar marga legudaga. En þessar
breytingar þarf að byrja að undirbúa
strax.“
Undirbúningurinn er þegar hafinn og
Anna og samstarfsfólk hennar hafa gert