Skólavarðan - 01.08.2004, Blaðsíða 12

12
Til marks um það starfrækti hann um tíma
vinnuskóla fyrir 40 börn á bóndabæ sínum
í Neuhof í Sviss. Með þessu móti taldi hann
að ná mætti helstu markmiðum uppeldis-
starfsins sem voru að hans mati: Aukin til-
finning fyrir eigin manngildi, sjálfsvirðing
og ábyrgðarkennd.
Á Kúbu sækja flestir nemendur fram-
haldsskóla úti á landsbyggðinni, jafnvel
þeir sem lögheimili eiga í borgum lands-
ins. Þar dvelja þeir á heimavist frá mánu-
degi til laugardags en fá svo tveggja daga
frí. Einungis nemendur með sérþarfir fara
í framhaldsskóla í sinni heimaborg og
þurfa því ekki að ferðast mjög langt í skól-
ann. Hugmyndin á bak við þetta er sú að
nemendur kynnist sveitinni og lífinu úti á
landsbyggðinni. En nemendurnir upplifa
ekki einungis landsbyggðina af búsetunni
einni saman heldur kynnast þeir lífi bónd-
ans af eigin raun. Skólatímanum er nefni-
lega skipt jafnt milli náms og vinnu, sbr.
hugmyndir Pestalozzi hér að ofan.
Vinna eftir hádegi
Dagurinn er tekinn snemma í Raul Diaz
framhaldsskólanum. Áður en kennsla
hefst kl. átta er þjóðsöngurinn sunginn.
Eftir það sækja nemendur tíma frá átta
til tólf í námsgreinum á borð við spænsku,
sögu, stærðfræði, efnafræði og ensku.
Mikil áhersla er lögð á sögukennslu, þar
sem saga Evrópu, Rómönsku-Ameríku og
Kúbu er kennd. Til marks um mikilvægi
sögunnar telst hún til kjarnafaga ásamt
SKÓLAVARÐAN 6.TBL. 4. ÁRG. 2004
spænsku og stærðfræði, sem nemendur
þurfa að ná ákveðinni lágmarkseinkunn
í til að komast í háskóla. Kennslu lýkur
kl. tólf og fá þá nemendur hálftíma mat-
arhlé. Að hádegismat loknum er svo ann-
aðhvort unnið á ökrum skólans eða sinnt
ýmsum tilfallandi verkum, eins og þrifum,
þvotti eða matseld. Nemendur deila sjálfir
niður verkum og skiptast á að vinna þau.
Á ökrunum eru ræktaðar ýmsar nytjajurt-
ir, grænmeti og ávextir, fyrir mötuneyti
skólans.
Kennslan á myndbandi
Kennsluhættir eru nokkuð sérstakir.
Í hverjum bekk eru 20 nemendur og er
kennsluefninu miðlað til þeirra að stærst-
um hluta í gegnum myndband. Í hverri
skólastofu er sjónvarps- og myndbands-
tæki. Sama námsefnið er sýnt í öllum fram-
haldsskólum landsins og þannig hljóta
allir nemendur sömu grunnkennslu, enda
prófað samræmt í vissum námsgreinum.
Því er um takmarkaða beina kennslu að
ræða þar sem slíkt kæmi niður á allri sam-
ræmingu og stöðlun hennar. Hlutverk
kennarans er því aðeins að svara spurning-
um og hvetja til umræðna um efni mynd-
bandsins. Hann hefur að öðru leyti lítið að
segja um inntak og efni kennslunnar.
Tvær tölvustofur eru í skólanum og fá
nemendur þar kennslu í almennri tölvu-
notkun. Að auki læra þeir á ýmiss konar
notendaforrit eins og excel og word. Tölv-
urnar eru aftur á móti ekki nettengdar
þar sem aðgangur að netinu er takmark-
aður af hálfu stjórnvalda. Almenningur
getur aðeins tengst netinu gegn greiðslu
á opinberum hótelum eða upplýsingamið-
stöðvum.
Salsa og astmi
Í skólanum eru um 50 starfsmenn.
Flestir þeirra eru kennarar en meðalaldur
þeirra er um 24 ár. Alveg eins og hérlend-
is fást mun fleiri konur við kennslu heldur
en karlar og sagði skólastjórinn að hlutfall-
ið væri u.þ.b. tveir á móti þremur. Þar sem
um er að ræða heimavistarskóla vinna þar
einnig tvær hjúkrunarkonur og einn lækn-
ir. Að sögn hans er ekki mikið um alvarleg
tilfelli, en algengt er að nemendur skrámi
sig eða þjáist af astma. Reyndar er sá kvilli
nokkuð tíður á Kúbu vegna raka loftslags-
ins, einkum úti á landi.
Eftir að hafa verið leiddir í allan sann-
leik um starfsemi Raul Diaz framhaldsskól-
ans var kominn tími til að kveðja nemend-
ur og starfsmenn hans. Í kveðjuskyni tók
hópur nemenda lagið fyrir okkur að þjóð-
legum hætti, en segja má að söngur og
dans séu mörgum Kúbönum í blóð bornir.
Uppljómaðir eftir salsasöng nemenda héld-
um við aftur til Havana eftir ánægjulega
og velheppnaða heimsókn í dæmigerðan
kúbanskan framhaldsskóla.
Jón Ingvar Kjaran
Höfundur er kennari í sögu við Verzlunar-
skóla Íslands.
Áhugasamir nemendur í kennslustund í sögu fylgjast með
kennslumyndbandi um tiltekið sögulegt efni.
FRAMHALDSSKÓLAR Á KÚBU