Morgunblaðið - 16.02.2019, Page 29

UMRÆÐAN 29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. FEBRÚAR 2019
GRANDAVEGUR 42
Sími 564 6711 | thingvangur@thingvangur.is | thingvangur.is
Sundlaug
4 mín.
11 mín.
Matvöruverslun
2 mín.
11 mín.
Háskóli
4 mín.
15 mín.
Grunnskóli
2 mín.
4 mín.
Leikskóli
1 mín.
5 mín.
Líkamsrækt
3 mín.
20 mín.
Bakarí
1 mín.
3 mín.
AÐEINS
9
ÍBÚÐIR
EFTIR
Skákfélag Akureyrar fagnaðiþann 10. febrúar sl. aldar-afmæli sínu en vegna af-mælisins hafa félagar og
velunnarar þess efnt til marghátt-
aðrar dagskrár sem hófst haust
sem leið og nær hámarki með Ís-
landsmótinu 2019 á Akureyri, sem
verður með sniði opins alþjóðlegs
móts og stendur yfir dagana 25. maí
1. júní.
Saga Skákfélags Akureyrar er
merk en um hana ritaði Jón Þ. Þór
bókina Skák í hundrað ár sem var
gefin út árið 2001. Þetta er saga fé-
lagslegrar auðlegðar, afreka, marg-
háttaðra skákviðburða og skemmti-
legra persónuleika.
Eftir að Íslandsmót skákfélaga,
sem fyrstu árin gekk undir nafninu
„Deildakeppnin“ , hófst formlega á
Akureyri haustið 1974 hafa sveitir
félagsins sett sterkan svip á keppn-
ina og í fyrirrúmi verið tryggð við
„sitt gamla félag,“ eins og það var
einu sinn orðað. Fyrrverandi for-
maður SA og heiðursfélagi SÍ, Gylfi
Þórhallsson, tefldi í hverri einustu
umferð Íslandsmótsins áratugum
saman og nefna má aðra félags-
menn sem koma ekki langt að baki
hvað slíka þátttöku varðar.
Í haust hafði formaðurinn, Áskell
Örn Kárason, veg og vanda af því
að bjóða 8-9 ára nemendum í fimm
grunnskólum Akureyrar upp á
reglulega skákkennslu og er áætlað
að þessi kennsla hafi náð til u.þ.b.
500 skólabarna.
Næsta stóra verkefni hjá SA er
hátíðarútgáfa af Skákþingi Norð-
lendinga og hefst það 22. mars nk.
Þetta verður 85. Norðurlandsmótið.
Hannes Hlífar í
2. sæti í Portúgal
Hannes Hlífar Stefánsson var
ekki langt frá efsta sæti á opna
mótinu sem lauk í Portúgal um síð-
ustu helgi. Hannes hlaut 7 vinninga
af níu mögulegum, hafnaði i 2. – 9.
sæti, taplaus. Hann var ½ vinningi
á eftir sigurvegaranum Bonelli
Iturrizaga frá Venesúela sem hlaut
7 ½ vinning.
Mansúba
Á skákdeginum 26. janúar sl.
heilsaði Friðrik Ólafsson upp á
nokkra þá sem stóðu fyrir skák-
viðburðum á höfuðborgarsvæðinu en
víða um land var taflið tekið fram og
margt skemmtilegt sem þar gerðist
er rakið á heimasíðu skákhreyfing-
arinnar, skak.is. Magnús V. Péturs-
son hélt afmælismót sitt í tengslum
við skákdaginn og þangað mætt
Friðrik, heilsaði upp á keppendur og
fylgdist með mótinu. Hann hefur
ósjaldan gaukað að mér fróðleik úr
heimi skáklistarinnar sbr. eftirfar-
andi dæmi:
Afmælismót Magnúsar V. Péturs-
sonar:
Sæbjörn G. Larsen – Gunnar
Gunnarsson
Í tölvupósti sem hann sendi mér
stóð þetta ritað m.a.:
„Ég sendi þér lokin á skákinni
milli Sæbjörns og Gunnars Gunnars-
sonar úr sjöttu umferð Magnúsar P.
– mótsins núna á dögunum en þau
minntu mig strax á þá tíma þegar
skákin átti sitt blómaskeið á gullald-
arárum íslamska heimveldisins (ca.
750-1258). Skákþrautir af þessu tagi
voru nefndar “mansúba“, sem ein-
faldlega útleggst tafllok. Lausn
mansúba var í því fólgin, að sá sem á
leikinn verður að finna leið til að
máta andstæðing sinn, annars verð-
ur hann mátaður sjálfur. Það er ljóst
að svartur er óverjandi mát í næsta
leik, ef hann finnur ekki mótleik. Í
fyrstu virtist mér Gunnar ætla að
leika 1. ... Dxa4, sem að sjálfsögðu
bjargar ekki neinu. En svo birti allt í
einu yfir ásjónu hans og gamalkunn-
ugt blik kom í augun. Hann greip
annan mann. Hver var sá maður og
hver var leikurinn?“.
Við birtum svarið í pistli eftir viku.
Skákfélag Akur-
eyrar 100 ára
Skák
Helgi Ólafsson
helol@simnet.is
Morgunblaðið/Sigurður Arnarson
Fyrsti leikurinn Ottó Tulinius, barnabarn Ottós Tulinius konsúls, fyrsta for-
manns Skákfélags Akureyrar, leikur fyrsta leikinn í skák Örnu Daggar
Kristinsdóttur og formanns bæjarráðs, Guðmundar Baldvins Guðmunds-
sonar, á aldarafmæli Skákfélags Akureyrar.
Internet hlutanna er lausleg þýð-
ing á „Internet of Things“ sem er
skammstafað IoT. Með IoT eru
ýmsir hlutir tengdir við internetið
og fer þeim nú óðum fjölgandi.
Dæmi um hluti sem nú þegar eru
tengdir eru sjónvörp, ísskápar,
þvottavélar, hreyfiskynjarar, ör-
yggismyndavélar og ýmislegt fleira
sem tilheyrir snjallheimilum. Upp-
talningunni er hvergi nærri lokið,
við berum nú þegar tæki á okkur
sem eru nettengd, t.d. snjallsímar,
snjallúr, svefnmælar og ýmis tæki
sem tengjast lækningum eins og in-
súlíndælur og hjartagangráðar.
Vöxturinn á þessu sviði er rétt að
byrja.
Þetta leiðir hugann að öryggis-
málum tengdum IoT. Varla viljum
við að óprúttnir aðilar komist í
gögnin okkar, geti t.d. stolið gögn-
unum af snjallúrinu
okkar sem segja sögu
um heilsufar og
ástand, komist inn á
eftirlitsmyndavél sem
við kynnum að hafa
heima hjá okkur, eða
geti notað snjalla sjón-
varpið okkar til að
hlusta á allt sem fram
fer heima hjá okkur.
IoT byggist í mörg-
um tilvikum á litlum
tækjum sem komið er
fyrir á tilteknum stað
og þarf ekki að sinna í
marga mánuði eða
jafnvel ár. Áhersla hönnuða tækj-
anna er á sem minnstan vélbúnað
og að lágmarka orkunotkun frekar
en á dulkóðun gagna, styrk lykil-
orða og aðra öryggisþætti.
Öryggisuppfærslur sem eru dag-
legt brauð í tölvuheiminum þekkj-
ast varla í heimi snjalltækja. Marg-
ir eiga nokkurra ára gömul
snjallsjónvörp sem hafa ekki fengið
hugbúnaðaruppfærslu árum saman
þótt þau séu nettengd. Þetta undir-
strikar hve mikilvægt er að snjöll
heimili séu sem best varin gegn
innbrotum inn á heimilisnetið.
Mörg dæmi eru um árásir á
snjalltæki. Eitt slíkt dæmi er
gagnagíslataka með
WannaCry-hugbúnaði
sem settur var í um-
ferð árið 2017 og tók
gögn margra fyrir-
tækja og stofnana í
heiminum í gíslingu,
þ. á m. 48 spítala í
Bretlandi og Banda-
ríkjunum. Krafist var
greiðslna í Bitcoin til
þess að frelsa gögnin
úr prísundinni, ella
yrði þeim eytt.
WannaCry hafði ekki
einungis áhrif á
venjulegar vinnutölvur heldur
komst óværan t.d. inn á búnað sem
notaður var til að bæta myndir úr
segulómtækjum á sjúkrahúsum.
Það fór þó betur en á horfðist og
öryggissérfræðingum tókst að
koma í veg fyrir enn frekara tjón
innan sólarhrings. Þó er talið að
tjónið sem WannaCry olli sé um 1
milljarður dollara.
Öryggisógnir leynast víða og net-
þrjótar geta nýtt sér margvíslegar
glufur til þess að komast inn á net
fólks, bæði heima- og fyrirtækja-
net. Með IoT er hætt við því að
fleiri glufur opnist, t.d. gegnum illa
varin smátæki eða snjalltæki sem
er tengd netinu. Stundum hefur
fólk orðið fyrir tölvuárásum án
þess að vita um það. Dæmi um
slíkt er þegar netþrjótar hafa gert
tölvu eða snjalltæki að þjóni í svo-
nefndu botneti. Botnet eru m.a.
notuð til þess að gera tölvuárásir,
stela gögnum eða senda amapóst
(e. spam).
Fólk ætti að hafa öryggismál í
huga þegar það festir kaup á IoT
búnaði sem og öðrum búnaði sem
tengist netinu. Mörg snjalltæki
sem við tengjum inn á heima- og
fyrirtækjanet hafa innbyggðar
myndavélar og/eða hljóðnema og
skiptir því mjög miklu að tölvu-
þrjótar nái ekki tengingu við slík
tæki.
Internet hlutanna– öryggismál
Eftir Svönu Helen
Björnsdóttur
»Með IoT er hætt við
að öryggisglufur
opnist, t.d. gegnum
illa varin smátæki
eða snjalltæki sem
tengd eru netinu.
Svana Helen
Björnsdóttir
Höfundur er verkfræðingur og
framkvæmdastjóri Stika ehf.
svana@stiki.eu
Upplýsingaöryggi
www.gizmodo.com.au/2016
Varúð Netþrjótar geta nýtt sér ýmsar glufur til að komast inn á net fólks.
Allt um sjávarútveg