Dagsbrún - 01.01.1893, Side 14

—14—
En þó mi vísindin neyðist til, að tæta þessa gömlu sköpunar-
sögu í sundur, vilja þau ekki eyðileggja hana. Þau vilja aukakana
og gera enn mikilfenglegri. Þeir atburðir hafa átt sér stað, eins og
vísindin geta sýnt, að ofsa-liugmyndir hinna fyrstu manna jafnast ekki
á við þá. Vísindin vilja sýna oss, að sköpunarverkinu var ekki lokið
á einni viku, heldur að það heldur áfram enn, að það heldur áfram
daglega fyrii'g augr.m voium og mun þf.nnig’ halda áfxam þangað til
pláneta sú, er vér hyggjum, líður undir lok, að Guð hvílist aldrei,_ en
skapar og skapar hvíldarlaust og eys úr nægtahúri sínu öllu góðu yfir
allt, sem er og hrærist. I þessari ritgerð vildum vér leytast við að
sýna, hvernig hinir sex sköpunar-dagar endurtakast daglega og mvnda
hjá oss sköpunarsögu svo miklu stærri, en þá, er hiflían hefir, knýjandi
oss til lotningar og tilbeiðslu.
1.
FESTINGIN OG HIMINT UNGLIN.
I gömlu sköpuuarsögunni er jörðin látin skipa öndvegi í huga
hins almáttuga og öll önnur himintungl sögð sköpuð hennar vegna.
Sól, tungl og stjörnur eru þar hara lampar, hengdir neðan 1 himinþak-
ið til þess, hæði að lýsa mönnum á jörðunni og skipta tímanum í dagog
nótt. Vísindin aptur á móti segja oss það, sem er mikið undraverðara,
það, að jörðin sé hnattmyduð, að hún snúist um möndul sinn og að
hún renni braut sína óhindruð um himingeiminn í flokki þess stjörnu-
kerfis, er gengur umhverfis sólina. Hvar er þá „hið minna ljósið“, er
sett var, „til að ráða nóttunni“? Þegar tveir landmælingamenn, í mílu
fjarlægð hver frá öðrum, sjá einn og sama hlut, er frá háðum sýnist- í
sama stað og í sömu fjarlaögð, þá vita þeir. að hann er mjög langt í
burtu. En þó að þúsund mílur væru á milli mælingamannanna, sjá
þeir að heldur engan mun á fjarlægð tunglins—svo langt er þaðhurtu.
En með verkfærum sínum geta þeir þó fundiö Iftilsháttar mun og geta
svo reiknað út, að íjarlægð tungls frá jörðu er nálega J milion mílna
og að það einnig erhnöttur, 2,000 mílur að þvermáli. Ilinar plánet—
urnar eru þó enn lengra burt, svo langt, að þó annar mælingamaður-
inn færi 1,000 mílur frá hinum, þá gæti hann engan mismun greint.
Plánetan Marz kemur stundum svo nærri jörðunni, að auðvelt er, að
mæla stærð hcnnar, sem er nokkuð meiri,en siærð tunglsins. Hinar aðr-
ar plánetur eru svo langt hurtu, að allt aðra aðferð þarf, til að mæla
þeirra stærð. Venus er lík að stærð og jörðin, en hinar 4 plánet—