Fréttatíminn - 11.02.2017, Qupperneq 6

Skattaskjól Ríkisskattastjóri
fékk nýlega gögn um viðskipti
Íslendinga í skattaskjólum í gegn-
um Nordea-bankann. Íslendingar
voru fjölmennastir í skattaskjóls-
viðskiptum hjá Mossack Fonseca
í gegnum Nordea í fyrra. Ingunn
Wernersdóttir og fiskútflytj-
andinn Sigurður Gísli Björnsson
voru tveir af viðskiptavinum
Nordea sem notuðu skattaskjól.
Ingi F. Vilhjálmsson
ingi@frettatiminn.is
Embætti skattrannsóknarstjóra
athugar þessa dagana skattaskjóls-
viðskipti tæplega 30 Íslendinga sem
voru viðskiptavinir sænska Nordea-
bankans í Lúxemborg í fyrra
og eru það hugsanlega enn-
þá. Þetta segir Bryndís Krist-
jánsdóttir skattarannsóknar-
stjóri. Málin eru einungis
hluti þeirra sem embættið
hefur haft til skoðunar sem
tengjast skattaskjólum og
viðskiptum í gegnum
Mossack Fonseca.
Eins og Fréttatím-
inn greindi frá í síð-
ustu viku þá voru
Íslendingar f jöl-
mennastir á lista
yfir viðskipti við panamaísku lög-
mannsstofuna Mossack Fonseca
í gegnum Nordea í fyrravor. Alls
voru 27 Íslendingar viðskiptavin-
ir Nordea bankans í Lúxemborg
og Mossack Fonseca en næst þar á
eftir voru Rússar, 25 talsins, og svo
19 Danir. Þessar upplýsingar koma
fram í skýrslu sem Nordea bank-
inn vann um skattaskjólsviðskipti
viðskiptavina bankans í gegnum
Mossack Fonseca. Tölurnar sýna
ótrúleg umsvif Íslendinga í skatta-
skjólum en ef sama hlutfall Rússa
hefði verið í viðskiptum við Nordea
hefðu þeir verið rúmlega tólf þús-
und talsins og Bretarnir hefðu
verið rúmlega 5300. Áður hefur
komið fram að álíka margir Ís-
lendingar, um 600, stunduðu
viðskipti í skattaskjólum í
gegnum Mossack Fonseca
og Svíar jafnvel þótt Svíþjóð
sé 30 sinnum fjölmennara
en Ísland. Íslendingar áttu
því heimsmet í skatta-
skjólsviðskiptum mið-
að við höfðatölu.
Í samtali við Frétta-
tímann segir skatt-
rannsóknarstjóri orð-
rétt að embættið hafi
„undir höndum
upplýsingar um
nöfn Íslendinga
sem eru í viðskipt-
um við Nordea í Lux
auk þess að hafa
yfir hönd-
um gögn um
bankavið-
skipti
þeirra, þ. á m. bankayfirlit.“ Bryn-
dís segir hins vegar aðspurð að
athugun gagna sé stutt á veg kom-
in og því hafi embættið ekki farið
í neinar aðgerðir eins og húsleitir
út af þeim eða sent einhver tilfelli
til ákæruvaldsins vegna gruns um
skattalagabrot: „Þessi gögn eru
nokkuð nýlega komin í hús og er
nú verið að fara yfir þau og greina,“
segir Bryndís.
Fjölmargir Íslendingar úr við-
skiptavinahópi Landsbankans
í Lúxemborg færðu sig yfir til
Nordea-bankans eftir bankahrunið
árið 2008. Í nýlegri skýrslu sem
unnin var fyrir fjármálaráðuneytið
um umsvif Íslendinga í skattaskjól-
um kemur fram að Nordea-bank-
inn var í þriðja sæti yfir þá aðila
sem stofnuðu flest aflandsfélög fyr-
ir Íslendinga eða samtals 36 tals-
ins. Þó verður að taka með í reikn-
inginn að í einhverjum tilvikum
færðu íslenskir viðskiptavinir fé-
lög sem búið var að stofna fyrir þá
annars staðar yfir til Nordea-bank-
ans þannig sú tala segir ekki alla
söguna.
Meðal íslenskra viðskipta-
vina Nordea bankans og Mossack
Fonseca má nefna Ingunni Wern-
ersdóttur, fjárfesti og fyrrverandi
hluthafa í Milestone, og fiskútflytj-
andann Sigurð Gísla Björnsson
hjá fyrirtækinu Sæmark. Eins og
Fréttatíminn greindi frá í haust þá
lét Sigurður Gísli félag á Panama
vera millilið í viðskiptum fyrirtæk-
is hans með fisk frá Íslandi og fékk
það greiddar ráðgjafaþóknanir á ár-
inu 2014.
Skattrannsóknarstjóri
rannsakar aflandsviðskipti
Íslendinga hjá Nordea
Bryndís Kristjáns-
dóttir skattrann-
sóknarstjóri segir
að gögn vegna viðskipta
Íslendinga í skattaskjólum
í gegnum Nordea-bank-
ann hafi nýlega borist til
embættisins og séu nú til
skoðunar.
Munndreifitöflur
250 mg
Pinex®
Smelt
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
A
ct
av
is
5
1
1
0
7
2
6 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 11. febrúar 2017
Öldrunarþjónusta Níu aldraðir
einstaklingar dvelja enn á dvalar-
og hvíldarheimilinu á Kumb-
aravogi á Stokkseyri en flytja eftir
mánaðamótin. „Við erum ekki
að loka Kumbaravogi. Húsin eru
þarna og við finnum þeim eitt-
hvert hlutverk, það kemur margt
til greina,“ segir Guðni Kristjáns-
son forstöðumaður Kumbaravogs.
Hann segir að áhugasamir hafi
spurst fyrir um húsnæðið, meðal
annars aðilar í ferðaþjónustu.
Þóra Kristín Ásgeirsdóttir
tka@frettatiminn.is
Heilbrigðisyfirvöld ákváðu að láta
loka heimilinu milli jóla og nýárs
í kjölfar svartrar skýrslu frá Land-
læknisembættinu. Unnur Þormóðs-
dóttir formaður Færni og heilsu-
matsnefndar, segir að heimilinu
hefði aldrei verið lokað ef eigandinn
hefði sinnt ítrekuðum kröfum um
úrbætur á aðbúnaði og húsnæði. Í
skýrslu Landlæknis kom fram að
ekki væri hægt að tryggja öryggi
heimilisfólks á Kumbaravogi. Um
20 einstaklingar hafa fengið inni á
öðrum heimilum víða á landinu en
Unnur segir að reynst hafi gerlegt
að koma til móts við óskir fólksins
að mestu leyti. Lokun Kumbaravogs
hefur hinsvegar sett öldrunarþjón-
ustu í Árborg í talsvert uppnám því
19 aldraðir bíða eftir að komast á
hjúkrunarheimili og 29 í hvíldar-
innlögn.
„Gamla fólkið var sátt við að vera
hérna hjá okkur. Það er reitt yfir
flutningunum og talar um skepnu-
skap og mannréttindabrot,“ seg-
ir Guðni. Ástæða þess að þetta fór
svona er að ríkið greiðir of lítið
með heimilisfólkinu til þess að það
sé hægt að reka heimilið sóma-
samlega. Þannig er þetta á fleiri
dvalarheimilum en sumstaðar geta
sveitarfélögin hlaupið undir bagga.
Ég réði bara ekki við þetta lengur.”
Kumbaravogi var lokað í kjölfar
svartrar skýrslu Landæknis. Ekki er
útilokað að húsin verði nýtt undir
ferðaþjónustu að sögn eiganda.
Skólamál Kostnaður, vegna dag-
vistunnar og fæðis, sem foreldrar
greiða samkvæmt almennri
gjaldskrá lækkar hjá flestum
sveitarfélögum þegar börn fara
úr leikskóla yfir í 1. bekk grunn-
skóla.
Hjá forgangshópum, einstæð-
um foreldrum og námsmönn-
um, hækkar þessi kostnaður hins
vegar en einungis tvö af fimmtán
stærstu sveitarfélögum lands-
ins, Kópavogur og Seltjarnarnes,
veita áfram afslátt til þessara hópa
þegar börn fara í grunnskóla.
Þetta er meðal þess sem fram kem-
ur í könnun verðlagseftirlits ASÍ og
birtist á heimasíðu sambandsins á
fimmtudag.
Skoðað var hvernig kostnaður
foreldra í 15 stærstu sveitarfélög-
um landsins breytist við að barn
færist frá leikskóla yfir í grunn-
skóla.
Miðað var við eitt barn í vistun
í 8 tíma á leikskóla með mat og í 3
tíma í skóladagvist með hádegis-
mat og síðdegishressingu.
Gjaldskrár fyrir leikskóla voru
bornar saman við gjaldskrá
skóladagvistunar, en ekki var tek-
ið tillit til neinna gjalda sem gætu
verið innheimt aukalega eða mat
lagt á gæði þjónustunnar.
Kostnaður vegna gæslu eins
barns með fæði lækkar um 3 til
62% í 13 af 15 stærstu sveitarfé-
lögunum þegar barnið flyst frá
leikskóla yfir í grunnskóla. Mest
lækkar hann í Vestmannaeyjum,
Skagafirði og í Reykjanesbæ.
Kostnaðurinn hækkar hins
vegar á Seltjarnarnesi um 9.702
krónur á mánuði eða 27% og í
Kópavogi um 1.371 krónur eða
um 4%.
Grunnskólinn dýrari
fyrir einstæða foreldra
Kumbaravogur fær nýtt hlutverk
Kostnaður fyrir einstæða foreldra og
námsmenn eykst í tveimur sveitar-
félögum þegar barnið fer úr leikskóla
í grunnskóla.
Kjaramál Þjónustufyrirtæki og
smærri útgerðir eru komnar að
þolmörkum vegna sjómannaverk-
fallsins.
Valur Grettisson
valur@frettatiminn.is
„Við erum að heyra af vandræðum,
og hugsanlega yfirvofandi gjald-
þrotum smærri fyrirtækja sem
þjónusta vinnslurnar,“ segir Drífa
Snædal, framkvæmdastjóri Starfs-
greinasambandsins, en hún segir
félagsmenn hafa lýst yfir áhyggjum
vegna alvarlegrar stöðu sem upp
er komin vegna sjómannaverkfalls-
ins sem hefur staðið yfir í um tvo
mánuði.
Engar staðfestar fregnir hafa
borist af yfirvofandi gjaldþroti, en
bæjarstjóri Snæfellsbæjar sagði aft-
ur á móti í viðtali við Fréttatímann í
gær að bærinn þyrfti á fyrirgreiðslu
að halda sökum tekjutaps tengdu
verkfallinu. Hann sagði hinsvegar
að bæjarfélagið þyrfti ekki að súpa
seyðið af því til lengri tíma litið. Það
væri aftur á móti alvarlegri staða
sem blasti við þjónustufyrirtækjum
í sjávarútvegi, þar væri líklega um
tapaðar tekjur að ræða.
„Ég óttast að niðurstaða verkfalls-
ins verði aukin samþjöppun í sjáv-
arútvegi,“ segir Drífa en Þorgerður
Katrín Gunnarsdóttir, sjávarútvegs-
ráðherra, tekur í sama streng í sam-
tali við Fréttatímann.
Hún benti á að stærstu útgerð-
irnar væru alveg við 12% hámark
aflahlutdeildar. „En það er ljóst að
tjónið er að verða mikið, bæði úti á
landi og á meðal minni útgerða. Það
mun kalla á aukna hagræðingu,“
sagði Þorgerður Katrín.
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir segir
ljóst að tjón vegna
verkfallsins sé
mikið.
Óttast samþjöppun vegna
sjómannaverkfalls