Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.01.1972, Blaðsíða 18

16
sviðum, en ekki nægilega mótuð á öðrum sviðum, og ég
tel, að hún sé í mörgum tilvikum ekki fullnægjandi til að
þjóna nefndu markmiði, eins og viðskiptalífi og samfélags-
háttum okkar er háttað í dag. Ég á hér við hina venjulegu
fylgiskjalaendurskoðun, eftirtalningar, samanburð milli
bóka, afstemningar viðskiptamanna, banka o. s. frv. hjá
fyrirtækjum með meira og minna ófullkomið bókhald og
lítið eða ekkert sjálfseftirlit. Venju þessa þekkja allir og
því óþarft að lýsa henni hér. Ég tel hana of íhaldssama
að því leyti, hve mikið hún er bundin við og byggir á sam-
anburði fylgiskjala við bækur. En aftur á móti ekki nægi-
lega fastmótaða um það, sem gert er til að sannreyna árs-
reikninga að öðru leyti en því, að þeim beri saman við
bækur viðkomandi aðila.
Þessari framkvæmd fylgir oftast samning ársreikninga.
Þau störf myndu meira að segja ekki falla undir hugtakið
endurskoðun eins og það er túlkað og skilið af ýmsum er-
lendum mönnum, sem um efnið hafa ritað. Ég vil taka það
fram, að ég er alls ekki að gera lítið úr þessari endur-
skoðunarvenju, né heldur hafa á móti því, að endurskoð-
endur semji ársreikninga. Mörg fyrirtæki hér á landi eru
svo lítil, að erfitt er að koma við nema litlu sjálfseftirliti
eða engu. Fylgiskjalaendurskoðunin getur í mörgum til-
fellum verið bæði eina framkvæmanlega aðferðin og stund-
um fullnægjandi. En hins vegar er hún það oft ekki, sér-
staklega þegar stærri fyrirtæki eiga í hlut. Hún myndi í
mörgum tilfellum verða of kostnaðarsöm miðað við þann
árangur, sem af henni má vænta. Það atriði, sem ber einn-
ig að taka tillit til.
Mér er kunnugt um, að sumir lögg. endurskoðendur hér
hafa takmarkað fylgiskjalaendurskoðun, og tekið upp að
einhverju leyti nýrri aðferðir eftir erlendum fyrirmynd-
um. En ég held, að ég fari rétt með, að þær breytingar
séu ekki það útbreiddar eða almennar, að hægt sé að tala
um mótaða eða samræmda venju í þessum efnum. Væri