Land & synir - 01.08.2001, Qupperneq 9
því. Þegar maður er í Róm þá
hagar maður sér eins og
Rómverji. Það er ná-
kvæmlega það sem ég gerði,
ég sumblaði með þessu
fólki í smá tíma. En það er
ekki bara fólkið sem er á
Keisaranum, það er svo
margt annað fólk sem
kemur að. Þannig að það
var ekki erfiðasti hjallinn
að fara yfir.
verkinu sem slíku. Það er einmitt málið bæði
með músarmyndina, Hagamúsin, og Lalla
Johns. Og reyndar myndina Húsey sem ég gerði
fyrst. Það er tíminn sem gerir þessar myndir að
því sem þær eru. Það að upplifa einhverja sögu
í gegnum tíma það er fyrir okkur Islendinga
svolítið sérstakt. Vegna þess að það er mjög
sjalfgæft að menn eyði miklum tíma í hlutina,
þar sem tímaröðin nær yfir sumar, vetur, vor og
haust. Það reyndar gerist í þessum þremur
myndum sem ég hef gert. Auðvitað hljóta
gæðin að koma í kjölfarið. Þessi yfirlega hlýtur
að skila sér einhvern veginn. Það er svo miklu
auðveldara að segja sögu, eins og með Lalla
Johns, sem gerist á svo löngu tímabili. Það er
miklu meiri saga. Það er meiri atburðarrás. Hún
verður hraðari. Hún verður skemmtilegri. Það
er ekki spurning.
Ég fjármagnaði myndina sjálfur. Ég reyndi að
fjármagna hana í gegnum Menningarsjóð
JJtvarpsstöðva íjórum sinnum, Kvikmyndasjóð
fjórum eða fimm sinnum. En henni var alltaf
hafnað. Það er ekki fyrr en Kristín Pálsdóttir
byrjaði hjá Kvikmyndasjóði að ég sótti um styrk
til að kiára hljóðsetningu myndarinnar, en hún
var mjög dýr. Þá fékk ég loksins styrk þegar
myndin var tilbúin. Þegar búið var að sýna
hana.
"Ertu að koma? í
dýragarðinn? Núna?"
Lalli Johns
En alltaf þegar verið er að
tala um þetta þá er alltaf
verið að tala um “þennan
hóp”. Þessi hópur hann er
ekkert svo stór í myndinni.
Þetta er ekkert alltaf á
Keisaranum. Eitt leiðir af
öðru; Lalli er á hóteli, hann
er á sjúkrastofnunum,
þannig að þetta er ekki alltaf
þar. Þessi mynd fjallar ekki
bara um Lalla og “hópinn”.
Hún er svo miklu víðtækari
en það.
Það er enginn spurning
að fjárfesting í tíma er
mikilvæg og
hjálpar
"Hvað viltu vita núna? Eðlið? Ætli það sé ekki
mjög svipað eðlið með dýrum og mönnum. Eitt
veit ég. Ég vann einu sinni í Kaupmannahöfn. Þá
prufaði ég að horfast í augu við Ijón. Það varð
brjálað. Það klikkaðist. Ég þakkaði mikið fyrir
rimlana sem voru á milli. Þá fattaði ég það að við
erum alveg eins, dýrin og mennirnir. Að horfast í
augu er fyrsta merki um árás. Þau kenndu mér
alveg helling bara um það, þú veist...ef mig
langar bara í eitthvað smá þá þarf ég ekki annað
en að stara lengi á sama manninn. Og hann kemur
til mín og segir "Hvað? Á hvað ertu að glápa
helvítið þitt?" Þetta er staðreynd. Prufaðu sjálfur.
N.N. vinur Lalla Johns
Það hefur örugglega haft sitt að segja að það
var ekkert handrit skrifað er fylgdi síðan þess-
um umsóknum. Myndin er unnin í
observational stíl. Þetta var mjög spennandi
hugmynd og þetta var ný hugmynd. Hún fór
þarna fyrir úthlutananefndir þessara sjóða og ég
held bara að þetta hafi bara verið einhverskonar
hræðsla við viðfangsefnið. Frekar en það að
umsóknin hafi verið slæm eða léleg, því að hún
var mjög góð að mínu mati.
Ég er bara mjög ánægður með þau
viðbrögð sem birtast í einu
auglýsingunni um myndina
(Morgunblaðið 6. apríl
K 2001). Ég hef hins
vegar séð margar
miklu betri mynd-
ir. Þetta er nú
kannski skrifað
rétt eftir að
menn hafa
s é ð
myndina
og verið í
g ó ð u
skapi. En mér finnst þetta hins vegar stundum
of djúpt tekið í árinni.
"Tímamótaræma [sicj, heitt snilldarverk..."
Ólafur H. Torfason Rás 2
"Snilld frá Atil Ö"
Þórarinn Þórarinsson strik.is
"[...]Ein af bestu heimildarmyndum, íslenskum."
Sæbjörn Valdimarsson Mbl
"Lalli Johns [sic] er heimildamynd eins og þær
gerast bestar"
Hilmar Karlsson DV
"Einhver allra besta kvikmynd sem ég hef séð í
lífi mínu..."
Hreinn Hreinsson kreml.is
"Vertu ekki að hlusta þarna! Ég þoli ekki fólk
sem er að hlusta á mig."
Lalli Johns
Ég held að svona umsagnir endurspegli það
að fólk verður hissa. Það hefur ekki séð svona
áður. Það er að uppgötva eitthvað nýtt. Ég held
að það sé málið á bakvið þessar umsagnir.
Einnig af því að þetta er ný mynd og þetta er
nýtt form. Þetta er form sem hefur lítið verið
notað hér á Islandi. Svo er náttúrulega þessi
hugmynd, að fylgja eftir utangarðsmanni, að ég
held, það hafi líka hækkað slána. Þetta hefur
verið tabú hingað til. En það urðu engin
ofsafengin viðbrögð. Það er alltaf verið að
hækka slána í þessu þjóðfélagi. Við sjáum það
bara á Skjá einum og í þessum fjölmiðlum
öllum, það er alltaf verið að hækka slána á
þessari bannhelgi sem fylgir ákveðnum hlutum.
Samanber því sem margir hafa sagt við mig, og
haldið því fram, að ég væri að upphefja
einhvern glæpamanna til vegs og virðingar. Það
er reyndar fólk sem hefur ekki séð myndina. En
það er bara rangt.
Það var einhver mynd sem Þorsteinn Jónsson
gerði um öskukarl. Ég sá hana ekki en ég hafði
lesið einhverjar umsagnir um hana. Mér finnst
þetta alveg brilljant hugmynd. Það varð allt
vitlaust í þjóðfélaginu, af því að það mátti ekki
segja frá þessum veruleika. Það var ákveðin
bannhelgi við þessum veruleika. Það er einmitt
það sem ég held að þessir gagnrýnendur hafa
áttað sig á að þarna var verið að festa á ræmu
veruleika sem var svolítið nýstárlegur. Og það
að þetta sé nýstárlegt ég held að það sé ástæðan
fyrir þessari frábæru gagnrýni.
"Ert þarna?"
Lalli Johns
Það freistaði mín ekki að banka uppá og leita
skýringa á hlutunum í kerfinu. Það bara átti
ekki við þessa mynd. Ef maður hefði bankað
upp og leitað skýringa fýrir ákveðnum hlutum
þá værum við ekki að endurspegla Lalla Johns
sjálfan. Hvernig hans sjónarmið er, heldur væri
hann að leita skýringa. Þessi mynd átti bara að
vera persónulega heimildarmynd um Lalla
Johns. Séð frá hans augum. Hefði ég farið að
banka upp og leita skýringa þá hefði þetta orðið
allt öðruvísi mynd. í þessu tilfelli var það ekki
Land& synir9