Ný Dögun - 01.11.1993, Blaðsíða 24

/s)ý Dögun.
En af þessu sprettur sársauki, sem ekki má
tala um.
Barn er ættleitt á unga aldri. Þegar hún
nær lögaldri, þá vill hún fá að kynnast blóð-
foreldrum sínum. Hún tengist blóðmóður
sinni mjög nánum böndum og minnkar
mjög samband við kjörmóður sína. Hún
tengist síðan fjölskyldu blóðmóður sinnar.
Kjörmóðirin situr eftir og finnst sér vera
hafnað.
Hjón eru að skilja. Þá gerist það, að
maðurinn deyr skyndilega af völdum hjarta-
áfalls. Konan gengur fljótlega í hjónaband
að nýju. Fjölskylda fyrra eiginmannsins
gerir kröfu til mikilla samskipta við börnin
úr fyrra hjónabandinu og hefur jafnframt
mjög neikvætt viðhörf í garð móðurinnar.
Börnin afneita stjúpföður sínum. Móðurinni
finnst, að hún fái ekki tækifæri til að hefja
nýtt líf. Henni finnst hún vera að missa
börnin frá sér.
Hjón eru á leið í sumarfrí með 2 börnum
sínum. Flugvélin ferst. Foreldrarnir deyja
en börnin komast lífs af. Börnin eru síðan
alin upp sitt í hvoru lagi af ættingjum í
báðum fjölskyldum. Þetta hefur áhrif á öll
samskipti í báðum stórfjölskyldunum. Þar
myndast togstreita, því allir vilja hjálpa
"vesalings munararlausu börnunum".
Þegar börnin vaxa úr grasi fer drengurinn
að kvarta undan því, að allir vilji að hann sé
eins og pabbi hans var. Hann fái ekki að
vera hann sjálfur. Kvartanir hans eru af-
skrifaðar sem "þvættingur".
Fyrir utan þessi dæmi má nefna, að þegar
hulunni er svipt frá leyndarmálum fjöl-
skyldu, þá er sem hún birtist í nýju ljósi og
ekkert verður lengur sem fyrr. Dauðsföll
leiða oft til slíkra uppgjöra, sem eru oft á
tíðum mjög sársaukafull, t.d. þegar með-
limur fjölskyldunnar sviptir sig lífi.
Ennfremur má nefna, að erfiðir prófsteinar
geta komið fram, sem leiða til þess, að innra
stuðningskerfi fjölskyldunnar hrynur. Þetta
getur t.d. gerst við langvinn veikindi fjöl-
sky ldumeðlims.
islegt
Forboðnar sorgir fá oftast ekki útrás í
samfélaginu. Þeim er ætluð útvinnsla í
einrúmi. Við berum öll margvíslegar sorgir,
sem enginn veit um. En þær eru ekki
sársaukaminni fyrir það. Hér koma nokkur
dæmi:
Við syrgjum það, sem var og það, sem
hefði getað orðið.
Við syrgjum orðin, sem við sögðum, eða
orðin, sem við sögðum ekki.
Við syrgjum ástvin sem "breyttist" við
slys eða vegna langvinns sjúkdóms.
Við syrgjum missi bernskuheimilisins.
Við syrgjum missi dauðra hluta.
Við syrgjum missi gæludýra.
Ef starfvettvangur okkar er heilbrigðis-
stofnun, þá kynnumst við skjólstæðingum
náið og þegar þeir deyja, þá eigum við að
taka við þeim næsta eins og ekkert hafi í
skorist.
Sambýlisfólki á stofnunum er oft ekki
ætlaður tími til að syrgja, þegar aðskilnað
eða dauða ber að.
Halda mætti að lífið væri einn allsherjar
táradalur. Ekki ætla ég að halda því fram.
En lífið er heldur ekki eitt allsherjar hopp
og hí, þar sem okkur er ætlað að mæta
sorgum okkar með því að "vera hress".
Mikil andstyggð er það, að leika hlutverk
hins hressa, þegar hjartað blæðir. Þá er gott
að eiga vin, sem hefur tíma til að setja sig í
þín spor um stund. Því það er oft það eina,
sem getur hjálpað.
L\m U>*u-fV\mgciK
Nýlega fóru fram umræður um krufn-
ingar á vettvangi Nýrrar Dögunar. Því er
rétt að fara yfir þau mál. Þau lög, sem í gildi
eru, voru samþykkt á Alþingi 20. febrúar
1991-"Lög um brottnám líffæra og
krufningar". II. Kafli 5. og 6. grein fjalla um
krufningar. Þar segir:5. gr."Nú liggur
dánarorsök ekki fyrir svo að fullnægjandi
24