Morgunblaðið - Sunnudagur - 11.08.2019, Blaðsíða 4

Opnar
augu fólks
Í rúm tvö ár hefur Rauði kross Ís-lands starfrækt verkefni semgerir Íslendingum kleift að
kynnast flóttafólki og aðstoða það
með beinum hætti. Hægt er að sækja
um að verða leiðsögumaður flótta-
fólks og er þá viðkomandi paraður
við flóttafólk;
annaðhvort við
fjölskyldu eða
einstakling. Leið-
sögumaðurinn
skuldbindur sig
til að hitta og
hjálpa flóttafólk-
inu sínu í eitt ár
og er áætlað að
fjórar til sex klukkustundir á mánuði
fari í sjálfboðaliðastarfið. Markmið
verkefnisins er að styðja hina ný-
komnu til sjálfstæðis í nýju landi
með því að gera þeim kleift að nýta
hæfileika sína og þau tækifæri sem
eru fyrir hendi til að farnast vel á Ís-
landi.
„Í byrjum sumars 2017 pöruðum
við saman tíu pör en haustið 2017
bættum við um betur. Sumarið 2018
var komin eins árs reynsla á verk-
efnið,“ segir Pimm Westra sem er
ein tveggja verkefnastjóra verkefn-
isins hjá Rauða krossinum. Hún seg-
ir áhugann alltaf vera að aukast og
sífellt fleiri velji að gerast leið-
sögumenn flóttafólks.
„Fleiri sjálfboðaliðar eru að skrá
sig og það er greinilegt að þetta er
að fréttast út á meðal flóttamanna.
Þeir koma gjarnan hingað og biðja
um íslenskan leiðsögumann því þeir
vilja eignast vini og byggja upp ís-
lenskt tengslanet,“ segir hún.
Að treysta einhverjum
„Það er mjög mikilvægt fyrir flótta-
manninn að finna að hann hefur ein-
hvern sem tengir hann við sam-
félagið. Leiðsögumaðurinn er
einhver sem þau geta treyst og leit-
að til með spurningar sem kunna að
vakna og oft myndast góður vin-
skapur. Margir flóttamenn þekkja
engan utan síns eigin hóps. Þetta er
góð leið til að kynnast öðru fólki,“
segir hún.
„Augljóslega reka flóttamenn sig
á alls kyns flækjur varðandi prakt-
ísk mál og getur þá leiðsögumað-
urinn aðstoðað. Stundum er það eitt-
hvað eins og að þýða bréf úr skóla
barnanna eða hvernig á að fylla út
skattaskýrsluna. En mikilvægastur
er félagslegi þátturinn; að fólk teng-
ist hvað öðru,“ segir Pimm og segir
verkefnið komið til að vera.
„Við erum alltaf að þjálfa nýja sjálf-
boðaliða. Við fáum á milli 10 og 15
manns á tveggja mánaða fresti í þetta
verkefni. Við bjóðum upp á tveggja
kvölda námskeið og er næsta nám-
skeið 20. og 21. ágúst og svo tökum við
fólk í viðtöl og finnum einhvern sem
passar við það. Stundum þarf flótta-
fólk að bíða aðeins því við viljum
vanda valið við að para fólk saman,“
segir Pimm.
Auðgar lífið
„Sjálfboðaliðarnir fá mikið út úr
þessu. Oft tengjast fjölskyldur
þeirra líka flóttafólkinu þar sem
þeim er gjarnan boðið í fjöl-
skylduboð hjá leiðsögumanninum.
Við heyrum frá þeim að þetta auðg-
ar þeirra líf líka. Þau læra margt um
það hvernig það er í raun að vera
flóttamaður á Íslandi og hvernig
kerfið virkar fyrir fólk sem ekki tal-
ar tungumálið. Þetta opnar augu
fólks og staðalímynd flóttafólks
hverfur þegar fólk kynnist þessu
fólki af eigin raun. Það er oft allt
öðruvísi en fólk gerði sér í hug-
arlund. Þetta hjálpar mikið ef fólk
hefur fordóma gagnvart flóttafólki
því með þessu verkefni sér fólk hlut-
ina frá öðru sjónarhorni,“ segir
Pimm en nefnir að hún hafi alls ekki
orðið vör við fordóma hjá þeim sem
sækja um að komast í verkefnið.
„Margir sjálfboðaliðar kynna
börnin sín fyrir flóttafólkinu og eyk-
ur það á víðsýni barnanna frá unga
aldri,“ segir Pimm.
hefur verið bæði skemmtilegt og
fræðandi.
„Það hefur gengið mjög vel og ef
ég tala um seinni fjölskylduna þá
held ég enn mjög góðu sambandi
við hana þó svo að verkefninu sé
lokið. Það hefur myndast góður
vinskapur á milli okkar,“ segir
Hulda.
„Ég hef aðstoðað þau með ým-
islegt; atvinnuleit, bílpróf og end-
urnýjun á dvalarleyfi svo eitthvað sé
nefnt. En svo höfum við líka farið á
listasýningar, í grasagarðinn og í
Perluna. En aðallega hef ég heim-
sótt þau með mín börn en ég er ein-
stæð móðir með tvö börn. Þau hafa
verið með mér í þessu og hafa náð
góðum tengslum við dæturnar í fjöl-
skyldunni,“ segir Hulda.
„Þetta hefur veitt mér ómælda
gleði. Svo hef ég fengið sterkari inn-
sýn í annan menningarheim og eign-
ast nýja vini. Mér finnst líka að börn-
in mín hafi haft óskaplega gott af
þessu. Ég myndi hiklaust mæla með
því að gerast leiðsögumaður flótta-
fólks, þetta er algjörlega þess virði.
Þetta krefst ekki mikils af þér og þú
ert að láta gott af þér leiða en um leið
að fá mikið út úr því. Ég hef í leiðinni
öðlast betri skilning á íslensku sam-
félagi og því flækjustigi sem þar er
víða. Við sem ölumst upp með þessu
áttum okkur ekki alltaf á því hversu
flókin einföldustu mál geta orðið
þegar þú þekkir ekki nógu vel til.“
Hulda Sólrún hefur haft mikla ánægju af
því að kynnast og aðstoða Anifu og Ra-
madan og þeirra börn í gegnum Leiðsögu-
mannaverkefni Rauða krossins.
Ljósmynd/Gabrielle Motola
Rauði krossinn starfrækir verkefni sem parar sam-
an flóttafólk við íslenska sjálfboðaliða. Í gegnum
verkefnið nær flóttafólk að aðlagast betur íslensku
samfélagi og eignast í leiðinni trausta íslenska vini.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is
Pimm Westra
Ómæld ánægja
Sálfræðingurinn Hulda Sólrún
Guðmundsdóttir hefur verið leið-
sögumaður flóttafólks frá upphafi
verkefnisins og hefur því kynnst
tveimur fjölskyldum og aðstoðað
þær. Fyrri fjölskyldan er frá Afg-
anistan og sú síðari frá Norður-
Makedóníu. Hulda er afar ánægð
að hafa tekið þátt í verkefninu sem
Á þessum tveimur árum
sem leiðsögumannaverk-
efnið hefur verið starf-
rækt hafa 112 „pör“
starfað saman á
höfuðborgarsvæðinu.
Í dag eru 47 „pör“ að
hittast og telur það yfir
hundrað manns.
Fimmtíu Íslendingar
eru nú leiðsögumenn
flóttafólks en í sumum til-
vikum hafa íslensk pör
tekið að sér fjölskyldu
eða einstakling.
Af flóttafólki eru tutt-
ugu fjölskyldur og 27 einstaklingar sem taka þátt í verkefninu af
tuttugu þjóðernum en flestir eru frá Kúrdistan, Afganistan og Sýr-
landi.
Nýlega hóf Rauði krossinn að starfrækja sama verkefni á Suð-
urnesjum.
Til þess að gerast leiðsögumaður flóttafólks þarf fólk að uppfylla
nokkur skilyrði; að tala íslensku og ensku, að vera orðin 24 ára eða
eldri, að hafa 4-6 tíma aflögu á mánuði í heilt ár og að hafa áhuga á
að kynnast fólki frá öðrum menningarheimum. Allar upplýsingar
má finna á raudikrossinn.is.
Frá tuttugu löndum
Leiðsögumenn flóttafólks fá að kynnast
flóttafólki sem hingað kemur.
Ljósmynd/Gabrielle Motola
HEIMURINN
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11.8. 2019
Langar þig í ný gleraugu!
Smáralind – Sími 517 0317 – www.plusminus.is
PLUSMINUS | OPTIC
Það fyrsta sem Marilyn Monroe leikkona tók eftir þegar
hún hitti Arthur Miller rithöfund, voru gleraugun!