Morgunblaðið - 21.01.2019, Síða 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 21. JANÚAR 2019
Askalind 4 | Kópavogi | Sími 564 1864 | vetrarsol.is
40 ár
á Íslandi
Snjóblásarar í
öllum stærðum
og gerðum
Hágæða snjóblásarar frá
Stiga
ST5266 PB
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Hjúkrun er starf möguleika og
tækifæra,“ segir Guðbjörg Páls-
dóttir formaður Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga. „Það er gef-
andi að vera með fólki á þess erf-
iðustu sem gleðilegustu stundum.
Hjúkrunarfræðingar eru hryggjar-
stykkið í heilbrigðiskerfinu og ný-
lega hvatti Alþjóðaheilbrigðis-
málastofnunin, WHO, til þess að
þekking okkar og reynsla verði
nýtt betur en nú er. Sú áhersla er
skynsamleg; í heilbrigðisþjónustu
framtíðarinnar er sjúklingurinn í
aðalhlutverki og þörfum hans mætt
af hópi fagfólks úr ýmsum grein-
um, gjarnan undir stjórn
hjúkrunarfræðinga.“
Eftirsótt nám
Opnunarhátíð aldarafmælis
Félags íslenskra hjúkrunarfræð-
inga var í síðustu viku, 15. janúar.
Á næstu mánuðum verður efnt til
ýmissa viðburða þar sem tímamót-
anna verður minnst. Alls eru starf-
andi á landinu um 3.000 hjúkr-
unarfræðingar.
„Hjúkrunarnám við háskóla er
eftirsótt, en þar gilda fjöldatak-
markanir. Ég tel mikilvægt að
hægt verði að taka inn fleiri nem-
endur eins og þörf er á. Fyrst áhugi
á náminu er fyrir hendi er ástæðu-
laust að myndist staða sem er lík
því sem er í leikskólunum, þar sem
vantar kennara með menntun sem
ekki hefur verið nægjanleg aðsókn
í. Fjöldi kannana yfir langan tíma
sýnir stöðugan skort á hjúkrunar-
fræðingum á Íslandi,“ sagði Guð-
björg.
Niðurstöður könnunar sem
gerð var á síðasta ári sýna að
hjúkrunarfræðingar eru yfirleitt
sáttir við starf sitt sem slíkt: þykir
það gefandi og áhugavert. Vilja
hins vegar og eðlilega hærri laun,
breytt vaktafyrirkomulag, styttri
vinnuviku og betra starfsumhverfi,
svo tiltekið sé nokkuð sem tekið
verður fyrir í kjaraviðræðum á
næstunni.
Launamur er kynbundinn
„Konur eru um 98% hjúkr-
unarfræðinga á landinu og finna
því fyrir kynbundnum launamun,
sem er að meðaltali um 20% borið
saman við aðrar háskólamenntaðar
stéttir sem starfa hjá ríkinu og eru
með sambærilega menntun. Þetta
verður að leiðrétta, sem og algeng-
ustu grunnlaun nýútskrifaðra
hjúkrunarfræðinga sem í dag eru
um 415 þúsund krónur á mánuði.
Sömuleiðis er brýnt að rjúfa þann
vítahring að hjúkrunarfræðingar
hífi upp heildarlaunin sín með yfir-
vinnu. Hér er allt að 16% af heildar-
launum okkar yfirvinna en á hinum
Norðurlöndunum er þetta hlutfall
um 1-4%. Þróun undanfarin ár hef-
ur hlutfall yfirvinnu af heildar-
launum farið hækkandi. Það er
ekki rétta leiðin til að hækka laun,
því nú er sá tími liðinn að nokkur
fórni sér algjörlega fyrir starf sitt.
Yngri kynslóðin dregur skýrari
mörk gagnvart vinnu og telur hana
ekki vera lífsstíl,“ segir Guðbjörg
og heldur áfram:
„Við þurfum líka að fá hjúkr-
unarfræðinga sem horfið hafa til
annarra starfa aftur í fagið. Við
þekkjum að mörg úr okkar stétt
eru í dag, til dæmis flugfreyjur eða
-þjónar. Þar bjóðast önnur starfs-
kjör, hvíldartíminn virtur, launa-
kjörin eru betri og öryggismálin
einnig. Auk þess er hjúkrunar-
menntunin talin nýtast vel í fluginu.
Jú, og svo þurfum við líka að fá
fleiri karlmenn í hjúkrun, í dag eru
þeir aðeins 2% af stéttinni. Til þess
að jafna þennan mun ætlar félagið
okkar til dæmis að endurgreiða
karlmönnum sem standast hvert
námsár skráningargjöld og það
teljum við brýnt þó umdeilt hafi
verið. Til þess að geta sinnt fjöl-
breyttum hópi skjólstæðinga sem
best þarf að jafna þennan mun milli
kynja.“
Þunginn eykst
Samkvæmt mannfjöldaspám
mun fólki á Íslandi sem er sextugt
og eldra fjölga mikið á næstu árum.
Það eykur þungann á heilbrigðis-
kerfið og skapar jafnframt meiri
þörf fyrir fólk með hjúkrunarfræði-
menntun. Áskoranirnar sem blasa
við eru því marg, segir Guðbjörg.
„Þegar hjúkrunarfræðingar á
Íslandi stofnuðu með sér félag fyrir
öld síðan var það fyrst og fremst til
að efla menntunarmálin. Þau eru
sem fyrr ofarlega á baugi að við-
bættu svo mörgu öðru því þróast
samfélagið hratt og kröfur eru
miklar ekki síst í heilbrigðiþjón-
ustu.“
Stöðugur skortur á hjúkrunarfræðingum og brýnt að þeim fjölgi
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Hjúkrun Samfélagið þróast og kröfur eru miklar ekki síst í heilbrigðiþjónustu, segir Guðbjörg Pálsdóttir.
Áskoranir eru margar
Guðbjörg Pálsdóttir er fædd
1966. Ólst upp í Reykjavík og
er stúdent frá Verslunarskóla
Íslands. Útskrifaðist úr hjúkr-
unarfræði frá HÍ árið 1990 og
með meistaragráðu í bráða-
hjúkrun frá Maryland-
háskólanum í Baltimore í
Bandaríkjunum 1997.
Er sérfræðingur í bráða-
hjúkrun og hefur lengi starfað
á því sviði. Hefur auk þess víð-
tæka kennslu- og stjórnunar-
reynslu. Í stjórn Félags ís-
lenskra hjúkrunarfræðinga frá
2008 og formaður frá 2016.
Hver er hún?
Magnús Heimir Jónasson
mhj@mbl.is
Póstnúmeranefnd hefur ekki fengið
neitt formlegt erindi varðandi breyt-
ingu á póstnúmeri á Vatnsmýrinni í
102.
Borgarráð Reykjavíkur samþykkti
á föstudaginn tillögu borgarstjóra
um að þess verði farið á leit við póst-
númeranefnd Íslandspósts að Vatns-
mýri fái póstnúmerið 102, en lagt var
til að sá hluti póstnúmers 101 sem er
sunnan Hringbrautar breytist í póst-
númerið 102 en mörk við 107 og 105
haldist óbreytt. Fimm umsagnir bár-
ust vegna þessara fyrirhuguðu breyt-
inga, fjórar jákvæðar, frá Knatt-
spyrnufélaginu Val og
uppbyggingaraðilum á Hlíðarenda,
en ein afar neikvæð, frá íbúasamtök-
unum í Skerjafirði. Þau mótmæla
áformunum harðlega.
Flokkunarkerfi Íslandspósts
Anna Bender, formaður íbúasam-
takanna, hafði samband við póstnúm-
eranefnd vegna málsins sem segir að
ekkert erindi sé á þeirra borði vegna
málsins.
„Öðru hvoru höfum við séð um-
ræðu í fjölmiðlum er varðar póst-
númerið 102, þessari umræðu hefur
verið haldið uppi af aðilum sem ekk-
ert hafa með póstnúmer að gera.
Póstnúmerakerfið er fyrst og fremst
flokkunarkerfi sem Íslandspóstur
skipuleggur og styðst við til að ein-
falda á hverjum tíma vinnslu póst-
sendinga og til hafa hana sem skil-
vísasta. Samt sem áður hafa ýmsir
aðilar notað póstnúmerakerfið í sín-
um rekstri t.d. tryggingafélögin, en
slík notkun er alfarið á ábyrgð við-
komandi aðila,“ segir í svari póst-
númeranefndar.
Segir þar enn fremur að nefndin
skoði öll erindi sem henni berast og
meti þau út frá hagsmunum Íslands-
pósts og þá einnig hvaða póstnúmer
yrði notað ef þau teldu breytinguna
þjóna hagsmunum Íslandspósts. Í
umsögn aðalfundar íbúasamtakana
til borgarráðs segir að „yfirgnæfandi
fjöldi Skerfirðinga“ vilji halda póst-
númeri 101, enda sé meðal annars
mikið undir fyrir íbúa hvað varðar
húsnæðisverð, en Skerfirðingar telja
að það eitt að breyta póstnúmerinu
sunnan Hringbrautar hafi áhrif til
lækkunar húsnæðisverðs.
Í bókun Mörtu Guðjónsdóttur,
borgarráðsfulltrúa Sjálfstæðisflokks,
og Vigdísar Hauksdóttur, áheyrnar-
fulltrúa Miðflokksins, segir að mark-
laust sé að kalla eftir sjónarmiðum
íbúa ef ekki sé tekið tillit til þeirra.
Ekkert erindi borist póstnúmeranefnd
„Póstnúmerakerfið er fyrst og fremst flokkunarkerfi sem Íslandspóstur skipuleggur og styðst við“
Morgunblaðið/Eggert
Hlíðarendi Valur var jákvæður
fyrir breytingunni í umsögn sinni.
Kennsla hefst seinna í grunnskólan-
um NÚ í Hafnarfirði heldur en hjá
skólum hins opinbera og hefur fyrir-
komulagið reynst vel, en í janúar og
desember hefst kennslan klukkan 10
og er til kl. 15. Gísli Rúnar Guðmunds-
son, skólastjóri NÚ, segir fyrirkomu-
lagið gera það að verkum að nemend-
ur fái að hvílast betur í svartasta
skammdeginu.
„Við höfum framkvæmt innra mat
nokkrum sinnum og þetta mælist ein-
staklega vel fyrir bæði af hálfu nem-
enda og foreldra. Nemendur finna
mikinn mun þannig að ég skora á allar
unglingadeildir landsins að taka þetta
upp,“ segir Gísli.
Skólinn hóf starfsemi 22. ágúst 2016
og hefur nú um 60 nemendur í 8.-10.
bekk. Áhersla er lögð á heilsu og
íþróttir en skólinn starfar samkvæmt
aðalnámskrá, sem kveður á um að
nemendur sitji í skólanum yfir skil-
greindan tíma. Yfir alla mánuði að jan-
úar og desember undanskildum hefst
skólinn klukkan 09.00 og er til kl.
15.00, sem gerir það að verkum að
hægt er að stytta skóladaginn í janúar
og desember, að sögn Gísla. Hann
segir að spurningin sé einungis um að
taka ákvörðun um að breyta skipulagi,
málið sé í raun ekki flóknara en svo.
„Við tókum strax þá afstöðu að
tengja okkur gangi sólar á norður-
hveli og höfðum í byrjun mjög metn-
aðarfull markmið að láta mánuð fyrir
mánuð fylgja klukkunni alfarið en
þetta er stórt skref í rétta átt. Með
þessu sýnum við viðleitni til að koma
til móts við okkar nemendur sem eru
íþróttakrakkar og æfa seint á kvöldin.
Þeir hafa þá tækifæri til að hvílast ein-
um klukkutíma lengur en aðrir og
tveimur tímum lengur í desember og
janúar.“
Í vor útskrifuðust nemendur sem
höfðu byrjað árið 2016. Skólastarf-
semin flutti í nýtt hús um áramótin og
sjá skólastjórnendur fram á að geta
tekið við um 80 nemendum í nýja hús-
næðinu á Reykjavíkurvegi 50.
,,Þetta er stórt
skref í rétta átt“
Unglingaskólinn NÚ hefur kennslu
klukkan tíu í janúar og desember
Ljósmynd/Gísli Rúnar Guðmundsson
Kennsluumhverfi Skólinn leggur
áherslu á heilsu, hentar íþróttafólki.
Alls hafa borist 1.146 umsagnir
um greinargerð um tímareikn-
ing á Íslandi á vef Samráðs-
gáttar. Til skoðunar er hvort
færa eigi staðartíma nær sólar-
tíma miðað við hnattræna legu
landsins. Ljóst er að málið
brennur á mörgum lands-
mönnum þar sem umsagnir
hófu að berast 10. janúar og
hrannast þær enn inn á vefinn.
1.146 umsagnir
TÍMAREIKNINGUR