Fréttablaðið - 03.11.2016, Blaðsíða 8

kjaramál Ákvörðun kjararáðs um
hækkun ráðherralauna og þing-
fararkaups leiðir sjálfkrafa til þess að
kostnaður ríkisins vegna eftirlauna
fyrrverandi ráðherra og þingmanna
hækkar um samtals 250 milljónir
króna á ári.
Samkvæmt upplýsingum frá Líf-
eyrissjóði starfsmanna ríkisins fengu
223 einstaklingar á síðustu tveimur
mánuðum greidd eftirlaun vegna
setu á Alþingi og 57 einstaklingar
fyrir að gegna ráðherraembætti fyrir
apríl 2009. Þá voru eldri lög um
eftirlaun forseta Íslands, ráðherra,
alþingis manna og hæstaréttar-
dómara afnumin. Í þeim fólst að
eftirlaunarétturinn miðast við þing-
fararkaup hverju sinni.
Eftir apríl 2009 greiða alþingis-
menn í A-deild Lífeyrissjóðs starfs-
manna ríkisins. Þeir ávinna sér þar
réttindi eins og aðrir greiðendur og
njóta engra sérréttinda.
Miðað við síðustu tvo mánuði
fengu áðurnefndir 223 fyrrverandi
þingmenn samtals greiddar 35,3
milljónir króna í eftirlaun á mán-
uði. LSR segir að með 44,3 prósenta
hækkun kjararáðs á þingfararkaupi
hækki mánaðarlegar greiðslur til
þessa hóps um 15,6 milljónir og verði
samtals 50,9 milljónir.
Kjararáð bætir 250 milljónum við eftirlaun þingmanna og ráðherra
Ráðherrar og þingmenn fyrir apríl 2009 fá stærri bita af þjóðarkökunni í eftirlaun með ákvörðun kjararáðs. FRéttablaðið/SteFán
Heimild: Eurostat
2010, Hagstofa
Íslands, CityAM
✿ Hlutfall þingmannalauna af meðallaunum í Evrópu*
eS
b
m
eð
al
ta
l
2,4
60
.8
43
*árslaun í evrum
5,3
La
un
þ
in
gm
an
na
15
7.
25
7
Íta
lía
3,1
18
.7
50
Rú
m
en
ía
2,8
10
8.
89
4
Þý
sk
al
an
d
2,75
11
0.
00
0
Ís
la
nd
2,7
95
.3
19
br
et
la
nd
2
79
.1
10
Sv
íþ
jó
ð
1,9
76
.5
60
Fi
nn
la
nd
1,8
91
.7
67
D
an
m
ör
k
1,7
95
.8
99
n
or
eg
ur
1,2
33
.7
68
Sp
án
n
li
th
áe
n
4,3
30
.3
80
au
st
ur
rík
i
3,1
12
0.
16
5
Pó
lla
nd
2,7
27
.9
51
Gr
ik
kl
an
d
2,7
68
.4
60
Fr
ak
kl
an
d
2,5
58
.2
00
Hlutfall grunnlauna þingmanna
samanborið við meðaltal reglulegra
launa á Íslandi er 2,75 eftir ákvörð-
un kjararáðs. Hlutfallið er svipað
og í Þýskalandi, töluvert hærra en
á Norðurlöndunum og hærra en
meðaltal Evrópusambandsríkja,
samkvæmt tölum Eurostat.
Árslaun þingmanna, ef miðað
er við nýtt þingfararkaup sem
ákvarðað var á dögunum, nema
13,2 milljónum króna og þar með
eru ekki taldar aukagreiðslur út
af formennsku í ýmsum nefndum
Alþingis, og önnur kjör. Til saman-
burðar nam meðaltal árslauna
(regluleg laun) í landinu 5,3 millj-
ónum árið 2015 samkvæmt tölum
Hagstofunnar. Hlutfallið er því 2,75
en gæti verið nokkuð lægra séu
almennar launahækkanir á árinu
teknar með.
Eurostat, hagstofa Evrópu, tók
saman grunnlaun þingmanna og
meðallaun í löndum Evrópusam-
bandsins árið 2010. Þar kom fram að
hlutfall launa þingmanna, saman-
borið við meðallaun í landinu, væri
að meðaltali 2,4.
Laun alþingismanna samanborið
við almenn laun í landinu eru hvað
hæst á Ítalíu og í Eystrasaltslönd-
unum. Hlutfallið lækkar þegar litið
er vestar og eru laun þingmanna
um tvöföld meðallaun í landinu eða
minna í Slóveníu, Belgíu, á Norður-
löndum og í Suður-Evrópu, utan
Ítalíu. saeunn@frettabladid.is
Laun alþingismanna há
í alþjóðlegu samhengi
Grunnlaun þingmanna hér á landi, samanborið við meðallaun í landinu, eru
hærri en meðaltal Evrópusambandsins og á öðrum Norðurlöndum. Hlutfallið
er svipað og í Þýskalandi og Bretlandi, en lægra en í Eystrasaltslöndunum.
KjaRamál
Sæunn Gísladóttir
saeunn@frettabladid.is
mánaðarlífeyrir
fyrir hækkun
35.276.301
16.599.340
Samtals
51.875.641
launahækkun
skv. úrskurði kjararáðs
44,3%
35,5%
mánaðarlegur
lífeyrir eftir hækkun
50.916.251
22.499.990
Samtals
73.416.241
Hækkun á mánaðar-
legum lífeyri
15.639.950
5.900.650
Samtals
21.540.600
✿ Breytingar á eftirlaunum þingmanna og ráðherra við nýja ákvörðun kjararáðs
l Ráðherrar, 57 einstaklingar l alþingismenn, 223 einstaklingar
Heimild: Lífeyrissjóður starfs-
manna ríkisins. Miðað er við
meðaltal síðustu tveggja mánaða.
Þingmenn hér á landi eru með há laun í samanburði við meðallaun í landinu.
FRéttablaðið/eyÞóR
Mánaðarleg útgjöld LSR vegna
ráðherranna 57 voru 16,6 milljónir
króna en verða 22,5 milljónir með
hækkuninni sem nemur 5,9 millj-
ónum.
Samtals hækka eftirlaun þessa
hóps um 21,5 milljónir króna mán-
aðarlega. Það samsvarar 258 millj-
ónum á ári.
Tekið skal fram að réttindi þeirra
einstaklinga sem tilheyra nefndum
hópum fyrrverandi þingmanna og
ráðherra eru mismikil eftir því hversu
lengi þeir gegndu þingmennsku eða
sátu í stóli ráðherra. – gar
stjórnmál Talsmenn flokkanna
sem sæti eiga á Alþingi eru ekki
afdráttarlausir varðandi þá spurn-
ingu hvort þingið eigi að hnekkja
ákvörðun kjararáðs um mikla
launahækkun þingmanna og ráð-
herra. Það verði ekki gert nema
samhliða breytingu á fyrirkomu-
laginu við ákvörðun launanna.
„Það kemur vel til greina,“ svaraði
Bjarni Benediktsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins, aðspurður á blaða-
mannafundi í gær hvort Alþingi ætti
með einhverjum hætti að grípa inn í
og breyta ákvörðun kjararáðs. Hann
sló hins vegar varnagla við inngripi
Alþingis.
„Grípi þingið inn í þetta mál, sem
ég skal alls ekki útiloka og getur
verið nauðsynlegt í ljósi aðstæðna,
þá finnst mér mikilvægt að við
svörum um leið þeirri spurningu
hvort áfram eigi að standa í lögum
að þingmenn eigi að njóta sambæri-
legra kjara og aðrir sem gegna við-
líka ábyrgð,“ sagði Bjarni.
Ekki náðist í Katrínu Jakobs-
dóttur, formann Vinstri grænna, en
Svandís Svavarsdóttir alþingismað-
ur segir liðsmenn VG telja hækkun-
ina alveg fráleita og út úr öllu korti.
„Alþingi getur gert það sem það vill,
mér finnst mikilvægt að við förum
yfir þetta því það þurfa að gilda
skýrar og almennilegar reglur. Mér
finnst að við þurfum að meta það að
hvaða leyti þeim hefur verið fylgt í
þessu tilfelli, og þá finnst mér allir
möguleikar vera uppi á borðinu,“
svarar Svandís.
Birgitta Jónsdóttir Pírati segir að
alþingismenn eigi auðvitað ekki að
hlutast til um sín laun en þegar upp
komi slíkt tilfelli með 44 prósenta
launahækkun þurfi eitthvað að
gera. Hún hafi gagnrýnt að kjararáð
sé pólitískt skipað. Nær væri að þar
sætu sérfræðingar í vinnumarkaðs-
málum og launaþróun.
„Í gærmorgun skoraði ég á alla
þingmenn að hafna þessu og í gær-
morgun leitaði ég leiða til þess að
hafna þessu. Nú er bara að sjá hvort
ekki sé hægt að sammælast um það
að þessu máli verði snúið við og lög
um kjararáð löguð,“ segir Birgitta.
Viðreisnarmenn vilja ekki tjá sig
um þetta mál að svo stöddu. Það
segir Gylfi Ólafsson, nýbakaður
aðstoðarmaður Benedikts Jóhann-
essonar, formanns flokksins.
„Við munum örugglega taka þetta
mál upp,“ segir Logi Már Einarsson,
nýkjörinn alþingismaður og for-
maður Samfylkingarinnar. Hann
telji að finna þurfi betri farveg
þannig að slíkar ákvarðanir séu ekki
teknar svo sjaldan og inniberi ekki
svo stórt stökk. – gar, sg
Slá varnagla við inngripi
í nýja launahækkun sína
Fáir vissu af væntanlegri hækkun kjararáðs á launum þingmanna þegar oddvitar
flokkanna mættust á Stöð 2 fyrir kosningarnar. FRéttablaðið/eRniR
Alþingi getur gert
það sem það vill.
Mér finnst mikilvægt að við
förum yfir þetta því það
þurfa að gilda
skýrar og
almennilegar
reglur.
Svandís Svavars-
dóttir, þingmaður VG
57
fá nú eftirlaun ráðherra sam-
kvæmt lögum frá því fyrir
apríl 2009.
Eftirlaun vegna setu á
Alþingi og á ráðherrastóli
miðast við laun eftirmanna
vegna starfa fyrir apríl 2009.
3 . n ó v E m B E r 2 0 1 6 F I m m t U D a G U r6 F r é t t I r ∙ F r é t t a B l a ð I ð
0
3
-1
1
-2
0
1
6

0
4
:5
8
F
B
0
7
2
s
_
P
0
6
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
6
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
2
B
-C
2
D
0
1
B
2
B
-C
1
9
4
1
B
2
B
-C
0
5
8
1
B
2
B
-B
F
1
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
7
B

F
B
0
7
2
s
_
2
_
1
1
_
2
0
1
6
C
M
Y
K