Morgunblaðið - 14.04.2018, Síða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. APRÍL 2018
Hrafnhildur Irma Baldursdóttir
fagnaði afa sínum, Sigurði Steinari
Ketilssyni, skipherra, er varðskipið
Þór lagðist að bryggju við Faxa-
garð í gærmorgun. Sigurður Stein-
ar á að baki hálfrar aldar samfelld-
an feril hjá Landhelgisgæslunni, en
lætur nú af störfum, sjötugur að
aldri.
Landhelgisgæslan tók á móti Sig-
urði með viðhöfn; heiðursverði og
viðhafnarskotum skipherranum til
heiðurs. Georg Lárusson, forstjóri,
afhenti Sigurði gjöf og þakkaði
óeigingjarnt starf.
Sigurði finnst 50 árin hafa liðið
ansi hratt og man vel eftir þeim
degi þegar hann hóf störf á varð-
bátnum Maríu Júlíu 1968. Hann var
þá að skipta úr fiskimanna- yfir í
farmannadeild í Stýrimannaskól-
anum og vantaði siglingatíma. „Ég
held ég sé ennþá að ná mér í sigl-
ingatíma eða kannski dagaði mig
bara uppi,“ segir skipherrann.
Sigurði Steinari Ketilssyni, skipherra, vel fagnað við komuna í land eftir hálfa öld hjá Landhelgisgæslunni
Morgunblaðið/Árni Sæberg
„Kannski
dagaði mig
bara uppi“
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Aldarfjórðungsgamall asparskógur í
Sandlækjarmýri í Skeiða- og Gnúp-
verjahreppi batt yfir 20 tonn af
koltvísýringi á hektara á ári. Þetta
sýna rannsóknir sem gerðar voru frá
október 2014 til október 2016. Bjarki
Þór Kjartansson, sérfræðingur á
Mógilsá, greindi frá verkefninu
Mýrviði og loftslagsáhrifum skóg-
ræktar á framræstu mýrlendi á fag-
ráðstefnu skógræktar sem haldin
var 11. og 12. apríl. Brynhildur
Bjarnadóttir við Háskólann á Akur-
eyri, Bjarni Diðrik Sigurðsson við
Landbúnaðarháskóla Íslands auk
Bjarka, sem vinnur hjá Skógrækt-
inni, unnu að rannsókninni.
„Þessi mikla binding kom okkur á
óvart,“ sagði Bjarki. Mýrviðarverk-
efnið hófst 2014 og stendur enn. Í
rannsókninni er unnið annars vegar
með framræslu á votlendi og hins
vegar skógrækt í slíku landi. Við
framræsluna lækkar grunnvatns-
staðan. Þá hefst niðurbrot með losun
á koltvísýringi út í andrúmsloftið.
Skógrækt bindur hins vegar koltví-
sýring. Markmið Mýrviðar-verkefn-
isins var að skoða samanlögð áhrif
framræslu og skógræktar á loftslag
og jöfnuð gróðurhúsalofttegunda.
Margvíslegar mælingar hafa verið
gerðar á svæðinu og er unnið að úr-
vinnslu gagnanna úr þeim. Mæling-
arnar sýndu að jöfnuðurinn var já-
kvæður bæði árin. Fyrra árið var
hann 1.772 g/CO2/m2 eða 17,7 tonn
CO2 á hektara. Seinna árið var jöfn-
uðurinn 2.494 g/CO2/m2 eða 24,9 tonn
CO2 á hektara. Bjarki sagði að það
væru sveiflur í öllum vistkerfum og
því ekkert óeðlilegt að niðurstöðurn-
ar væru ólíkar fyrir árin tvö. Þessi
tvö sumur gætu talist hafa verið
meðalsumur.
Stór hluti af kolefnisbindingunni
er kolefnisforðinn í trjánum. Aspir
eru fljótvaxnar og skógurinn á því
aldursskeiði þegar aspirnar vaxa
hvað mest. Árlegur viðarvöxtur í
þeim hluta trjánna sem er ofanjarð-
ar mældist 20,5 tonn CO2/ha fyrra
árið og 29,4 tonn CO2/ha seinna árið.
Trén eru því í örum vexti núna.
Bjarki benti á að ólíkir þættir eins
og veðurfar, hitastig, heilbrigði
trjánna frá ári til árs og vatnsstaðan
í jarðveginum geti allt haft sín áhrif á
mismunandi ársvöxt trjánna.
Aspir bundu mikið kolefni
 Mýrviðar-verkefnið sýndi að asparskógur í Sandlækjar-
mýri batt allt að 24,9 tonn af CO2 á hektara á ári
Ljósmynd/Bjarki Þór Kjartansson
Rannsóknir Brynhildur Bjarnadóttir og Bjarni Diðrik Sigurðsson settu upp
mælitækin. Asparskógurinn í Sandlækjarmýri er um 85 hektarar.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Atvinnuvegaráðuneytið hefur stað-
fest ákvörðun Orkustofnunar um að
sekta Orku náttúrunnar um eina
milljón kr. vegna ólögmætrar og
saknæmrar háttsemi við tæmingu á
lóni Andakílsárvirkjunar með því að
opna fyrir botnlokur stíflunnar í
fyrra. Leiddi það til þess að set barst
niður í ána með afleiðingum fyrir líf-
ríki árinnar sem enn er ekki séð fyrir
endann á. Veiðifélagið hefur ákveðið
að banna veiðar í ánni í sumar.
Orkustofnun taldi að Orka náttúr-
unnar hefði átt að afla leyfis Orku-
stofnunar fyrir aðgerðinni og til-
kynna hana til Fiskistofu. Það var
ekki gert. Orka náttúrunnar ber því
við að þetta hafi verið reglubundið
viðhald á virkjuninni.
Kærði ON ákvörðun Orkustofnun-
ar til atvinnuvegaráðuneytisins.
Féllst ráðuneytið á að aðgerðin væri
umfangsmeiri en svo hún gæti talist
reglulegt viðhald. Hún hefði verið
ólögleg samkvæmt ákvæðum vatna-
laga, að teknu tilliti til laga um lax-
og silungsveiði og varúðarreglu um-
hverfisréttarins. Þá hefðu starfs-
menn sýnt gáleysi við vöktun á áhrif-
um vatnstæmingarinnar.
Eiríkur Hjálmarsson, upplýsinga-
fulltrúi Orku náttúrunnar, segir að
verið sé að skoða úrskurðinn.
Lítið hugað að bótakröfu
Fram kemur í ákvörðun ráðuneyt-
isins að tjónþolar eigi sjálfstæða
skaðabótakröfu vegna tjóns sem þeir
kunna að hafa orðið fyrir. Ragnhild-
ur Helga Jónsdóttir, umhverfisfræð-
ingur í Ausu og stjórnarmaður í
Veiðifélagi Andakílsár, segir að lítið
hafi verið hugað að skaðabótakröfu.
Það sé í forgangi heimamanna að
hjálpa náttúrunni og reyna að laga
þann skaða sem orðinn er. Þegar
fyrir liggi hversu mikið tjónið er
verði ef til vill hugað að bótakröfum.
Orka náttúrunnar réðst í aðgerðir
til að hjálpa ánni að jafna sig síðasta
vor, meðal annars með því að moka
upp úr hyljum. Var það gert í sam-
vinnu við veiðifélagið og að ráði sér-
fræðinga Hafrannsóknastofnunar.
Eiríkur Hjálmarsson segir að verið
sé að huga að frekari aðgerðum í vor.
Ástandið verði metið eftir vorleys-
ingar. Ragnhildur telur líkur á að
moka þurfi meira seti upp úr ánni.
Veiðifélagið hefur ákveðið að
banna veiðar í ánni í sumar, eins og
síðasta sumar, til þess að reyna að
flýta því að lífríkið jafni sig. „Við lát-
um náttúruna njóta vafans í einu og
öllu. Fiskurinn sem kemur í ána
hrygnir vonandi eða verður tekinn í
klak,“ segir Ragnhildur.
Í fyrra voru tekin hrogn úr laxi til
að tryggja varðveislu stofnsins. Seið-
um úr því klaki verður sleppt sum-
arið 2019 og laxinn skilar sér þá fyrst
í ána aftur sumarið 2020.
Ekki veitt í Andakílsá annað árið í röð
 Ráðuneytið staðfestir sektargreiðslu Orku náttúrunnar vegna umhverfisslyss í Andakílsá fyrir ári
 Fyrirtækið og veiðifélagið meta eftir vorleysingar hvort ráðist verði í frekari hreinsun árinnar