Morgunblaðið - 21.06.2018, Side 11
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. JÚNÍ 2018 11FRÉTTIR
FYRIR SJÁVARÚTVEGINN
R
R
Marás ehf. - Miðhrauni 13 - 210 Garðabæ - Sími 555-6444 - www.maras.is
Af síðum
Til að ná langt í póker þarf bæði kænsku, heppni og talnafimi. Það sama
gildir um stjórnendur evrópsku flugfélaganna ef þeir ætla að njóta góðs af
þeirri samþjöppun sem er að eiga sér stað í greininni. Lufthansa hefur lagt
spilin á borðið og lýst yfir áhuga á að kaupa Norwegian Air Shuttle. Það
leiddi til þess að gengi hlutabréfa í lággjaldaflugfélaginu hækkaði um 12%.
Marga grunar að Lufthansa leiki tveim skjöldum. Með því að ýta upp
verði Norwegian má gera IAG, sem líklegt er til að reyna yfirtöku, erfiðara
fyrir. Þetta er ekki í fyrsta skiptið sem slíkar ásakanir eru á sveimi. Þegar
fréttir hermdu að Ryanair væri með kaup í undirbúningi þá sagði Michael
O’Leary, forstjóri flugfélagsins, að Norwegian væri að „reyna að búa til
ímyndaðan áhuga“.
En Lufthansa gæti líka verið full alvara. Flugfélagið hefur gefið það
skýrt til kynna að það vilji taka þátt í þeirri samrunabylgju sem gengur
yfir sundurskiptan flugmarkaðinn í Evrópu. Hugsanlega gæti Lufthansa
haft áhuga á Alitalia, sem er í basli, þó svo að pólitískar flækjur hafi sett
það söluferli á ís. Með nýlegan flota og batnandi framlegð er Lufthansa
með þá fjárhagslegu burði sem þarf til að takast á við kaup á Norwegian.
Lággjaldaflugfélagið hefur vaxið hratt undir stjórn Björn Kjos, sem fengið
hefur viðurnefnið „Freddie Laker úr fjörðunum“, og það hefur leitt til mik-
ils taps og hárra skulda.
Samt sem áður hefði slíkur samruni takmarkaða kosti í för með sér.
Starfsemi flugfélaganna tveggja passar ekki vel saman. Og Lufthansa
myndi ekki heldur hafa mikil not fyrir allar þær viðbótarflugvélar sem
myndu fylgja með í kaupunum.
IAG myndi passa betur við Norwegian. Kostirnir væru ekki einungis
fólgnir í því að halda aftur af samkeppninni á flugleiðum yfir Atlantshafið.
Sem þó myndi muna um, þar sem stærsta langferðamiðstöð Norwegian er
á Gatwick-flugfelli í London, í túnfætinum hjá British Airways. Ef Nor-
wegian er metið á fimmfalt EBITDAR (rekstrarhagnaður fyrir afskriftir,
fjármgnsliði og leigukostnað) þýðir það 1,6 milljarða evra virði, að mati
markaðsgreinenda, eftir að nettóskuldir að fjárhæð 5,2 milljarðar evra
hafa verið dregnar frá. En þetta verðmat er háð því að það takist að draga
úr kostnaði og, það sem er öllu loðnara, að það náist „markaðshagræðing“
(e. market synergies) að fjárhæð 3,3 milljarðar evra að teknu tilliti til
skatta og fjármögnunar.
Miðað við þetta ætti hlutabréfaverðið að vera 30% hærra en það er nú.
Það virðist fullríflegt. Umtalsverð áhætta fylgir kaupum á Norwegian.
Engin trygging er fyrir því að módel fyrir lággjaldaflugfélag henti í lengri
flugleiðir, þar sem hefðbundnum flugfélögum hefur þegar tekist að ná
kostnaði töluvert niður.
Eftir að hafa í tvígang reynt án árangurs að kaupa Norwegian segir IAG
að það kæri sig ekki um að taka þátt í kapphlaupi við annan kaupanda.
Gengi hlutabréfanna er nú þegar um 40% hærra en það var áður en IAG
sagðist fyrst hafa áhuga. Fjárfestar sem vonast eftir frekari hækkun
kunna að leggja fullmikið undir miðað við spilin á hendi.
LEX
Lufthansa og Norwegian:
Ókyrrð í lofti
Innan skamms mun Alexa innrita sig
í hótelherbergið þitt. Þessi stafræni
aðstoðarmaður frá Amazon er að
skjótast fram úr Siri, snjallforriti
Apple, í slagnum um að láta hótel-
keðjur taka raddstýrða tæki í sína
þjónustu.
Amazon, sem er með höfuðstöðvar
sínar í Seattle, hefur efnt til sam-
starfs með Marriott International,
stærstu hótelsamsteypu heims, um
að hleypa nýrri vöru af stokkunum,
sem kölluð hefur verið Alexa for
Hospitality. Um er að ræða tækni
sem býr yfir alls kyns eiginleikum og
leyfir gestum til dæmis að panta mat
upp á herbergið, fá herbergisþernu
til að koma við, bóka lausan tíma í
heilsulind hótelsins, spila tónlist og
breyta lýsingu og hitastigi herberg-
isins. Allt með því einu að tala við
hátalara sem hefur að geyma Alexu-
hugbúnaðinn.
Eykur útbreiðslu Alexu
Hvað Amazon snertir skapar sam-
starf við hótelkeðjur tækifæri til að
útvíkka sterka stöðu Alexu út fyrir
heimili fólks og yfir í atvinnulífið, og
á sama tíma styrkja Alexu í sessi í
huga neytenda sem fremstu tækni
sinnar tegundar á markaðnum.
Marriott greindi Bloomberg frá
því í fyrra að fyrirtækið hefði gert
tilraunir með tæki Amazon og Apple
með það fyrir augum að bjóða upp á
raddstýringu í hótelherbergjum
keðjunnar um allan heim. Árið 2016
kynnti Aloft-hótelkeðjan, sem heyrir
undir Marriott, til sögunnar radd-
stýrð herbergi sem notuðust við
iPad-spjaldtölvur og Siri.
Núna hyggst fyrirtækið gera
Alexu fáanlega með nýjum notk-
unarmöguleikum á völdum Marr-
iott-, Westin-, St. Regis-, Aloft- og
Autograph Collection-hótelum í
Bandaríkjunum. Tæknin verður
einnig notuð af íbúðaleiguþjónust-
unni RedAwning og hönnunarhótela-
keðjunni Two Roads Hospitality.
Útiloka ekki aðra
„Í þessu tilviki höfum við uppgötv-
að að það skiptir gesti okkar æ
meira máli að geta stýrt hinu og
þessu með raddskipunum og við telj-
um að Amazon sé leiðandi á mark-
aðnum hvað þessa tækni snertir,“
segir Tracey Schroeder, fram-
kvæmdastjóri samskiptasviðs
Marriott. Hún bætti því við að sam-
starfið við Amazon útilokaði ekki
aðra framleiðendur.
„Valið byggðist ekki á beinum
samanburði við Siri. Við vinnum með
fjölda samstarfsaðila að því að prófa
nýjar tæknilausnir svo að við getum
bæði lært og nýtt okkur það sem við
teljum best til þess fallið að bæta
upplifun gestanna,“ segir hún.
Samkvæmt mælingum eMarketer
hefur Amazon sölsað undir sig tvo
þriðju af snjallhátalaramarkaðnum.
Tæki eins og Echo- og Dot-hátalar-
arnir, sem eru búnir Alexu-
hugbúnaði, hafa verið vinsæl viðbót
við eldhús og stofur neytenda þar
sem þeir gagnast jafnt til að spila
tónlist, veita ráðleggingar við elda-
mennskuna og stýra öðrum net-
tengdum heimilistækjum, breyta
lýsingu og læsa dyrum.
Markaðsrannsóknafyrirtæki
segja að á undanförnum mánuðum
hafi sala á raddstýrða hátalaranum
Google Home frá Alphabet náð í
skottið á Echo frá Amazon. Salan á
HomePod-hátalaranum frá Apple
fer hægt af stað enda dýrari vara og
Siri ákveðin takmörk sett.
Einnig í samstarfi við Wynn
Amazon hefur líka átt í samstarfi
við spiliavíta- og hótelkeðjuna Wynn
Resorts um að laga Echo-hátal-
arann að þeirra þörfum. Fyrirtækin
greindu frá því fyrir átján mánuðum
að Amazon myndi útbúa meira en
4.000 herbergi hjá Wynn Las Vegas
með Echo-tækni. Geta fjárhættu-
spilarar núna notað aðskilin tæki í
stofum og svefnherbergjum hótel-
íbúða sinna.
Wynn útvegar gestum leiðbein-
ingaspjöld sem kenna þeim sem
ekki hafa áður notað Echo hvernig
má biðja Alexu að stjórna hitastigi
herbergisins, draga gluggatjöldin
fyrir, draga úr lýsingunni, skipta
um sjónvarpsstöð, spila lög með
Frank Sinatra eða einfaldlega
greina frá því hvernig viðrar fyrir
utan hótelið.
Stefnir á bílamarkaðinn
Til að auka útbreiðslu tækninnar
enn frekar hefur Amazon beint
sjónum sínum að bifreiðum og á í
dag í samstarfi við Toyota, Ford og
aðra bílaframleiðendur. Amazon
stefnir einnig að því að vera hluti af
skrifstofuumhverfinu þar sem Alexa
for Business getur t.d. skipulagt
símafundi og haldið utan um
dagatal starfsmanna.
Amazon og Marriott
í samstarf um Alexu
Eftir Shannon Bond
í San Francisco
Stærstu tæknifyrirtæki
heims keppast nú um að
koma sínum lausnum í
raddstýrðri tækni í for-
ystu, enda má búast við
því að markaður fyrir
slíka tækni muni þenjast
út á komandi árum.
AFP
Styrkur Amazon undir stjórn forstjórans og stofnandans, Jeffs Bezos, er alltaf
að aukast og nú hefur fyrirtækið tekið afgerandi forystu í raddstýrðri tækni.