Morgunblaðið - 30.01.2018, Side 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. JANÚAR 2018
Eirvík flytur heimilistæki inn
eftir þínum séróskum
Suðurlandsbraut 20, Reykjavík, sími 588 0200, eirvik.is
30. janúar 2018
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 100.39 100.87 100.63
Sterlingspund 143.03 143.73 143.38
Kanadadalur 81.52 82.0 81.76
Dönsk króna 16.796 16.894 16.845
Norsk króna 13.053 13.129 13.091
Sænsk króna 12.75 12.824 12.787
Svissn. franki 107.45 108.05 107.75
Japanskt jen 0.9197 0.9251 0.9224
SDR 146.17 147.05 146.61
Evra 125.05 125.75 125.4
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 152.31
Hrávöruverð
Gull 1348.4 ($/únsa)
Ál 2237.0 ($/tonn) LME
Hráolía 70.07 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Gengi hlutabréfa
nær allra félaga á
Aðalmarkaði Kaup-
hallarinnar lækkaði í
gær, á fyrsta við-
skiptadegi vikunnar.
Úrvalsvísitalan
lækkaði um 0,27%
og Heildarvísitalan
féll um 0,36% í lið-
lega 2,4 milljarða
króna viðskiptum.
Mest lækkuðu bréf Haga, um 3,3% í
542 milljóna króna viðskiptum. Þá lækk-
uðu hlutabréf í N1 um 2,4% í 160 milljón
króna viðskiptum og í Icelandair Group
um 1,6% í 202 milljóna króna viðskiptum.
Einungis hlutabréf í tveimur félögum
hækkuðu í verði í gær, í Marel um 1,0% í
295 milljóna króna viðskiptum og í Reit-
um um 0,2% í 274 milljóna króna við-
skiptum.
Þrátt fyrir lækkunina í gær hefur
Úrvalsvísitalan hækkað um 7,2% það
sem af er þessu ári.
Vikan byrjaði rauð í
Kauphöll Íslands
Gengi Hlutabréf
lækkuðu í gær.
STUTT
BAKSVIÐ
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
Hlutfall nýrra fyrirtækja sem fóru á
vanskilaskrá lækkaði um 0,4 pró-
sentustig á milli ára og var 5,2% árið
2017. Af 20 svokölluðum ISAT-flokk-
um sem fyrirtæki eru flokkuð í, batn-
aði hlutfallið í 14. Mest var um ný van-
skil í flokknum leigustarfsemi og
ýmis sérhæfð þjónusta í fyrra. Í þann
flokk falla til dæmis ferðaskrifstofur
og bílaleigur. Þetta kemur fram í
samantekt Creditinfo fyrir Morgun-
blaðið.
Helst í hendur við uppsveiflu
„Mögulega helst þróunin í hendur
við uppsveifluna í atvinnulífinu,“ seg-
ir Jón Sigurður Þórarinsson, sér-
fræðingur í greiningu og ráðgjöf hjá
Creditinfo. „Meðalrekstrarhagnaður
fyrirtækja hefur til að mynda aukist á
hverju ári frá 2013 á sama tíma og
meðaleiginfjárhlutfall hefur farið
hækkandi og meðalskuldahlutfall
lækkandi.“
Að hans sögn er of snemmt að
segja til um hvort þróun nýskráninga
á vanskilaskrá milli áranna 2016 og
2017 sé í takt við þá þróun, þar sem
rekstrarupplýsingar ársins 2017
munu almennt ekki liggja fyrir fyrr
en síðar á árinu.
Ferðaþjónusta strembnari
Eins og fyrr segir var mest um ný
vanskil í flokknum leigustarfsemi og
ýmis sérhæfð þjónusta. Hlutfallið var
7,8% og jókst um 0,6 prósentustig á
milli ára.
Jón Sigurður dregur fram að í und-
irflokki þess, ferðaskipuleggjendur,
hafi vanskil aukist um 2,8 prósentu-
stig á milli ára, í undirflokknum
ferðaskrifstofur hafi vanskil aukist
um 1,9 prósentustig og í flokknum
leiga á bifreiðum og léttum vélknún-
um ökutækjum hafi vanskil aukist um
2,1 prósentustig.
Hann vekur athygli á því að rekst-
ur þessara fyrirtækja hafi verið erf-
iðari á árinu 2016 en árið áður, t.d.
dróst meðalrekstrarhagnaður saman
um 55% í tilviki ferðaskrifstofa og um
37% hjá ferðaskipuleggjendum.
Hótelrekstur glæðist
Árið 2016 var mest um ný vanskil í
flokknum rekstur gististaða og veit-
ingarekstur. Í fyrra batnaði hlutfallið
um 3,3 prósentustig og var 7,3% við
árslok 2017. „Ef undirflokkar eru
skoðaðir má sjá að hlutfall nýskrán-
inga á vanskilaskrá lækkaði fyrir
flesta undirflokka, þar með talin hótel
og gistiheimili án veitingaþjónustu,
hótel og gistiheimili með veitinga-
þjónustu og veitingastaðir,“ segir Jón
Sigurður.
Að hans sögn batnaði rekstur fyrir-
tækja sem skipa téðan flokk á milli
áranna 2015 og 2016, meðalrekstrar-
hagnaður jókst um 38%.
Mesta aukning vanskila í fyrra var
í flokknum námugröftur og vinnslu
hráefna úr jörðu en gæta þarf að því
að flokkurinn inniheldur afar fá fyr-
irtæki í samanburði við aðra flokka.
Hlutfallið fór frá því að ekkert félag
var á vanskilaskrá árið 2016 í 7,8% í
fyrra, að því er Jón Sigurður bendir á.
Róðurinn þyngist
hjá ferðaskrifstofum
Vanskil dragast
almennt saman
» Mest var um ný vanskil í
flokknum leigustarfsemi og
ýmis sérhæfð þjónusta á árinu
2017. Í þann flokk falla t.d.
ferðaskrifstofur, ferðaskipu-
leggjendur og bílaleigur.
» Mesta aukning vanskila í
fyrra var í flokknum námu-
gröftur og vinnslu hráefna úr
jörðu.
» Það helgast af því að flokk-
urinn inniheldur afar fá fyr-
irtæki í samanburði við aðra
flokka.
 Hlutfall nýrra fyrirtækja sem fóru á vanskilaskrá lækkar
Heimild: Creditinfo
Hlutfall nýrra fyrirtækja á vanskilaskrá
árið 2017 árið 2016
Leigustarfsemi og ýmis sérhæfð þjónusta 7,80% 7,20%
Námugröftur og vinnsla hráefna úr jörðu 7,80% 0,00%
Byggingarstarfsemi og mannvirkjagerð 7,50% 7,50%
Rekstur gististaða og veitingarekstur 7,30% 10,60%
Flutningar og geymsla 7,10% 5,40%
Upplýsingar og fjarskipti 6,20% 6,20%
Framleiðsla 6,10% 6,30%
Heild 5,20% 5,60%
Vanskil fyrirtækja
Samkeppniseftirlitið hefur sent
Högum andmælaskjal vegna fyrir-
hugaðra kaupa á Olíuverzlun Ís-
lands og fasteignafélaginu DGV.
Þar kemur fram að frumniðurstaða
eftirlitsins sé að samruninn raski
samkeppni og verði ekki samþykkt-
ur af Samkeppniseftirlitinu án skil-
yrða. Þetta kemur fram í tilkynn-
ingu frá Högum til Kauphallar-
innar.
Skjalið felur í sér frummat Sam-
keppniseftirlitsins en felur ekki í
sér bindandi stjórnvaldsákvörðun.
Stjórn Haga hefur samþykkt að
ganga til sáttaviðræðna við Sam-
keppniseftirlitið til úrlausnar þeim
þáttum sem taldir eru raska sam-
keppni og koma fram í frummati
Samkeppniseftirlitsins.
Allar ályktanir í andmælaskjalinu
byggjast eins og áður segir á frum-
mati Samkeppniseftirlitsins og geta
tekið breytingum gefi ný gögn eða
sjónarmið tilefni til þess.
Í tilkynningu segir að Hagar
vinni nú að því að koma athuga-
semdum við andmælaskjalið á
framfæri en auk þess eru að hefjast
sáttaviðræður um málið í von um að
hægt sé að leysa þau samkeppn-
isvandamál sem um ræðir.
Kaupsamningarnir voru undirrit-
aðir með fyrirvara 26. apríl í fyrra,
meðal annars um samþykki Sam-
keppniseftirlitsins. Hluthafar höfðu
þegar samþykkt kaupin.
Samkeppniseftirlitið ógilti fyrir-
hugaðann samruna Haga og Lyfju
síðastliðið sumar. Finnur Árnason,
forstjóri Haga, vildi ekki tjá sig
umfram það sem fram kom
kauphallartilkynningu um málið í
samtali við Morgunblaðið.
helgivifill@mbl.is
Morgunblaðið/Heiddi
Verslun Eftirlitið telur samruna
Haga og Olís raska samkeppni.
Samruni Haga og
Olís ekki án skilyrða
 Frumniðurstaða
Samkeppniseft-
irlitsins er neikvæð
Verðbólga síð-
ustu tólf mánuði
fer úr 1,9% í 2,4%
samkvæmt nýrri
mælingu Hag-
stofu Íslands á
vísitölu neyslu-
verðs í janúar.
Ársverðbólga
hefur ekki mælst
jafnhá síðan júlí
2014. Þetta er
mun meiri verðbólga en greining-
araðilar höfðu gert ráð fyrir í spám
sínum.
Sé litið til þróunar vísitölunnar
án húsnæðisþátta, þá hefur verið
0,9% verðhjöðnun hér á landi und-
anfarna tólf mánuði.
Vísitala neysluverðs lækkaði á
milli desember og janúar eins og
jafnan er á þessum árstíma vegna
vetrarútsalna. Nam lækkun vísitöl-
unnar 0,09% á milli mánaða, en
spár höfðu gert ráð fyrir 0,45% til
0,6% lækkun. Án húsnæðis lækkaði
vísitalan um 0,27%.
Kostnaður vegna búsetu í eigin
húsnæði hækkaði um 0,9% á milli
mánaða og olli það 0,19% hækkun á
vísitölunni. Það skýrist að miklu
leyti af mikilli mældri hækkun hús-
næðisverðs á landsbyggðinni, að
því er fram kemur í Markaðs-
punktun Arion banka.
Hins vegar lækkaði verð á fötum
og skóm um 10%, sem lækkaði vísi-
töluna um 0,35%. Þá lækkuðu far-
gjöld til útlanda um 9% og lækkaði
það vísitöluna um 0,1%.
Íslandsbanki segir í Korni sínu að
útlit sé fyrir að verðbólga verði
áfram við 2,5% markmið Seðla-
bankans næstu mánuði. Landsbank-
inn segir í Hagsjá að janúarmæling
neysluvísitölunnar dragi úr líkum
þess að peningastefnunefnd lækki
vexti við næstu vaxtaákvörðun mið-
vikudaginn 7. febrúar. sn@mbl.is
Verð-
bólgan
í 2,4%
Verslun Verðlag
hækkar hraðar.