Víkurfréttir - 14.04.1988, Blaðsíða 12
\>iKur<
12 Fimmtudagur 14. apríl 1988
Menn fíárfesta
ekki í eilífðinni
- Segir Jón Stefánsson,
sem er að gefa út sína fyrstu
lióðabók
Viðtal og ljósmynd:
Einar Falur Ingólfsson
Suðurnesjamenn eru betur
þekktir fyrir flest annað en
skáldskap og orðsins listir. Jón
Stefánsson, tuttugu og fjögurra
ára Keflvíkingur hefur þó ráð-
ist í það nú á þessum dögum
fjölmiðlafárs og tímaleysis að
gefa út bók. Þetta er Ijóðabók,
inniheldur 33 Ijóð, og ber heitið
„Með byssuleyfi á eilífðina“.
Jón kostar útgáfuna sjálfur og
er þetta hans fyrsta bók, en áð-
ur hafa Ijóð hans birst í ýmsum
blöðum og tímaritum.
Jón Stefánsson er fæddur og
alinn upp í höfuðborginni en
fluttist þrettán ára til Kefla-
víkur og leist ekki ýkja vel á
staðinn í byrjun, taldi að þar
byggju einungis villingar og
brjálaðir menn. Með tímanum
lærði hann að sætta sig við bæ-
inn og kallar sig Keflvíking í
dag, og það þó svo að hann
þoli ekki körfubolta. Jón út-
skrifaðist sem stúdent af nátt-
úrufræðibraut Fjölbrauta-
skóla Suðurnesja fyrir tveim-
ur árum, hélt þá til Reykjavík-
ur þar sem hann hóf nám í
bókmenntafræði við Háskól-
ann. I vetur hefur hann svo
starfað sem næturvörður og
skrifað með því og unnið að út-
gáfu bókarinnar.
„Það má deila um hvort það
sé köllun eða bölvun að yrkja“
segir Jón, „en þetta er bara
hlutur sem ég kemst ekki hjá
að gera. Þjóðfélagið er ekki
byggt upp með listamenn í
huga, þannig að þeir verða oft
utangarðs fjárhagslega séð.
Menn fjárfesta yfirleitt ekki í
eilífðinni."
Hver er staða listamanna,
Ijóðskálda til dæmis, innan
samfélagsins?
„Það er misjafnt eftir upp-
lagi einstaklinga. Ef menn ætla
að reyna að lifa af ritstörfum,
þá lifa þeir í raun annaðhvort
undir verndarvæng maka síns,
eða þá undir súð og borða
franskbrauð og súpu.“
Hvenær byrjaðir þú að lesa
ljóð og yrkja svo sjálfur?
„Ljóð hafði ég ekkert lesið
að ráði áður en ég hóf nám við
F.S. ’82, en áður en ég vissi af
var ég byrjaður að yrkja, gat
ekki annað. Samtímis fór ég að
kynna mér atómskáldin svo-
kölluðu og hef sjálfsagt orðið
fyrir áhrifum frá mönnum eins
og Hannesi Sigfússyni, sem
raunar orti sitt kynngimagn-
aða kvæði Dymbilvöku er
hann var vörður í Reykjanes-
vita, Steini Steinarri og Jó-
hanni Sigurjónssyni með sinn
Bikar og sína Sorg.“ Einnig
minnist Jón á hvernig rokk-
tónlist hefur haft áhrif á mörg
hinna yngri skálda í dag,
hljómsveitir eins og Bítlarnir
og Pink Floyd hafi haft áhann
mikil áhrif.
Hvað um hin svokölluðu
ungskáld hér á landi, skipar þú
þér í flokk með þeim?
„Auðvitað hef ég lesið og
heillast af skáldum eins og
Einari Má, Gyrði Elíassyni,
Isaki Harðarsyni og Sigfúsi
Bjartmarssyni. Það er nú ann-
arra að dæma um tengsl mín
við þau í skáldskapnum."
Geturður lýst viðfangsefn-
um þínum í ljóðunum?
Hér hikar Jón, enda erfitt að
alhæfa um jafn vítt svið í heilli
bók. „Stefnu ljóðanna mætti
fiokka í tvennt. Annarsvegar
að reyna að ná sáttum við um-
hverfið og hinsvegar að ýta við
samvisku heimsins."
Af hverju Ijóðskáld? Er ekki
arðbærara að skrifa prósa,
skáldsögur til dæmis?
„Skáldsagan selst náttúru-
lega í stærra upplagi. Eg sem
ljóðskáld öfunda skáldsagna-
höfundinn þar sem hans starf
er samfelldari vinna. Maður
getur ekki unnið marga
klukkutíma á dag við ljóða-
gerð, það er bara andstætt
forminu. Ljóðið er að mörgu
leyti list augnabliksins."
Nú ert þú að gefa út bók á
þinn eigin kostnað. Stendur
það undir sér?
„Já, það ætti að gera það
miðað við venjulega sölu. Þó
hefði ég gefið bókina út hvort
sem ég hefði þurft að borga
með henni eða ekki, en vissu-
lega væri gott þó ég gæti ekki
borgað nema húsaleigu með
ágóða.” Jón segir að það sé
óskráð regla að forlög gefa
ekki út fyrstu Ijóðabók skálds
þar sem það þykir ekki arð-
vænlegt. „En auðvitað væri
þægilegra að vera hjá forlagi,
og svo skilst mér nú að í dag sé
það draumur allra skálda að
komast á frímerki. Þar sem ég
gef út sjálfur verður stór hluti
sölunnar á mínum höndum og
svo dreifi ég bókinni í bóka-
búðir hér á suðvesturhorn-
Nú er ekki mikið um skáld á
Suðurnesjum, eru íbúar hér
nokkuð hrifnir af skáldskap?
„Frá Suðurnesjum kemur
einn af okkar allra fremstu rit-
höfundum, Guðbergur Bergs-
son Grindvíkingur, en ég býst
annars við að áhugi fyrir ljóð-
um líði fyrir það hversu langur
vinnudagurinn er hjá mörg-
um. Menn eiga bara ekki eftir
orku til lesturs á skáldskap."
Kaupa Islendingar ljóða-
bækur og lesa þeir yfirhöfuð
Ijóð?
„Það er alltaf ákveðinn hóp-
ur sem kaupir ljóðabækur og
það hefursýnt sigá opinberum
upplestrum að þó nokkur
áhugi virðist vera fyrirljóðinu.
Þetta er form sem er ekki háv-
Vaðasamt eins og til dæmis
óskapnaður poppmenna, en
annars gildir það hér á íslandi,
sem og kannski annarsstaðar,
að einungis dautt skáld er gott
skáld.“