Fréttatíminn - 02.12.2016, Page 30
30 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 2. desember 2016
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
Ég eyddi dálitlum tíma í Seúl eftir að hafa klárað nám en mér fannst borgin aðeins of geggj-uð, allt of mikið um að
vera og allt oft mikið af fólki, þá
kýs ég frekar að vera hér í Kópa-
voginum,“ segir Arim Leum Kwon
sem hefur komið sér vel fyrir ná-
lægt sjónum í vesturbæ Kópavogs.
Arim er fædd og uppalin í Busan,
annarri stærstu borg Suður-Kóreu,
og þar kynntist hún Árna, íslensk-
um flugmanni sem bað hennar eft-
ir tveggja ára samband. „Ég fann
mastersnám í miðaldafræðum í
Háskóla Íslands sem heillaði mig
og ákvað að slá til, en ég er hér
fyrst og fremst því íslenskir karl-
menn eru svo hættulegir,“ segir
Arim og skellihlær.
Sami matur í öll mál
Aðspurð um kóreska matarmenn-
ingu og hvað einkenni hana frá
annarri austur-asískri matarmenn-
ingu segir Arim það vera þurrkuðu
chili-flögurnar og kimchi-ið. „Svo
er reyndar eitt sem fólki finnst oft-
ast skrítið og það er að við borðum
það sama í morgunmat, hádegis-
mat og kvöldmat. Það er ein hrís-
grjónaskál, önnur súpuskál og svo
fullt af litlum smáréttum sem þú
deilir með fjölskyldunni. Súpurnar
okkar eru oftast byggðar upp úr
soði af ansjósum, tófu og kombu-
-þara en þær líkjast samt ekkert
japönsku miso-súpunni. Okkar
súpur eru þykkari og sterkari en
þessar japönsku og þannig er líka
almennt kóreskur matur, þéttur og
sterkur. Ég held að fá asísk eldhús
noti jafn mikið af chili og við. Einu
sinni var ég að borða morgunmat
hjá mömmu og tók eftir því að í
hverjum einasta smárétti var hell-
ingur af chili.“
Engin hefð fyrir mjólkurvörum
Uppistaðan í kimchi, þjóðarrétti
Kóreu, er kál sem kallast nabu en
hefur oft verið kallað kínakál á
Íslandi. Kálið er gerjað með sér-
stakri chili sósu sem er breyti-
leg eftir heimilum og héruðum.
Hefð er fyrir því að kimchi sé
gert í káluppskerunni í nóvem-
ber og markar hún upphafið að
vetrinum í Kóreu. „Sumir kaupa
kimchi úti í búð en langflestir
gera það heima hjá sér. Fólk gerir
það í mismiklu magni en mamma
mín gerir það alltaf í mjög miklu
magni til að eiga út veturinn. Þá
sker hún niður helling af haus-
um og setur í risastóran bala með
salti. Þegar saltið er búið að ná
rakanum úr kálinu er chilisósan
sett yfir. Aðaluppistaðan í hennar
sósu eru chiliflögur, engifer, hvít-
laukur, laukur, mangó, fiskisósa
og smá hveiti. Svo er allt sett á
krukkur og látið geymast þannig
að kálið gerjast. Gerjunin í kálinu
er meðal þess sem gerir sósuna
svo góða og líka holla því það
myndast í henni laktósabakteríur
sem eru góðar fyrir meltinguna
og þarmaflóruna. Það eru engar
mjólkurvörur í kóreskri matar-
hefð en það er úr þessu gerjaða
káli sem við höfum fengið þessar
hollu bakteríur,“ segir Arim sem
á alltaf til kimchi í ísskápnum
sem hún gerir sjálf eftir uppskrift
móður sinnar.
Verkaskiptingin breytist hægt
„Hefðirnar eru auðvitað að breyt-
ast hægt og rólega hjá okkur eins
og annars staðar í heiminum en
almennt lifa þessar matarvenjur
enn. Fólk hefur minni tíma en
áður svo margir borða á hlaupum
og sumir fá sér kannski bara eitt
djúsglas á morgnana, sérstak-
lega unga kynslóðin. Auðvitað
er hægt að nálgast mjólkurvör-
ur í dag en þær eru ekki jafn
algengar og á Vesturlöndum.
Verkaskiptingin í eldhúsinu er
líka að breytast en það er samt
ennþá þannig að konurnar gera
flest allt. Foreldrar mínir eru á
fimmtugsaldri og pabbi myndi
aldrei elda eða þrífa. Hann myndi
heldur aldrei fá sér morgun-
korn með mjólk í morgunmat
þó mamma yrði örugglega glöð
ef hann gerði það. Hún væri ör-
ugglega alveg til í að sleppa því
að gera heita súpu, hrísgrjón og
meðlæti alla morgna. Þegar ég
Kóresk matarmenning
Chili og
gerjað kál
í öll mál
Í Suður-Kóreu er enginn munur á morgunmat,
hádegismat og kvöldmat og í næstum hverjum
einasta rétti er chili. Arim Leum Kwon var
lengi að venjast íslensku hefðinni að fá fólk
heim í mat. Í Kóreu hittist fólk og borðar
ódýrt á veitingastöðum eða fer með nesti
á fallegan stað.
Ráðhústorgið í Seúl 4. nóvember 2016.
Þúsundir sjálfboðaliða taka á hverju
ári þátt í að gera vetrarforða af kimchi
sem er svo úthlutað til fátækra.
Arim segir ekki marga frá
Kóreu búa á Íslandi. Hún
er í sambandi við fimm
ungar konur og hittast þær
reglulega og grilla saman.
Kóreskt grill er ólíkt
því íslenska því í Kóreu
er grillað inni, á litlu
eldstæði á matarborðinu.
Mynd | Rut
„Fólk giftir sig seint og
svo er alveg bannað að
vera í sambúð nema þú
sért giftur svo margir
búa einir, sem er dálítið
einmanalegt. Það er
líka mjög erfitt að finna
húsnæði í Kóreu en það
unga fólk sem flytur að
heiman býr í pínulitlum
íbúðum sem ekki er hægt
að bjóða fólki í svo mað-
ur hittist úti á götu til að
borða saman.“
krumma.is Gylfaflöt 7 112 Reykjavík 587 8700 krumma@krumma.is
JÓLA
Leikföng
Húsgögn
Föndurvörur
ofl.
Fylgjstu með á Facebook!
www.facebook.com/krumma.is
GJAFIR
til
24. des