Skessuhorn - 23.08.2006, Síða 22
22
MIÐVIKUDAGUR 23. ÁGÚST 2006
g£lSÍIjiiCíi£M
í\ TJeíði/io&iut
Umsjón: Giinnar Bender
Tuttugu þúsund færri laxar á land
Veiöihom Skessuhoms er í boði
Banlan í hjarta Borgarjjaröar
ÁREIÐANLEIKI - ÞJÓNUSTA - ÁRANGUR
www.limtrevirnet.is
i m ii
„Laxveiðin er minni núna, það eru bara
miklu færri fiskar í veiðiánum heldur en fyr-
ir ári síðan. Eg var að koma úr Norðurá sem
hefur skilað yfir 2000 löxum, líklega um
2100 stykkjum. Fyrir ári síðan voru miklu
fleiri laxar í ánni á þessum tíma þegar ég var
við veiðar,“ sagði veiðimaður sem var að
koma úr Norðurá, en áin hefur gefið 2100
laxa, mest laxveiðiáa. Fyrir ári síðan gaf hún
3138 laxa þegar upp var staðið. Aðeins á eft-
ir að veiða í hálfan mánuð í ánni og má því
gera ráð fyrir að hún fari í hæsta lagi í um
2500 laxa.
I fyrra gáfú laxaveiðiárnar yfir 55 þúsund
laxa en eins og staðan er núna má ekki búast
við nema rétt um 35 þúsund löxum. Allar
stóru laxagöngur sumarsins eru komnar,
stóru straumarnir eru búnir og einn og einn
lax er að skríða inn á hverju flóði.
Væntingar veiðimanna voru miklar fyrir
þetta sumar enda laxveiðin góð í fyrra, en
þær hafa brostið í það minnsta hjá sumum.
Bleikjuveiðin hefur líka verið slök en sjóbirt-
ingurinn er aðeins byrjaður að skila sér, til
dæmis í Laxá í Kjós. Það liggur einnig fyrir
að færri stórlaxar veiðast nú í ánum, en fyrir
t.d. 10-15 árum síðan.
Veiddi Maríulaxinn,
en sá stóri slapp!
„Það var gaman að veiða Maríulaxinn í
Laxá í Dölum en fiskurinn tók rauða Franses
í Kristnapolli og baráttan stóð yfir í 20 mín-
útur,“ sagði Gunnar Helgason sem veiddi
Maríulax sinn í Laxá í Dölum fyrir nokkrum
dögum. „Þó maður næði Maríulaxinum þá
missti ég þann stóra í Neðri-Kistu og það
var bolti; hann sleit hjá mér eftir langa bar-
áttu. Hann tók í síðasta kastinu rétt um tíu
um kvöldið. Við sáum fiskinn aldrei og við
réðum ekkert við hann,“ sagði Gunnar.
Hann gat þess að dagana áður hafi hann ver-
ið í Langá á Mýrum og þar hafi laxinn stokk-
ið um allt en hafi ekki tekið hjá þeim félög-
um. Veiðin hefur annars verið frekar róleg í
Laxá en töluvert er af fiski í ánni, en skilyrð-
in gætu verið betri. Það eru komnir 320 lax-
ar í Laxá í Dölum en besti tími sumarsins er
eftir.
Eins og áður segir gengur laxveiðin ffem-
ur rólega, laxinn er jú fyrir hendi í ánum en
telcur illa og nýjar göngur eru ekki með
marga fiska. Bleikjan hefur brugðist veru-
lega. Kíkjum t.d. á Hörðudalsá í Dölum: Þar
hafa veiðst fáir laxar í sumar og enn færri
bleikjur. Svona er bara gangurinn í veiðinni.
„Við vorum að koma úr Álftá og fengum
tvo laxa, áin er orðin ansi vatnslítil þessa
dagana og það mætti aus-rigna á svæðinu í
marga daga,“ sagði Eggert Jóhannesson sem
var að koma úr ánni. „Það eru laxar í
nokkrum stöðum eins og Kerinu, Hrafhshyl,
Verpinu og við Hólkinn en þeir taka illa
Maríulax Gunnars Helgasonar, sem hann veiddi í Laxá í Dölum, var matreiddurfyrir hann í veiðihúsinu og
héma sést Gunnar smakka áfiskinum. Ljósm. Þorsteinn Olafs.
núna. Við fengum tvo laxa og það var erfitt
að fá fiskinn til að taka í 18 stiga hita, en það
er víða fiska að finna í Álftá,“ sagði Eggert
ennfremur.
„Það reitist upp lax úr Miðá og það er síst
minni veiði en í fyrra á sama tíma, í fyrra
fengum við á þriðja hundrað laxa,“ sagði
Lúðvík Gizzurarson, er við spurðum um
stöðuna í Miðá í Dölum. „Það hafa margir
veiðimenn fengið fína veiði en það mætti
vera meira af bleikjunni," bætti Lúðvík við.
Veiðimenn sem hafa verið við Laxá í Kjós
að undanförnu segja síst minna af fiski í ánni
en fyrir ári síðan, en þá gaf Laxá 1588 laxa.
Nú eru komnir 650 laxar á land. Þegar
Skessuhorn kom við hjá Kvíslarfossi í Laxá
fyrir fáum dögum var lax að ganga á fullu og
stökk fiskurinn um alla á. Hellingur var
greinilega einnig að ganga af sjóbirtingi en
hann var firekar smár. Leiðsögumaður, sem
Skessuhorn ræddi við, sagði að hellingur
væri af fiski í ánni en skilyrðin væru mjög
erfið; lítið vatn og mjög bjart síðustu daga.
„Það eru mjög litlar flugur sem eru reyndar
en það dugir ekki til, fiskurinn er svo tregur
að taka,“ sagði leiðsögumaðurinn við Laxá.
Hátíðleg stund í Hjarðarholtskirkju
Hjarðarholtskirkja íDölum.
Ljósmyndir: Bjöm A Einarsson.
„Hvernig sem á er litið er
Hjarðarholtskirkja merk-
ur menningarsögulegur
áfangi. Hún er í raun
fyrsta nútímakirkja ís-
lensk, hún er fyrsta verk
fyrsta íslenska arkitektsins
og hún er eitt af mestu
listaverkum síns tíma.“
Nýtt safnað-
arheimili eða
þjónustuhús
við Hjarðar-
holtskirkju í
Dölum var
vígt og tekið í
formlega í
notkun við hátíðlega athöfn sl.
sunnudag. Jafnframt var minnst
100 ára affnælis kirkjunnar. Biskup
Islands, herra Karl Sigurbjörnsson
predikaði og vígði safhaðarheimil-
ið.
Fjölmenni var við athöfnina og
stolt og gleði ríkti sem búast mátti
við. En svona átak byggist fyrst og
síðast á samtakamætti fólksins,
fórnfúsu starfi og framlögum sjálf-
boðaliða.
Eitt mesta
listaverk síns tíma
Hjarðarholtskirkja er einstaklega
fallegt og hlýlegt hús. Rögnvaldur
Olafsson, sem nefndur hefur verið
fyrsti arkitekt landsins, teiknaði
kirkjuna á námsárum sínum. Hún
er tvímælalaust eitt af fallegustu
húsum landsins. Kirkjan var reist
sumarið 1904 og vígð 27. nóvemer
það ár.
Hjarðarholtskirkja trónir á þess-
um sögufræga og helga stað eins og
drottning yfir Laxárdalnum og
minnir okkur á svið og helstu sögu-
persónur Laxdælu, Ólaf Pá og
Kjartan Ólafsson, sem þar bjuggu.
Hörður Ágústsson, listmálari,
segir svo í bréfi til sóknarnefndar
Hjarðarholtskirkju í maí 1981:
Homsteinn
menningalífsins
Kirkjan og safnaðar-
starfið eru víða homstein-
ar fjölbreytts menningar-
lífs ekki síst í minni samfé-
lögum úti um land. Söng- Afmœlis-
og tónlistarlíf tengt kirkju
og safhaðarstarfinu er mikilvegur
hlekkur í þessu menningarstarfi.
Þjónustuhúsið sem var vígt og tek-
ið í notkun sl. sunnudag er einmitt
mikilvægt til að bæta alla aðstöðu
fyrir safnaðarstarf en einnig eykur
það möguleika á samkomuhaldi í
kirkjunni og til móttöku á ferða-
fólki sem leggur leið sína heim í
Hjarðarholt. Þjónustuhúsinu er
snyrtilega komið fyrir við Idrkjuna
án þess að tmfla ásýnd hennar eða
aðkomu. Bílastæði og umgjörð öll
við kirkjuna og á bænum er til fyr-
irmyndar. Til hamingju með þessa
framkvæmd Dalamenn.
Arfleið og
saga þjóðarinnar
Þessi hátíðisstund í Hjarðarholts-
kirkju leiðir hugann að stöðu Þjóð-
kirkjunnar, einstakra kirkna og
kirkjustaða. Hjarðarholtskirkja eins
og sóknamefnd Hjarðarholtskirkju.
og fjöldi annarra kirkna vítt og
breitt um landið er byggingarsögu-
legir dýrgripir og búnaður þeirra
oft hluti af listasögu landsins.
Kirkjustaðirnir em einstæðar vörð-
ur í sögu, atvinnu-og menningarlífi
þjóðarinnar og samofnir örlögum
hennar um aldir. Þessrnn dýra verð-
mætum verður að halda til haga og
gera sýnileg í nútímanum. Þetta
gerir söfnuður Hjarðarholtskirkju
af mikilli prýði. Kirkjurnar og saga
kirkjustaðanna gegna oft fykilhlut-
verki t.d. í menningartengdri ferða-
þjónustu í mörgum héraðum.
Abyrgð og samfélags-
skyldur þjóðkirkjunnar
Ég tel mikilvægt að bæði for-
svarsmenn kirkjunnar og lands-
stjórnarinnar, já við öll höfum þessa
fjölþættu ábyrgð stöðugt í huga.
Trúfrelsi og virðing fyrir öðrum
trúarbrögðuin eru sjálfsögð. En
traust samband milli ríkis og kirkju
gefur samfélaginu öryggi sem okk-
ur er mikilvægt. Og einmitt í sam-
félagi umburðarlyndar þjóðkirkju
er líklegast að við okkar aðstæður
verði slíku best fyrirkomið
Kirkjustarfið er mikilvægur
hlekkur í byggðamálum og ómetan-
legt í öllu félags og menningarlífi
stærri og minni samfélaga út um
land. Gagnvart þessari ábyrgð meg-
um við einnig gæta okkur á hagræð-
ingarhnífnum sem oft er beitt
meira af kappi en forsjá.
Þess vegna þurfum við m.a. að
standa vörð um kirkjurnar, prests-
setrin og prestaköllin vítt og breitt
um landið. Við þurfum ef þörf kref-
ur að finna þeim aukin og ný hlut-
verk í síbreytilegu samfélagi.
Jón Bjamason,
alþingismaður Vinstri
hreyfingarinnar grœns fi-amboðs.