Morgunblaðið - 03.11.2018, Page 44

Listbandalagið post-dreifing gefur nú út aðra Drullumalls-safnplötu á
Bandcamp-vefsíðunni en fyrri platan kom út í mars á þessu ári. Í þetta
sinnið er að finna þrettán lög með jafnmörgum listamönnum.
TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@arnareggert.is
Listbandalagið eða listasamlagið
post-dreifing hefur verið að koma
sterkt inn á íslenskan neðanjarð-
artónlistarmarkað undanfarin miss-
eri með útgáfum, tónleikahaldi og
ýmiss konar uppákomum. Í
gegnum Bandcamp-setur
post-dreifingar hefur t.d.
komið út efni með Skoffín,
asdfhg., Tucker Carlson’s
Jonestown Massacre, To-
bolsk Catwalk Orchestra,
sideproject, Gróu, Baghdad
Brothers, Hot Sauce Com-
mittee og K.óla og það bara á síðustu
tveimur árum. Segja má að post-
dreifing minni um margt á fyrri tíma
Dásamlegar drullukökur
hugsunartanka, samtök og listhópa.
Smekkleysa, S.L.Á.T.U.R. og Til-
raunaeldhúsið koma í hugann og
rassvasafyrirtæki Dr. Gunna, Erða-
númúsík. Allt ólík fyrirbæri reyndar
og áherslur mismunandi. Samkvæmt
fasbókinni er post-dreifing „útgáfu-
kollektíva sem samanstendur af ungu
listafólki úr hinum ýmsu kimum
grasrótarsenunnar í Reykjavík. Hóp-
urinn hefur það að mark-
miði að auka sýnileika og
sjálfbærni í listsköpun í
krafti samvinnu“. Enginn
er skráður sem forsvars-
manneskja á síðunni og
einn af útgangspunkt-
unum er einmitt sá að hafa
flata yfirstjórn ef svo má
segja. Markaðs- og gróðahyggju er
þar alfarið neitað og hugsjónirnar
fallegar og ríkar. Samkvæmt með-
limum Baghdad Brothers er hug-
myndin, í sem skemmstu máli, að búa
til annars konar og heilnæmara um-
hverfi en bransinn á alla jafna að
venjast. Útgangspunkturinn sé ekki
sá að selja eða troða sér inn á nýja
markaði heldur fyrst og síðast að
stuðla að umhverfi þar sem fólk geti
skapað.
Eitt af því sem í þessu felst er að
koma tónlistinni út, dreifa henni, en
eitt af slagorðum post-dreifingar er
„dreifing er hafin“. Þörf listamanna
til að koma efni sínu á framfæri hefur
ekkert breyst þó að tækin til þess at-
arna hafi gert það og Drullumallið er
vel til fundið og velkomin viðbót við
samskonar útgáfur (ég nefni Lady-
boy Records, Myrkfælni, Whynot?
t.d.).
Heildaráferðin hér er bæði
spennandi og eyrnasperrandi. Tón-
44 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. NÓVEMBER 2018
jazz í Salnum
Jacky Terrasson
16. nov.
44 17 500Salurinn.is
Söfn • Setur • Sýningar
LISTASAFN ÍSLANDS
Sunnudagur 4.11. kl. 14. Áttu forngrip í fórum þínum?
Sérfræðingar safnsins greina gripi.
Þjóð verður til – Menning og samfélag í 1200 ár grunnsýning Þjóðminjasafnsins
Heiðnar grafir í nýju ljósi – sýning um fornleifarannsókn á Dysnesi við Eyjafjörð
Alfreð D. Jónsson – Hver er á myndinni? Greiningarsýning í Myndasal
Hjálmar R. Bárðarson – Aldarminning á Vegg
Leitin að klaustrunum í Horni
Safnbúð fjölbreytt úrval gjafavöru
Kaffitár ljúfar veitingar í fallegu umhverfi
Sunnudagur 4.11. kl. 14. Fjölskylduleiðsögn þar sem þjóðsögur og
kynjaskepnur eru dregnar fram í dagsljósið.
Sjónarhorn - Ferðalag um íslenskan myndheim fyrr og nú
grunnsýning Safnahússins
Jónsbók, kirkjulist, skjöl, samtímalist, alþýðulist, plötuumslög,
ljósmyndir, landakort, vaxmynd og margt fleira
Bókverk og Kveisustrengur úr Landsbókasafni Íslands - Háskólabókasafni
Fræðslurými og skemmtilegt fræðsluefni fyrir alla fjölskylduna
Safnbúð Bækur og gjafavörur í úrvali
Júlía & Julia ljúfar veitingar í fallegu umhverfi
Safnahúsið er hluti af Þjóðminjasafni Íslands
Hverfisgata 15, 101 Reykjavík, s. 530 2210
www.safnahusid.is - https://www.facebook.com/safnahusid/
Opið þriðjud.-sunnud. kl. 10-17
SAFNAHÚSIÐ VIÐ HVERFISGÖTU
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
Suðurgata 41, 101 Reykjavík, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is • www.facebook.com/thjodminjasafn
Opið þriðjud.-sunnud. kl. 10-17
Ókeypis aðgangur á greiningarsýningu í Myndasal
VÉFRÉTTIR – KARL EINARSSON DUNGANON
LÍFSBLÓMIÐ - FULLVELDI ÍSLANDS Í 100 ÁR
FJÁRSJÓÐUR ÞJÓÐAR Valin verk úr safneign
BÓKFELL eftir Steinu í Vasulka-stofu
SAFNBÚÐ – Listrænar gjafavörur
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600, www.listasafn.is.
Listasafn Íslands er opið alla daga nema mánudaga frá kl. 10-17
LISTASAFN SIGURJÓNS ÓLAFSSONAR
TVEIR SAMHERJAR
– ASGER JORN OG SIGURJÓN ÓLAFSSON
Opið allar helgar frá kl. 13-17. Laugarnestanga 70, sími 553 2906, www.lso.is
Kaffistofa – heimabakað meðlæti
SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
- HEIMILI LISTAMANNS OG SÝNINGAR
KORRIRÓ OG DILLIDÓ - ÞJÓÐSAGNAMYNDIR ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
Opið alla daga nema mánudaga frá kl. 13-17.
Bergstaðastræti 74, sími 515 9625, www.listasafn.is
Valgerður Þ. Jónsdóttir
vjon@mbl.is
Jarðhæð, var það fyrsta sem Ingólfi
Arnarssyni myndlistarmanni datt í
hug þegar hann á sínum tíma var
spurður um yfirskrift sýningar, sem
hann opnar kl. 16 í dag í Listasafni
Reykjavíkur – Hafnarhúsi. Og þar
við sat. Stundum blasa svörin ein-
faldlega við. Jarðhæð í A-salnum á
jarðhæð safnsins samanstendur af
23 nýlegum verkum Ingólfs. Annars
vegar 12 steinsteypuverkum, þar
sem hann vatnslitar á grunnmálaðar
steypuplötur, og hins vegar 11 blý-
antsteikningum. Að ógleymdum um
1.000 skyggnimyndum, sem hann
hefur tekið víða og varpað verður á
vegg við inngang sýningarinnar –
eða útgang – allt eftir því hvar gest-
irnir hefja leikinn.
„Uppbygging sýningarinnar er
rytmatísk. Eiginlega er um tvær
sýningar að ræða, sem blandast
saman og verða að einni þegar þessi
ólíku veggverk renna saman í eina
heild og mynda línulaga frásögn,“
segir Ingólfur.
Teikningar hafa ætíð verið einn
stærsti þátturinn í listsköpun Ing-
ólfs, og fínar línur, nákvæmni og
tími hans aðalsmerki. Hann hafði þó
lítið sem ekkert fengist við stein-
steypuverk frá því hann sýndi í
Skaftfelli árið 1996, þar til nýverið
að hann vann tólf slík sérstaklega
fyrir Jarðhæð. Eins og raunar á við
um öll verkin á sýningunni útfærði
hann þau sérstaklega með hliðsjón
af sýningarrýminu.
Andblærinn, birtan og rýmið
„Mjög ákjósanleg staða að hafa
fyrirvara og geta unnið, eða að
minnsta kosti valið verkin þannig að
þau spili með umhverfinu og rýminu.
Ég var þó ekki með neinn sýningar-
stað í huga þegar ég byrjaði að vinna
verkin fyrir um þremur árum. Fyrir
um ári þegar ljóst var að sýningin
yrði í A-salnum, gat ég aftur á móti
farið að gera verkin með tilliti til
þess og leggja grunn að heildarútlit-
inu.“
Ingólfur kveðst því næst hafa far-
ið allnokkra göngutúrana niður í
Hafnarhús, gengið um salinn, velt
vöngum og klórað sér í hausnum.
„Allt öðruvísi tilfinning heldur en
að fá sendar myndir frá söfnunum
og þurfa að máta sýningu í huganum
samkvæmt þeim og tölum á blaði.
Með því að koma á staðinn getur
maður upplifað andblæinn og fengið
tilfinningu fyrir birtu og rými svo
nokkuð sé nefnt,“ segir hann.
Í umsögn á vef Listasafns Reykja-
víkur stendur að vel megi halda því
fram að verk Ingólfs séu aldrei ein-
angruð fyrirbæri heldur ætíð hluti af
úthugsaðri innsetningu og sýning-
arrými. Ályktunin er efalítið dregin
af fyrirkomulaginu á fjölda sýninga
hér heima og erlendis sem Ingólfur
hefur haldið frá því hann lauk námi
við Myndlista- og handíðaskóla Ís-
lands árið 1979 og hélt til framhalds-
náms við Jan van Eyck-listaháskól-
ann í Hollandi. Frá upphafi mynd-
listarferilsins hefur hann líka skipu-
lagt sýningar á verkum íslenskra og
erlendra listamanna. Ingólfur var
einn af stofnendum Gallerís Suður-
götu 7 og virkur í starfi sýningarsal-
arins Önnur hæð á níunda áratugn-
um. Samhlið störfum að eigin mynd-
list hefur hann kennt myndlist í
Myndlista- og handíðaskóla Íslands
og verið prófessor við Listaháskóla
Íslands.
Fylgdi hugboði sínu
Þótt verkin á Jarðhæð séu unnin á
síðustu fjórum árum og að mörgu
leyti skyld fyrri verkum, segir Ing-
ólfur þau um margt ólík þeim sem
hann áður hefur sýnt. „Ég hef verið
að vinna með ákveðinn hugmynda-
forða og forsendur. Teikningarnar
eru 27 cm x 22 cm, töluvert stærri en
mínar fyrri teikningar, og tæknilega
þannig unnar að vinnsluaðferðin er
sýnileg. Grunnhugmynd steinsteyp-
unnar er sú sama og áður, en þær
eru í öðrum stærðum og hlutföllum.
Það fyrsta sem mér datt í hug var að
salurinn byði upp á að tefla saman á
sýningunni teikningum og stein-
steypu. Ég hafði alltaf haldið þess-
um listformum meira aðskildum á
sýningum, en í þetta skipti ákvað ég
að fylgja fyrsta hugboðinu.“
Krúsidúllur hafa hvorki átt greiða
leið í verk Ingólfs né heldur fígúrur
ýmiss konar. Hann er augljóslega
maður þess stílhreina. Í teikning-
unum á sýningunni eru í formin mis-
munandi en öll í fíngerðum gráum
tónum. Hann fer heldur ekki offari í
litadýrðinni í vatnslitamyndunum,
þar sem eru litafletir í mörgum blæ-
brigðum af einum og sama litnum
ásamt þeim svarta.
Á fyrrnefndri vefsíðu Listasafns
Reykjavíkur segir að nákvæmlega
úthugsuð verk Ingólfs hafi verið
kennd við mínimalisma. En skrifar
listamaðurinn undir þá skilgrein-
ingu?
„Ég er ekki mikið fyrir þessa
merkimiða. Sumir nota skilgrein-
inguna sem einhvers konar hækju,
en hvað sjálfan mig áhrærir er ég
hættur að berjast gegn þessu. Ef
menn vilja endilega tengja verk mín
við mínimalisma, þá læt ég mér á
sama standa. Og hvað er mínimal-
ískt þegar öllu er á botninn hvolft?
Þegar maður flettir orðinu upp á
netinu lendir maður á síðum um lífs-
stíl en ekki listastefnu,“ segir Ing-
ólfur.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Útfærslan og rýmið Verk Ingólfs Arnarssonar myndlistarmanns á Jarðhæð
eru nákvæmlega útfærð fyrir rými salarins í Hafnarhúsinu.
Ekki maður merkimiða
 Ingólfur Arnarsson myndlistarmaður opnar í dag sýn-
inguna Jarðhæð í Listasafni Reykjavíkur – Hafnarhúsi
Gísli Örn Garðarsson fyllir skarð Hjartar Jóhanns
Jónssonar í Elly í Borgarleikhúsinu frá 29. nóvem-
ber og út árið meðan Hjörtur undirbýr titilhlut-
verkið í Ríkharði III. sem frumsýndur verður í árs-
lok. Gísli Örn, sem skrifaði Elly ásamt Ólafi Agli
Egilssyni og leikstýrði, hefur ekki stigið á svið hér-
lendis í nokkur ár, enda verið upptekinn við að
leikstýra og leika í kvikmyndum og sjónvarpsþátt-
um bæði hér og erlendis. Gísli Örn Garðarsson
Gísli Örn leikur í Elly