Morgunblaðið - 09.02.2018, Side 10
10 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. FEBRÚAR 2018
Skapti Hallgrímsson
skapti@mbl.is
M
enn eru ákaflega ánægð-
ir með lífið og tilveruna
á þessu nýja skipi. Það
hefur staðið undir öll-
um þeim væntingum
sem gerðar voru til þess,“ segir Ang-
antýr Arnar Árnason, annar tveggja
skipstjóra Kaldbaks EA 1, nýlegs ís-
fiskstogara Útgerðarfélags Ak-
ureyringa. Angantýr Arnar er í landi
þessi dægrin en hinn skipstjórinn,
Sigtryggur Gíslason, úti á sjó.
Kaldbakur var fyrsta skipið af
fjórum sem kom til landsins í fyrra
og smíðuð voru hjá Cemre-
skipasmíðastöðinni í Tyrklandi. Öll
með hina „ýktu peru“, eins og
óvenjulegt stefnið er gjarnan kallað.
Skipið kom í fyrsta skipti til
heimahafnar á Akureyri fyrri hluta
ársins og nokkurra mánaða reynsla
er því komin á það.
Klýfur ölduna betur
„Fyrst ber að nefna útlit skipsins;
það er öðruvísi en menn þekkja,“
segir Angantýr, spurður um breyt-
ingar frá fyrri skipum. „Stefnið,
þetta stóra perustefni, er allt öðru-
vísi en menn eru vanir; sumum þykir
það ekki fallegt en það breytir sjó-
hæfni skipsins mikið til hins betra.
Gerir það að verkum að skipið verð-
ur miklu rólegra, ef svo má segja.
Það klýfur ölduna töluvert betur en
skip með hefðbundna laginu og þar
af leiðandi er miklu auðveldara að
vinna um borð,“ segir Angantýr í
samtali við Morgunblaðið.
„Við vorum búnir að gera okkur
væntingar til þessa skipslags og
óhætt er að segja að það hafi staðist
þær allar að fullu enda skipið eig-
inlega frábært í sjó að leggja.“
Angantýr rifjar upp að margir
gagnrýndu útlit skipanna á sínum
tíma. „Það eina óhefðbunda við
skipslagið er stefnið, það stakk
marga í upphafi en menn venjast
þessu mjög fljótt. Maður varð var við
að þetta var töluvert gagnrýnt á
samfélagsmiðlum; aðallega vegna
þess að skipið væri ljótt, en allir sem
hafa verið á sjó vissu að breytingin
þótti líkleg til árangurs og það skipt-
ir að sjálfsögðu meira máli en fag-
urfræðilegi þátturinn. Enda held ég
að þeir sem gagnrýndu útlitið mest á
sínum tíma séu alveg hættir því í
dag.“
Miklu betri vinnuaðstaða
Skipstjórinn rifjar einnig upp þegar
Björgvin EA-311 kom til heimahafn-
ar á Dalvík á sínum tíma, árið 1988.
Á skipinu var þá miklu stærra peru-
stefni en tíðkaðist – þótt það sé ekk-
ert í líkingu við það sem nú er. „Þá
varð manni, sem kom niður á
bryggju, að orði að þetta væri svo
ljótt að ekki ætti að leyfa því að
koma til hafnar!“
Um það hafi sennilega ekki verið
talað meir enda skipið mjög gott.
Þegar talið berst að öðru en útlit-
inu segir Angantýr að breytingin á
vinnuaðstöðu skipstjóranna sé til
dæmis mjög mikil.
„Tæknistigið er mjög hátt og uppi
í brú erum við skipstjórarnir nú með
risastóran skjávegg þar sem öllum
tækjunum er varpað upp þannig að
ásýnd okkar á tækin er gjörbreytt
frá því sem áður var. Við getum al-
gjörlega ráðið uppsetningunni; þetta
er ekki bara einn tölvuskjár heldur
getum verið ráðið stærð hvers og
eins og hvernig við röðum tækjunum
á vegginn. Það geta líka verið fleiri
en ein útgáfa af því, ef annar skip-
stjórinn vildi raða tækjunum öðru-
vísi upp en hinn, en það á reyndar
ekki við um okkur Sigtrygg. Við not-
um sömu myndina.“
Þeir hafa báðir verið lengi til sjós,
Angantýr var á gamla Kaldbak frá
2012 en áður voru þeir Sigtryggur
báðir á Björgvini á Dalvík. „Þessi
breyting kostar að við þurfum að
hugsa meira um tölvumál en hingað
til en það er bara gott að læra það
eins og annað.“
Angantýr segir einnig öll sam-
skipti innan skips auðveldari en áð-
ur. „Þau eru nú öll eftir tæknileg-
ustu leiðum sem þekkjast í
heiminum í dag. Svo eru vistarverur
miklu skemmtilegri en áður og í
raun allt um borð. Gamli Kaldbakur
var barn síns tíma en mjög gott skip
og búinn að skila sínu og ríflega
það.“
Það sem skiptir að sjálfsögðu ekki
síst máli er hve miklu auðveldara en
áður er fyrir mannskapinn að vinna
um borð. „Skipið hreyfist minna en
gömlu skipin og því er miklu betra
fyrir karlana að vinna, það er ekki
umskrafsmál, og þegar þannig er
verða gæðin meiri, sem skiptir auð-
vitað mjög miklu máli í mat-
vælaframleiðslu.“
Erfiðasta verkið horfið
Angantýr nefnir að hefðbundið
vinnsludekk hafi verið sett upp til
bráðabirgða í Kaldbak. Endanlegt
vinnsludekk var fyrst sett í Björgúlf,
sem einnig var smíðaður í Tyrklandi
og tekinn í notkun á síðasta ári. Það
verði líklega komið í Kaldbak eftir
tvo til þrjá mánuði, en umtalsverðar
breytingar hafi þó þegar orðið í
vinnuumhverfinu. „Til dæmis er
lyftari í lestinni sem sparar gríð-
arlega vinnu; nú þarf aldrei að bera
kör eða stafla þeim. Lyftarinn, sem
ferðast í loftinu, sér um það og það
er auðvitað ótrúlegur munur. Það að
bera kör og stafla var eitt verkið um
borð en nú er sú vinna einfaldlega
horfin. Það léttir mikið á mann-
skapnum.“
Skipstjórinn segir vél Kaldbaks í
raun ótrúlega litla miðað við stærð
skipsins og það skili sér í mun minni
olíueyðslu. „Lagið á skipinu gerir
það og í raun öll hönnun; þessi skip
eru hönnuð til að spara olíu. Nú er
farið að hugsa miklu meira um um-
hverfisþáttinn en áður var sem er
ánægjulegt. En þótt vélin sé minni
en áður er skipið engu að síður ákaf-
lega fylgið sér á allan hátt og dregur
trollið mjög vel. Ég ítreka að það
hefur staðist allar okkar væntingar
og menn eru einfaldlega í skýj-
unum.“
„Menn eru alveg í skýjunum“
Angangtýr Arnar Árna-
son, annar skipstjóra
Kaldbaks EA, segir alla
mjög ánægða með skip-
ið og sjóhæfni þess sé
mun betri en menn eru
vanir, þökk sá hinu
„ýkta“ perustefni.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Sýning Nýir togarar Samherja á Pollinum við Akureyri á fögrum degi seint á síðsta ári. Þá var „sýning“ fyrir bæjarbúa í tilefni þess að öll þrjú nýju skipin voru inni á sama tíma. Öll voru smíðuð í Tyrklandi og tekin
í notkun í fyrra; Björg EA 1, lengst til vinstri, þá Björgúlfur EA 312 og Kaldbakur EA 1. Útgerðarfélag Akureyringa, dótturfélag Samherja, gerir út Kaldbak en hinir togararnir tveir eru gerðir út í nafni Samherja.
Ljósmynd/Þorgeir Baldursson
Karlarnir í brúnni Skipstjórarnir á Kaldbak EA-1 þegar skipið kom til heimahafnar á Akureyri í fyrsta skipti, 4. mars á síðasta
ári. Sigtryggur Gíslason, til vinstri og Angantýr Arnar Árnason. Hann segir gríðarlega góða reynslu af skipinu hingað til.