Morgunblaðið - 02.01.2019, Síða 22

22 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. JANÚAR 2019
✝ Baldur Sigur-þór Ragnars-
son, kennari og
rithöfundur, fædd-
ist 25. ágúst 1930
á Búðareyri við
Reyðarfjörð og
ólst upp á Eski-
firði. Hann lést á
Hrafnistu í
Reykjavík 25.
desember 2018.
Foreldrar hans
voru Ragnar Andrés Þor-
steinsson kennari, f. 11.5.
1905, d. 27.6. 1998, og Sigríður
Sigurðardóttir, f. 23.4. 1903, d.
4.10. 1992. Baldur kvæntist
Þóreyju Mjallhvíti Kolbeins
25.9. 1954, f. 31.8. 1932. For-
eldrar hennar voru sr. Halldór
Kolbeins, f. 15.2. 1893, d. 29.9.
1964, og Lára Ágústa Ólafs-
dóttir Kolbeins, f. 26.3. 1898,
d. 18.3. 1973.
Börn Baldurs og Þóreyjar
eru a) Ragnar, f. 29.11. 1955,
starfsmaður í utanríkisþjón-
ustunni, fyrri eiginkona Sari
Ohyama, þeirra börn Mariko
Margrét, gift Árna Þór Vigfús-
syni, þeirra börn Vigfús Fróði
Fujio, Tómas Grettir Tomio og
Emil Eldar Takao; Mamiko
Dís, gift Halldóri Benedikts-
syni, þeirra barn er Módís Fu-
jiko. Síðari eiginkona Ragnars
er Dagný Chen Ming, þeirra
Starfsmaður Skólarannsókna-
deildar menntamálaráðuneytis
1971-1976. Námsstjóri í ís-
lensku fyrir grunnskóla 1973-
1976. Kennari í íslensku við
Menntaskólann við Hamrahlíð
1977-2000. Í samræmingar-
nefnd gagnfræðaprófs, lands-
prófsnefnd og prófanefnd
1969-1980. Í stafsetningar-
nefnd 1973-1974. Í stjórn Rit-
höfundasambands Íslands
1978-1980. Formaður esper-
antofélagsins Auroro og Ís-
lenska esperantosambandsins
um árabil. Varaforseti Al-
þjóðlega esperantosambands-
ins 1981-1984. Í Akademio de
Esperanto frá 1979. Til-
nefndur til Nóbelsverðlauna af
Akademio Literatura de
Esperanto frá 2007 fyrir rit-
störf á esperanto.
Auk þess að skrifa og þýða
fjölda kennslubóka og fræði-
rita á íslensku skrifaði Baldur
einnig íslensku ljóðabækurnar
Undir veggjum veðra 1962 og
Töf 1970 og á esperanto Stu-
poj sen nomo 1959, Esploroj
1974, La lingvo serena 2007,
La neceso akceptebla 2008, La
fontoj nevideblaj 2010, Lau pa-
doj neplanitaj 2013 og Momen-
toj kaj meditoj 2016. Baldur
þýddi einnig fjölda íslenskra
skáldverka og fornbókmennta
yfir á esperanto, þ. á m. Njáls
sögu, Snorra-Eddu, Egils sögu,
Sjálfstætt fólk og Íslands-
klukkuna.
Baldur verður jarðsunginn
frá Langholtskirkju í dag, 2.
janúar 2019, og hefst athöfnin
klukkan 13.
börn Eirdís Heiður
Chen og Eirfinna
Mánadís Chen; b)
Heiður, kennari og
rithöfundur, f.
31.5. 1958, d. 28.5.
1993, gift Ómari
Sævari Harðar-
syni, þeirra börn
Brynhildur og
Þórey Mallhvít gift
Fayaz Khan, henn-
ar barn og Finn-
boga Þorkels Jónssonar er
Heiður Ísafold; c) Lára Sigríð-
ur, deildarstjóri, f. 12.9. 1965,
gift Atla Geir Jóhannessyni,
þeirra börn Atli Baldur og
Heiður Þórey; d) Halldór
Kristján, teiknari, f. 12.9.
1965, fyrri eiginkona Sigríður
Melrós Ólafsdóttir, þeirra börn
Baldur Kolbeinn, Ólafur Elliði
og Steinn Völundur. Síðari
kona Halldórs er Hlíf Una
Bárudóttir, þeirra dóttir Bára
Mjallhvít.
Baldur tók landspróf í Eiða-
skóla 1947, stúdentspróf frá
MA 1952. Fyrri hluta próf í ís-
lensku 1954, lokapróf í ensku,
kennarapróf í íslensku og
ensku og próf í uppeldisfræði
1955. Kennari við Gagnfræða-
skóla verknáms, síðar Ármúla-
skóla, 1956-1972 og Náms-
flokka Reykjavíkur, starfs-
maður, 1956-1960.
Það er erfitt að setjast niður
til að semja eftirmæli um mann
sem svo mikil áhrif hafði á líf
mitt. Afi minn, Baldur Ragnars-
son, lést á jóladag, eftir erfið
veikindi.
Afi Baldur var bókamaður.
Heimili hans og ömmu Þóreyjar
var veggfóðrað bókum, bækur í
hverju skúmaskoti. Bókaást sína
ánafnaði afi mér, frá unga aldri
flettum við afi saman í bókum,
ferðuðumst saman til hugar-
lenda skáldskaparins. Þegar ég
ákvað síðar meir að helga líf
mitt bókmenntum, að stunda
nám við bókmenntir og skrifa
um bækur á almannavettvangi,
var afi minn helsti stuðnings-
maður, minn mesti aðdáandi.
Hann klippti út allar greinar eft-
ir mig og hringdi í mig í hvert
skipti sem rödd mín heyrðist í
útvarpinu til að hrósa mér. Og
hið sama gerði hann fyrir öll
börn sín og barnabörn. Hann
var svo afskaplega stoltur af
okkur öllum, fylgdist svo vel
með því sem við vorum að gera
og skrásetti afrek okkar, þessi
hægláti maður í skrifstofunni á
Sogavegi.
Afi Baldur kenndi íslensku,
ljóðfræði og esperanto við
Menntaskólann við Hamrahlíð
um áratugaskeið. Ég varð þeirra
gæfu aðnjótandi að sitja í bekk
hjá afa, í síðasta skipti þegar
hann kenndi ljóðlist og ljóða-
gerð. Í eina önn sátum við nokk-
ur saman, við sem þóttumst ætla
að verða næstu óskaskáld þjóð-
arinnar, og lærðum ljóð. Við
lærðum að greina ljóð, þýða ljóð,
lesa ljóð og yrkja ljóð. Og það
sem mest er um vert, þá lærðum
við að elska ljóð. Hann ól í nem-
endum sínum sömu ást á tungu-
málinu og ljóðum og hann hafði
sjálfur til að bera.
Og hann afi ánafnaði mér ást
sína á ævintýrum, ást sína á
hinu (ó)mögulega. Afi Baldur
elskaði fantasíur og vísinda-
skáldsögur. „Hva, alvöru bæk-
ur,“ sagði hann eitt sinn þegar
hann fékk geimóperuþríleik í
jólagjöf, ódýrar enskar kiljur,
þrátt fyrir að sitja í stafla dýrra,
innbundinna og hámenningar-
legra jólabóka. Hin síðustu ár,
þegar afi átti svo erfitt að lesa
sjálfur, þá lásum við upp fyrir
hann furðusögur, ég og amma.
Afi Baldur var með eindæm-
um eljusamur. Hann helgaði sig
bókmenntum á esperanto, þessu
tilbúna tungumáli sem skapað
var fyrir rétt rúmlega öld síðan
til að sameina mannkynið,
tungumál friðar og jafnréttis.
Þegar afi fór á eftirlaun hætti
hann ekki að vinna. Hann settist
við tölvuna og hóf að skrifa.
Hann orti ljóð og gaf út ljóða-
bækur. Og hann þýddi íslenskar
bókmenntaperlur yfir á alþjóða-
málið esperanto, skáldsögur eft-
ir Halldór Laxness, Íslendinga-
sögur og nútímaljóð. Akademia
Literatura de Esperanto, sem
hefur tilnefningarleyfi til
Nóbelsverðlaunanna í bók-
menntum, hefur frá árinu 2007
tilnefnt afa til þeirra verðlauna.
Afa míns Baldurs Ragnars-
sonar verður sárt saknað. Fram-
lag hans til bókmenntanna var
ómetanlegt, sem kennara, þýð-
anda og skálds á tveimur
tungum. Djúpt skarð er hoggið í
alþjóðasamfélag esperantista.
Fyrir okkur ástvinina er sorgin
sárari. Afi lék svo stórt hlutverk
í lífi mínu, það er erfitt að
ímynda sér hvernig næsti kafli
verður.
Brynhildur Heiðar- og
Ómarsdóttir.
Baldur afi!
Ég var svo heppin að fá að
kalla þig Baldur „afa“. Alltaf
þegar við mamma komum til
Reykjavíkur fórum við til ykkar
Þóreyjar „ömmu“ á Sogaveginn
og þú hafðir alltaf tíma fyrir
mig. Ég fékk að toga endalaust í
litlu spiladósina í stofunni og áð-
ur en ég náði uppí spottann þá
togaðir þú í, við hlustuðum agn-
dofa á stefið „Augun mín og
augun þín“. Svo fékk ég að sitja
í óskastólnum þínum. Við spil-
uðum á spil og þú nenntir að
spila endalaust. Þú varst líka
mjög þolinmóður þegar ég
hringdi til að spjalla og spilaði
a.m.k. eitt lag á fiðluna fyrir þig
í símann.
Mér fannst þú svo góður og
ljúfur. Ég sakna þín. Ég trúi því
að nú sért þú sæll og glaður í
skýjahimninum.
Kveðja
Aðalheiður
Jóna K. Liljudóttir.
Afi, þú ert enn svo lifandi í
hjörtum okkar barnabarnanna.
Ég leyfi mér að tala fyrir okkur
öll því ég held að við öll munum
sama brosið sem var bara til-
einkað barnabörnunum. Við
munum sama dularfulla en glað-
lynda jólasveininn með allar
bækurnar og sögurnar. Ég man
eftir sögunum um álfana og kan-
ínuhirðingjana Kubb og Stubb
og hinn vinsamlega Brján ridd-
ara eins og ég sé enn fimm ára.
Afi, við getum enn farið í
göngutúra um Öskjuhlíðina og
bankað upp á hjá Kubb og
Stubb og hvorugur okkar er
fimm ára og hvorugur okkar er
dáinn. Við getum enn þegið ráð
frá Brjáni riddara og velt fyrir
okkur hvort kastalinn hans og
heimaland séu nokkuð mjög
langt í burtu. Þá ertu enn þá til
því það ertu, þú sem segir sög-
urnar, jafnvel í huga mér.
Ég er líka viss um að þú munt
enn styðja við mig og öll frænd-
systkinin í menntagöngunni. Ég
mun enn fá lánað af þolinmæði
þinni og ró andspænis stórum og
smáum þrautum fræðanna og
þrautseigjunni í allri þekkingar-
öflun og skilningi. Þú hefur allt-
af verið mesti bakhjarl allra af-
komenda þinna í skólanum og
þér er boðið að mæta á allar út-
skriftir og ókomna merkisat-
burði í lífum okkar og ég veit að
þú munt vera þar. Þó að það sé
ekki alveg í alvörunni. En stuðn-
ingurinn er í alvörunni því í
huga mér er það þú sem veitir
hann.
Þú ert enn með okkur því þú
hefur gefið svo mikið og skilið
svo mikið eftir af sjálfum þér.
Það er því helst leitt við brottför
þína að þú fáir ekki að halda
áfram að kynnast okkur. Það er
leitt að þú fáir ekki að kynnast
nýju afkomendunum og, að þó
við munum segja þeim sögurnar
um Kubb og Stubb og Brján
riddara, er leitt að þau þurfi að
sætta sig við að heyra bara sög-
urnar um afa Baldur.
Takk fyrir að hafa gefið með
þér því það er svo gott að
þekkja þig.
Baldur Kolbeinn
Halldórsson.
Afi minn, Baldur Ragnarsson,
kvaddi þennan heim á jóladag
25. desember 2018.
Ég er svo lánsöm að hafa átt
„auka“ foreldra sem ólu mig upp
og kenndu mér svo margt um
lífið og tilveruna, ömmu mína
Þóreyju og afa minn Baldur.
Amma og afi voru stóru fyr-
irmyndirnar í lífi mínu sem og
miklir áhrifavaldar. Þau mótuðu
mig sem persónu og gerðu mig
að þeirri manneskju sem ég er í
dag.
Afi var klettur fjölskyldunnar,
traustur og sterkur og var alltaf
til staðar fyrir mig. Hann veitti
mér félagsskap, keyrði mig í
tómstundir, fór með mig til
læknis þegar ég var veik og
þuldi upp fyrir mig Grettis sögu
fyrir samræmdu prófin, svo ég
nefni örfá dæmi.
Sogavegurinn, þar sem amma
og afi bjuggu, var mitt annað
heimili. Þar dvaldi ég sem barn,
unglingur og líka eftir að ég
varð fullorðin. Á Sogaveginum
ríkti svo mikil ást, ró og kyrrð
og þar var stanslaus gestagang-
ur. Þar var alltaf heitt á könn-
unni og dyrnar stóðu ávallt opn-
ar fyrir vinum og vanda-
mönnum. Ég elskaði að liggja í
sófanum inni í stofu innan um
allar bækurnar hans afa á með-
an afi sjálfur sat í óskastólnum
sínum og annaðhvort fræddi mig
um heiminn, þuldi upp ljóð á
esperanto eða bara spjallaði um
daginn og veginn. Afi var svo
hlýr, umhyggjusamur og góður.
Í lok hverrar heimsóknar kyssti
hann mig og faðmaði og sagði
mér að keyra heim gætilega.
Svo stóð hann ávallt við eldhús-
gluggann og fylgdist grannt með
mér keyra niður brattan malar-
veginn niður á Sogaveg.
Afi var afskaplega vel lesinn
og greindur og var eins konar
alfræðiorðabók sem alltaf var
hægt að leita í til að finna svör
við hverju sem er. Ég hringdi í
hann í tíma og ótíma þegar ég
þurfti aðstoð við heimalærdóm-
inn eða bara þegar ég var al-
mennt að velta fyrir mér merk-
ingu eða beygingu íslenskra
orða. Hann kenndi mér m.a. að
„augabrúnir“ og „augnabrýr“
væri hvor tveggja rétt mál-
notkun.
Elsku afi minn, takk fyrir allt
sem þú hefur gert fyrir mig, það
var ómetanlegt að hafa þig í lífi
mínu. Frá því að ég var lítil
stelpa hef ég kviðið fyrir þessum
degi, deginum sem ég myndi
þurfa að kveðja þig. Nú þegar
ég lít til baka get ég ekki verið
annað en þakklát fyrir að hafa
fengið að hafa þig svona lengi í
lífi mínu. Ég vona að ég hafi
veitt þér nægilega ást og um-
Baldur
Ragnarsson
Virðing,
reynsla
& þjónusta
Allan
sólarhringinn
571 8222
Svafar:
82o 3939
Hermann:
82o 3938
Ingibjörg:
82o 3937
www.kvedja.is
svafar & hermann
Okkar ástkæri
ÓLAFUR THORARENSEN BJARNASON,
Ránarbraut 23,
Skagaströnd,
lést á Heilbrigðisstofnun Blönduóss
fimmtudaginn 13. nóvember.
Útför hefur farið fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Fyrir hönd aðstandenda
Guðbjörg Haraldsdóttir
Frændi okkar,
GUÐMUNDUR HELGI HALLDÓRSSON,
frá Skeggjastöðum,
Mánatúni 2, Reykjavík,
lést 24. desember síðastliðinn.
Útför hans fer fram frá Fossvogskirkju
mánudaginn 7. janúar klukkan 13.
Frændsystkinin
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir og
amma,
NÍNA SÆUNN SVEINSDÓTTIR
kennari,
Hraunbraut 14, Kópavogi,
andaðist á líknardeild Landspítalans 28.
desember.
Jarðarförin auglýst síðar.
Ari Ólafur Arnórsson
Kjartan Arnórsson Traci Klein
Auðunn Arnórsson Margrét Sveinbjörnsdóttir
Hrafn Arnórsson
Þóra Arnórsdóttir Svavar Halldórsson
Arnkell, Sæunn Una, Oddur, Halldór Narfi, Nína Sólveig og
Ásdís Hulda.
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir
og afi,
HARALD S. HOLSVIK,
Markholti 16, Mosfellsbæ,
andaðist á Landspítalanum við Hringbraut
þann 27. desember.
Útförin fer fram frá Grafarvogskirkju mánudaginn
7. janúar klukkan 13.
Gígja Sólveig Guðjónsdóttir
Guðjón D. Haraldsson Valbjörg Þórðardóttir
Guðrún Dagmar Harald. Grétar Ólafsson
Gígja Björg, Þórður, Marteinn og Dagmar Guðjónsbörn
Ólafur Harald Grétarsson
Eiginmaður minn og faðir okkar,
SIGURÐUR BJÖRNSSON
læknir, Markarvegi 2, Reykjavík,
lést á líknardeild Landspítalans
laugardaginn 29. desember.
Ásdís Magnúsdóttir
Björn Darri Sigurðsson Magnús Harri Sigurðsson
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir og
amma,
ÓLÖF ÁSLAUG KRISTJÁNSDÓTTIR
frá Siglufirði,
lést á Landspítalanum föstudaginn 28.
desember.
Útför hennar fer fram frá Grafarvogskirkju fimmtudaginn 10.
janúar kl. 13.00.
Hákon Heimir Sigurðsson Alda Pétursdóttir
Birgir Agnar Sigurðsson Ágústa Jóelsdóttir
Rakel Rós, Brynjar Karl, Sigurður Ríkharð,
Kristófer Ingi, Óskar Máni og Aron Thor