Ófeigur - 01.03.1908, Side 13
13
að sanna með rökum en eigi reynslu, að þá fyrst
væri kaupfélagi auðvelt að fullnægja allra jDörfum,
er allir væru eindrægir félagsmenn, og væru lausir
við alt umstang og sjálfboðna jDjónustu kaupmanna,
sem ruglar allar áætlanir, og truflar markaðinn innan-
lands og utan, Petta segir líka heiibrigð skynsemi
hverjum hugsandi manni, sem reynir að gera sér
ljóst hvað jsað er, að koma skipulagi og reglu
á hverskonar starfsemi. f*að er fáránleg kenning, að
félag 2000 manna, sem eru samtaka, sé ómáttugra
að standa í nokkrum stórræðum, og afla sér trausts
og álits, sem mesta þýðingu hefir í viðskiftalífinu,
en félag 200 manna, sem ekki eru samtaka, og sí-
felt eru truflaðir af andstæðum áhrifum. Eftir því
ætti verzlun A. K. að vera því styrkari og vissari,
sem hún hefði færri og óvissari viðskiftamenn. —
Þessi kenning A. K. er, eins og fleira í riti hans,
furðu gáleysisleg og vanhugsuð; og þó þykist eg
hafa orðið þess var, að hann hefir ekki árangurs-
laust flutt hana sumum kaupfélagsmönnum; en ekki
er auðvelt að sjá, hversvegna hann þá keppist eftir,
að ná í viðskifti þeirra. Auðvitað mundi þetta horfa
nokkuð öðruvísi við, ef tilgangur K. Þ. og regla
væri eigi víðtækari en hjá A. K„ nefnilega að vinsa
úr efnuðustu mennina, ná í viðskifti þeirra og ábyrgð,
en láta þá ósjálfstæðu og efnalitlu eiga sig sjálfa,
eða ef kaupfélagsmenn hugsuðu ekki hærra en við-
skiftamenn A. K virðast hugsa, að ná í einhvern
augnabliks hagnað fyrir sjálfa sig, án þess að hirða
um aðra eða heildina.