Skessuhorn - 28.09.2000, Blaðsíða 5
SS£SSlffl@EM
FIMMTUDAGUR 28. SEPTEMBER 2000
5
Einhvern tíma á sjöunda áratugnum, sem sé íyr-
ir bráðum fjörutíu árum, þá var uppi maður nokkur
í Bretlandi sem gerðist hjólreiðakappi mikill. Hann
fór að láta að sér kveða utan heimalandsins og gerði
sérstaklega garðinn frægan í hinni árlegu Tour de
France hjólreiðakeppni sem þykir einhver hin erfið-
asta í heimi, en sá sem stendur sig vel þar mun sjálf-
krafa komast til mikilla meta í hjólreiðaheiminum —
hvar svo sem sá heimur er niðurkominn. Því miður
man ég ekki lengur hvað þessi maður hét, en ef mig
misminnir ekki því meira tókst honum einu sinni
eða jafnvel oftar að vinna þessa Tour de France
keppni og í Frakklandi hafa honum verið reistir
minnisvarðar og hann mun enn vera fólki sem fylgd-
ist með keppninni á þeim árum ofarlega í huga fyrir
þrautseigju sína og hetjuskap. Því meiri skömm fyr-
ir mig, náttúrlega, að muna ekki nafnið á honum.
En raunar er það ekki aðeins unnin afrek manns-
ins í keppninni sem hafa valdið því að hann gleymist
ekki og — að sögn fróðra manna- litlar líkur á að
hann gleymist enn um sinn í íþróttasögunni. Þar
skiptir dauðdagi hans ekki minna máli. Maðurinn
lést sem sé á besta aldri og meir að segja í miðri Tour
de France keppni. Hjólreiðakapparnir voru víst
komnir að einum erfiðasta áfanga ferðarinnar, fjalli
einu, vindbörðu og hráslagalegu, en þar er bæði svo
sviptivindasamt og kalt að mér skilst að kapparnir
kvíði fyrir að hjóla upp þetta erfiða fjall alla keppn-
ina. Og nú var hetjan okkar á leið upp fjallið —
fremstur í flokki ef ég skildi þetta rétt — en aðstæð-
ur jafnvel verri en oftast áður, og þá hendir sá sorg-
legi atburður að breski hjólreiðakappinn grípur sér
um hjartastað, hjólið tekur að slaga og loks dettur
hann. Læknar sem fylgdu keppendum í sjúkrabíl
voru fljótir á staðinn og þá var hann meðvitundar-
laus, en rumskaði þó von bráðar og heimtaði að vera
settur aftur upp á hjólið. Það kom náttúrlega ekki til
mála, þvi læknarnir sáu í hendi sér að Bleik væri
brugðið, þótt keppnisharkan væri slík að hann vildi
umfram allt halda áfram. Lagt var af stað með mann-
inn á sjúkrahús en á leiðinni þangað andaðist hann,
ekki nema rétt rúmlega þrítugur að aldri.
Hann varð öllum harmdauði, þótti einhver
glæsilegasti íþróttamaður síns samtíma og þótt eng-
inn kynni almennilega við að segja það upphátt, þá
þótti dauðdagi hans svo undurfagur. Það þótti hæfa
svo vel að þessi mikli hjólreiðamaður skyldi hafa
gengið svo hart fram við íþrótt sína að hann ofbauð
að lokum líkama sínum og ekki þótti síður hjarta-
skerandi þegar hann grátbað um að verða settur upp
á hjólið aftur, svo hann gæti haldið áfram. Honum
var reistur minnisvarði á staðnum þar sem hann dó,
nánast altari, þangað sem hjólreiðamenn og aðrir
íþróttamenn koma gjarnan og votta honum virðingu
sína — manninum sem allt lagði í sölurnar fyrir
keppnina sem hann hafði helgað líf sitt — og fórnaði
lífi sínu.
Fallegt, eða hvað?
Þegar að er gáð, ekki svo mjög. Það hefur nefni-
lega verið upplýst fyrir tiltölulega skömmu að ástæð-
an fyrir því að hjarta mannsins gaf sig í fjallinu var
ekki sú að hann hefði af fúsum og frjálsum vilja, af
einskærum sigurvilja, skulum við segja, gengið svo
hart fram að hjartað hefði á endanum gefist upp í
þessum tiltölulega unga manni. Nei, ástæðan var
önnur - sama ástæðan og olli því að þegar hann
komst stundarkorn til meðvitundar heimtaði hann
að fá að halda áfram keppninni. Maðurinn var ekki
svo af eldmóði keppnismannsins að hann fórnaði líf-
inu í hlíðum fjallsins — hann var bara fullur af dópi.
Þessi glæsilegi keppnismaður, átrúnaðargoð þús-
unda ef ekki milljóna hjólreiðamanna og íþróttaá-
hugamanna almennt um alla Evrópu og víðar, hann
var svo stútfullur af amfetamíni á þessum síðasta
degi lífs síns að það þykir raunar mesta furða að hann
skyldi yfirleitt komast af stað. Og þegar hann vildi
halda áfram, þá var það bara af því eitrið í líkama
hans sagði honum að allt væri í lagi — hann ansaði
ekki neyðarópum hjartans um að það væri að syngja
sitt síðasta — hann var satt að segja alveg kolruglað-
ur, enda dó hann semsé skömmu síðar.
Það merkilega við þessa sögu er fyrst og fremst
að hún gerðist fyrir eitthvað um þrjátíu og fimm
árum síðan. Við höldum gjarnan að þTjaneysla
íþróttamanna sé einhver nýlunda, en það er víst eitt-
hvað annað. Það var alsiða þá að hjólreiðamenn og
aðrir sem þurftu á gífurlegu þreki að halda í langan
tíma — eins og Tour de France — neyttu am-
fetamíns. Og hafði víst hafist snemma á öldinni.
Núna hvarflar áreiðanlega ekki að neinum
íþróttamanni að notast við svo frumstæðar aðferðir
eins og spítt, enda eru læknavísindin á fullu á hveij-
um einasta segi að þróa ný lyf sem íþróttamenn geta
notað til að auka getu sína — komast hraðar, hærra,
lengra og svo framvegis. Þau meðul sem hjólreiða-
mennirnir í Tour de France notast við eru ekki lína
af spítti, heldur hávísindaleg blóðskipti — sem ég
kann ekki að skýra nánar. Og við vitum líka að stór
hluti þeirra íþróttamanna sem keppir á Ólympíu-
leikunum notast við allskonar ólögleg lyf til þess að
eiga betri möguleika á að eignast hin eftirsóttu gull,
silfur og bronsverðlaun. Hversu stór hluti það er,
veit ég ekki. En það er þó stór hluti — enda fellur
einhver á ljTjaprófi á hverjum degi og stundum fleiri
en einn. Þetta varpar skugga yfir ólympíuleikana
sem allir reyna þó eftir bestu getu að flæma burt —
og minnast ekki á. Það er kannski ekkert gaman að
sjá einhvern stórkostlegan hlaupara vinna glæsileg-
an sigur á nýju heimsmeti í einhverri grein og þurfa
síðan að fara að útmála grunsemdir um lyfjaneyslu
og annað svoleiðis sukk. Fréttamennirnir minnast
ekki orði á lyfjaneyslu, nema þegar þeir geta stutt-
lega um að nú hafi einhver fallið.
En við vitum vel að þetta á sér stað — núna enn-
þá frekar en fyrir þrjátíu árum, þó aðferðirnar séu
orðnar aðrar og háþróaðri. Og hvað er þá gaman að
fylgjast með þessu, ef við vitum fullvel að einhver
ákveðinn hluti keppenda hefur forskot sem hinir
geta aldrei unnið upp. Sama hversu mikla hæfileika
frá náttúrunnar hendi þeir kunna að hafa.
Sennilega er það bara gott að okkar menn skuli
aldrei vinna gull. Þá þurfum við ekki að gruna þá um
eitthvað misjafnt.
Illugi Jökulsson
SLATURSALAN ER HAFIN
HJÁ GOÐA í BÚÐARDAL
PÖNTUNARSÍMI4341195
NYTT OG OFROSIÐ SLATUR
OG DILKAKJÖT
ALLURINNMATUR OG
SVIÐ í KÍLÓATALI
Slátursalan er opin frá kl. 8-16
HOÐMINIASATN
IStANDS
Dagskrá um Snorra Sturluson og fornleifarannsóknir
í Reykholti verður haldin á vegum
Snorrastofu og Þjóðminjasafns Islands
laugardaginn 30. september n.k., kl. 14:00
í hinu nýja húsnæði Snorrastofu.
AHir eru hjartanlega velkomnir og er aðgangur ókeypis.
Efni dagskrárinnar er kynnt á hcimasíðu Snorrastofu, www.snorrastofa.is
Gætir þú hugsab þér:
Ab hafa meiri tíma meb fjölskyldunni?
Ab vera fær um ab skipuleggja eigin framtíb?
Ab hafa möguleika á ab vera fjárhagslega sjálfstæb/ur?
Vib bjóðum uppá;
Víbtækt þjálfunar- og stubningskerfi
Alþjóblegt net starfsmanna sem veita stubning oq hjálp
meb reksturinn
Upplýsingar í síma 881 9990
Tillaga að breytingu á Svæðisskipulagi sveitarfélaganna
sunnan Skarðsheiðar 1992-2012, Kalastaðakot í
Hvalfjarðarstrandarhreppi.
Hreppsnefnd Hvalfjarðarstrandahrepps auglýsir skv. 2. mgr. 14. gr. skipulags- og
byggingalaga nr. 73/1997 tillögu að breytingu á Svæðisskipulagi sveitarfélaganna sunnan
Skarðsheiðar 1992-2012, í landi Kalastaðakots. Um er að ræða 19,8 ha. lands fyrir
frístundabyggð. Henni er skipt upp í 3 svæði. Svæði I er 6,8 ha. svæði 2 er 10 ha.
og svæði 3 er 3 ha. Breytingin hefur í för með sér að 16,8 ha. skógarsvæði verði
breytt í frístundabyggð (svæði I og 2) og 3 ha. landbúnaðarsvæði verði breytt í
frístundabyggð sbr. núverandi skilgreiningu landsins í Svæðisskipulaginu. Fyrirhuguð
aðkoma að frístundasvæðunum verður frá Hvalfjarðarvegi nr. 47.
Hvalfjarðarstrandarhreppur bætir það tjón sem einstakir aðilar kunna að verða fyrir
við breytinguna.Tillagan hefur verið kynnt fyrir aðildarsveitarfélögum Svæðisskipulagsins
og eru þau henni samþykk.Tillagan verður send Skipulagsstofnun sem gerir tillögu
til umhverfisráðherra um lokaafgreiðslu.
Þeir sem óska nánari upplýsinga um tillöguna,geta snúið sé til undirritaðs.
Oddviti Hvalfjarðarstrandarhrepps.