Dagblaðið Vísir - DV - 13.03.2015, Blaðsíða 20
Helgarblað 13.–16. mars 201520 Fréttir
Lakkað smeLLuparket • 30 ára ábyrgð
Parket & gólf • Ármúla 32, 108 Reykjavík • S: 5681888 • parketoggolf.is
Verð: 9.060 kr. m²
Nú á tilboðsverði: 6.342 kr. m²
Hágæða
PlankaParket
- eik Sauvage
einstakt tilboð
-30% afsláttur
ATH TAkmArkAð mAgn Parket og gólf
Góðvinur Pútíns, saddams
hussein oG ChuCk norris
n Kirsan Ilyumizhanov er forseti Alþjóðaskáksambandsins n Segist hafa verið brott
K
irsan Ilyumizhanov er væg-
ast sagt umdeildur maður.
Í sautján ár var hann forseti
Kalmykíu, sem er sjálfstjórn-
arlýðveldi innan Rússlands.
Hann sat á rússneska þinginu og
gegndi fjölmörgum trúnaðarstörfum
innan þingsins. Við fall Sovétríkj-
anna auðgaðist hann gríðarlega, að-
allega vegna viðskipta með kóreska
bíla, og að hans sögn hefur hann nýtt
alla sína fjármuni í þágu Kalmykíu og
hinnar ástríðunnar í lífi sínu, skák-
listarinnar. Kirsan hefur verið forseti
FIDE, alþjóðaskáksambandsins, síð-
an 1995. Gagnrýnendur hans segja
að skilin á milli ríkishirslna Kalmyk-
íu og veskis hans séu óljós og hann
vakti athygli á alþjóðlegum vettvangi
þegar hann sagðist hafa verið brottn-
uminn af geimverum.
Síðastliðinn þriðjudag heimsótti
hann Ísland í fyrsta sinn. Að sögn
Skáksambands Íslands (SÍ) hafði
hann sjálfur frumkvæði að því að
koma til landsins og kom það nokk-
uð á óvart því SÍ hefur aldrei stutt
hann innan FIDE. Tilefnið var upp-
haf Alþjóðlega Reykjavíkurskák-
mótsins, einnar þekktustu skákhá-
tíðar heims. Hann staldraði stutt við,
aðeins í tæpan sólarhring, en hann
sóttist eftir því að fá að heiðra einn
forvera sinn í starfi, Friðrik Ólafsson,
sem gegndi forsetaembætti FIDE
1978–1982, í tilefni af stórafmæli
hans og að heimsækja gröf eins af
merkustu mönnum samtímans að
hans mati, Bobbys Fischer.
Það er erfitt að gera sér í hugar-
lund að Kirsan Iluymizhanov sé
ábyrgur fyrir allri þeirri spillingu og
voðaverkum sem hann er sakaður
um. Þetta er smávaxinn og nettur
maður, flottur í tauinu og býður af
sér góðan þokka. Hann talar frekar
bjagaða ensku en hann virkar auð-
mjúkur, brosir mikið og hlær. Þegar
maður leitar eftir upplýsingum um
hann á vefnum þá blasir hálfgerð
reyfarasaga við.
Gular geimverur
Hinn 17. september 1997 var Kirsan,
að eigin sögn, brottnuminn af geim-
verum. Hann var staddur í íbúð sinni
í Moskvu þegar þær tóku hann í
ferðalag í geimskipi sínu og að hans
sögn voru bílstjóri hans og tveir vin-
ir til vitnis um það að hann hvarf
úr íbúðinni í einhvern tíma en birt-
ist svo þar aftur. Hann lýsti þeim
þó óljóst, að þær hefðu verið gular,
talað við hann með hugsanaflutn-
ingi og að mörgu leyti svipað til okk-
ar mannanna.
„Áður en ég ákvað að segja frá
reynslu minni fór ég vandlega yfir
mögulegar afleiðingar. Fjölskylda
mín gæti álitið mig galinn og orðið
fyrir aðkasti, á rússneska þinginu
gæti ég misst trúverðugleika og þetta
gæti kostað samband mitt við mikil-
væga viðskiptafélaga. Ég er ekki vit-
laus, ég hugsa alltaf nokkra leiki fram
í tímann eins og góður skákmaður.
Hins vegar var ég á þeirri skoðun að
mér bæri skylda til þess að upplýsa
um þetta og það er vegna þess að orð
mín hafa vigt. Ef venjulegur borgari
myndi halda þessu fram fengi hann
líklega flýtimeðferð á viðeigandi
stofnun en þegar forseti lýðveld-
is heldur slíku fram þá hlustar fólk.
Þetta gerðist og ég vildi opna um-
ræðuna. Að trúa á geimverur er rök-
rétt, samt er ég talinn galinn, en þeir
sem trúa á Guð eru taldir eðlilegir.“
Viðbrögðin við yfirlýsingu hans
voru blendin og flestir töldu að ein-
hverjar skrúfur hefðu losnað í kollin-
um á honum. Þar á meðal Vladimír
Pútín. Þó ekki meira en svo að póli-
tískur andstæðingur innan þings-
ins fór fram á opinbera rannsókn
um hvort Kirsan hefði upplýst geim-
verurnar um ríkisleyndarmál.
Vinur Gaddafi og
Saddam Hussein
Kirsan hefur frá 1995 verið forseti
FIDE, alþjóða skáksambandsins, og
ferðast út um allan heim til þess að
breiða út fagnaðarerindið. Sérstak-
lega hefur hann áhuga á að innleiða
skák í skóla og segir að íþróttin sé
frábært tæki til þess að þjálfa huga
barna. Hann kom skákkennslu á
sem skyldu fyrir 1.–3. bekk í Kalmyk-
íu og segir að árangurinn hafi verið
framúrskarandi. Hann heimsækir þó
sjaldan vestræn lönd, þar nýtur hann
lítillar hylli. Hann virðist þó vera au-
fúsugestur einræðisherra. Hann
heimsótti meðal annarra Moammar
Gaddafi til Líbíu og Saddam Hussein
til Írak. „Ég er sendiherra skákar-
innar og ég heimsótti þá til þess að
efla íþróttina í þessum löndum. Það
er skylda mín og ég skil ekki að ég
sé gagnrýndur fyrir það. Báðir voru
mjög áhugasamir um að efla skákina
innan sinna landa og það fór vel á
með okkur.“ Saddam var sérstaklega
góður vinur hans og meðal annars
bauð Kirsan honum landsvæði í Kal-
mykíu svo að hann gæti sest þar að.
Hann dvelur þó ekki lengi við þessa
vægast sagt umdeildu menn en hef-
ur sagt í öðrum viðtölum að þeir
hafi gert margt gott fyrir sínar þjóð-
ir og ekki sé ástandið betra nú þegar
þeim hefur verið steypt af stóli. Hann
áréttar þó eitt: „Ég er búddisti og ég
fordæmi ofbeldi og blóðsúthellingar.
Ég vil stuðla að friði.“
Kim-Jong-Un væntanlegur í
heimsókn
Í því samhengi greinir hann frá metn-
aðarfullum fyrirætlunum sínum þar
sem skákin eigi að vera vopn í barátt-
unni fyrir friði. „Ég er að skipuleggja
fjöltefli milli barna frá Suður-Kóreu
og Norður-Kóreu á landamærum
ríkjanna. Leiðtogar í suðrinu tóku vel
Björn Þorfinnsson
bjornth@dv.is
Furðulegar staðreyndir um
Kirsan Ilyumizhanov
n Chuck Norris er persónulegur vinur
hans og trúbróðir. Hann hefur heimsótt
Kalmykíu tvisvar.
n Steven Seagal einnig en hann var út-
nefndur heiðursborgari í Kalmykíu. Heiður
sem hlotnast fáum.
n Richard Gere og Sharon Stone eru
einnig vinir hans og hafa komið í heim-
sókn.
n Dýrkar og dáir Lenín (en amma Leníns
var frá Kalmykíu). Bauð ráðamönnum í
Kreml milljónir dollara fyrir að fá að flytja
lík Leníns til Kalmykíu.
n Heimsótti páfa og lét reisa í kjölfarið
kaþólska dómkirkju í heimalandinu. Þar
býr einn kaþólikki. Sá er víst bara sáttur.
n Dalai Lama er andlegur leiðtogi hans.
n Stofnaði safn í höfuðborginni þar sem
sýningin „Planet Kirsan“ er í forgrunni.
n Árið 1996 lýsti hann því yfir að Urala,
helsta fótboltalið landsins, hefði náð
samningum við Diego Maradona. Meðferð
á Kúbu kom í veg fyrir að hann spilaði
fyrir liðið.
n Er sannfærður um að skákin hafi komið
til jarðarinnar frá geimverum. Segist hafa
skoðað 3.000 ára skákborð í nokkrum
heimshlutum sem eru alveg eins. Það er
aðeins ein útskýring á því að hans mati.
n Hann hefur sagt í viðtölum að
geimverurnar hafi falið leynd skilaboð í
skákinni.
„Ég er ekki vit
laus, ég hugsa
alltaf nokkra leiki
fram í tímann