Morgunblaðið - Sunnudagur - 11.08.2019, Blaðsíða 10

Drag-Súgur er dragsýning sem hefur ver-
ið haldin mánaðarlega síðan í nóvember
2015. Sigurður Starr Guðjónsson setti
sýninguna upp ásamt fleira áhugasömu
fólki eftir að hliðarsjálf Sigurðar, Gógó
Starr, var krýnd dragdrottning Íslands.
Drag-Súgur er ekki hefðbundin drag-
sýning, heldur koma þar fram drag-
drottningar í bland við dragkónga, sirk-
uslistamenn, grínista, töframenn og alls
kyns hinsegin listamenn, en sýning-
arform Drag-Súgs dregur innblástur í
svokallaðar kabarett-fjöllistasýningar.
Drag-Súg var afar vel tekið þegar sýn-
ingin hóf göngu sína en svo hratt óx sýn-
ingin og aðsókn var svo mikil að setja
þurfti upp aðra mánaðarlega dragsýn-
ingu sem fékk nafnið Drag-Lab.
Drag-Lab er opin öllum sem hafa
áhuga á að koma fram í dragi en auk
þess koma þar fram vanari drag-
listamenn sem vilja prófa sig áfram með
nýtt efni.
Stærsti Drag-Súgur ársins fer fram á
Gauknum í næstu viku þar sem Hinsegin
dögum verður fagnað.
Drag-Súgur
VIÐTAL
10 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11.8. 2019
an eru það líka þessar sýningar sem ég skipu-
legg. Ég hef náð svolítið að búa til mín eigin
tækifæri. Án þeirra held ég í fyrsta lagi að ég
væri ekki þar sem ég er. Ég held að það sé
mjög mikilvægur punktur í því sem ég geri að
skapa þessi tækifæri og opna þessi svið fyrir
mig og fyrir aðra.“
Gógó hefur einnig haldið til útlanda og farið
á bæði Bandaríkja- og Evróputúra, þar sem
hún skemmti á mörgum af rótgrónustu burles-
que- og dragstöðum heims.
Berskjölduð í burlesque
Gógó segist ekki aðeins vera draglistamaður,
heldur sé burlesque stór partur í atriðum
hennar.
„Ég myndi segja að burlesque væri þekkt
sem ákveðið stripp,
skemmtiform, þar sem er
verið að leika sér að lík-
amanum á áhugaverðan
hátt. Atriðin snúast yf-
irleitt um að fara úr föt-
unum á skemmtilegan
hátt, oft er verið að segja
einhverja sögu með því eða koma einhverjum
skilaboðum á framfæri,“ segir Gógó. „Mér
finnst aðalmunurinn vera að í burlesque ertu á
vissan hátt að opinbera þig með nektinni, að
fagna líkama þínum og leyfa áhorfendum að
fagna líkamanum þínum. Það talaði mikið til
mín. Þegar ég byrjaði í dragi fannst mér svo
æðislegt að geta falið mig. Ég var með farða
svo ég þyrfti ekki að sýna á mér andlitið, ég
var með hárkollu, þannig að ég gat falið ljóta
háralitinn minn, ég var með eitthvað yfir
bringuna á mér svo ég þurfti ekki að sýna litlu
bringuna á mér. Allt var gervi, það var grínið.
Allt er fáránlega ýkt óraunverulegt. En í bur-
lesque fer maður úr fötunum, maður getur
ekki falið sig,“ segir Gógó.
„Þetta hjálpaði mér ótrúlega mikið því ég
fæddist með holbringu þannig að bringan á
mér hefur alltaf litið skringilega út. Ég hef far-
ið í aðgerð til að láta laga það en ég er með ör
og bringan á mér er mjög flöt eftir þetta. Ég
var alltaf sjúklega feiminn með þetta og mér
hafði verið strítt út af þessu en í gegnum bur-
lesquið tókst mér að fagna því og sjá annað
fólk dýrka það og hrósa mér yfir hvernig ég
leit út, það hjálpaði mér rosalega mikið að taka
líkama minn í sátt. Eins og með dragið, að
sleppa öllu út og vera þú sjálfur, koma ein-
hverju skapandi frá þér. Þú tekur þig svo mik-
ið í sátt.“
Fjallkonan Gógó
Á þjóðhátíðardegi Íslendinga, 17. júní 2018,
vatt Gógó sér í hlutverk fjallkonunnar. „Svo
það sé á hreinu, þá voru tvær fjallkonur. Ég
var bara fjallkonan í skrúðgöngunni, sem er
svona fjallkona B, en samt sem áður, hvílíkur
heiður,“ útskýrir Gógó. „Mér fannst fjallkonan
vera ótrúlega fallegt og virðulegt og skemmti-
legt fyrirbæri, þetta var eitthvað sem mig
langaði alltaf að gera.
Mér finnst það mjög stórt skref í samþykki
fyrir hinsegin fólk. Það má stundum leyfa sér
að brjóta hefðir og hafa gaman af þeim, taka
þær ekki of alvarlega og gera eitthvað nýtt.“
Ég fékk svakalega jákvæð viðbrögð þegar
kom í ljós að ég myndi verða fjallkona en það
kom líka svakaleg neikvæðni. Kommentakerf-
in voru í logum. Margir voru ósáttir með að
það væri verið að brjóta íslenskar hefðir og að
karlmaður myndi vera fjallkona þegar það
væri fullt af fallegu íslensku kvenfólki. En nei-
kvæðnin vakti líka mikilvæga umræðu. Það er
líka mikilvægt að gera stundum eitthvað sem
ýtir virkilega á fólk, ekki endilega til að þjóna
þínu upprunalega markmiði heldur líka til að
sýna hversu margir standa enn þá á móti því.
Fólk má ekki sofna á verðinum. Við verðum að
halda áfram allri mannréttindabaráttu.“
Tapar kórónunni
Þessa dagana eru Hinsegin dagar haldnir há-
tíðlegir en hátíðin í ár markar að 50 ár eru liðin
frá Stonewall-uppreisninni sem og 20 ára af-
mæli Hinsegin daga. Gleðigangan fer fram
laugardaginn 17. ágúst og mun Gógó eflaust
vera áberandi á vagni sínum.
Drag-Súgur verður
með sinn eigin vagn sem
Gógó segir sækja inn-
blástur í teiknimyndir og
tölvuleiki. „Vagninn
sjálfur sækir mjög inn-
blástur í Maríó og Disney
og alls konar fleira. Þetta
á eftir að verða svaka smíði en ég hlakka til að
sjá hvernig þetta á eftir að koma út,“ segir
Gógó
„Gleðigangan er besta nafn á Pride-göngu
sem ég veit um. Auðvitað er þetta kröfuganga
og við erum að láta vita af okkur en það er líka
mikilvægt að við séum að fagna því sem við er-
um,“ segir Gógó.
Í ár verður Dragkeppni Íslands endurvakin
en keppnin hefur ekki verið haldin síðan árið
2015 þegar Gógó bar sigur úr býtum. Gógó
hefur því verið ríkjandi dragdrottning Íslands
frá 2015. Keppnin var haldin föstudaginn 9.
ágúst, en þegar Sunnudagsblaðið fór í prentun
lá ekki fyrir hver myndi hreppa titlana drag-
drottning og dragkóngur Íslands en þar sem
Gógó er ekki meðal keppenda er ljóst að kór-
ónan er komin í nýjar hendur.
„Ég er ótrúlega spennt að sjá hvernig þetta
fer. Þegar þetta kemur út verður nýbúið að
krýna nýja dragdrottningu og dragkóng Ís-
lands. Allir í keppninni eru svo efnilegir. Þetta
er allt fólk sem hefur komið upp í gegnum
Drag-Lab og Drag-Súg þannig að ég þekki
þau öll að einhverju leyti og hef séð þau áður
og ég veit að allir munu standa sig vel og gera
þetta frábærlega,“ segir Gógó en hún er meðal
skipuleggjenda keppninnar.
„Þegar ég vann ákvað ég að nýta mér titilinn
til að búa til Drag-Súg og glæða dragsenuna
lífi. Ég vona að því verði haldið áfram þannig
að ég skora á nýkrýnda sigurvegara að halda
þessu áfram.“
Dragbólan
Hvernig sérðu framtíðina fyrir þér?
„Ég sé ótrúlega mikið af tækifærum núna,“
segir Gógó, en hún segir drag vera ákveðna
bólu. „Drag hefur poppað upp hér og þar í
gegnum söguna, það poppaði upp á níunda
áratugnum og síðan hvarf það og síðan kom
annað stórt dragtímabil nýlega. En þetta mun
dofna og fólk mun byrja að fylgjast með ein-
hverju öðru en síðan mun þetta springa upp
aftur eftir nokkur ár,“ segir Gógó.
„Ég veit ekki hvort ég mun gera drag að ei-
lífu, líklega ekki, en ég ætla að gera þetta eins
lengi og ég get. Ég vil alla vega setja upp við-
burði, ég vil skemmta fólki og gera eitthvað
spennandi.“
’Mér fannst fjallkonanvera ótrúlega fallegt ogvirðulegt og skemmtilegt fyr-irbæri, þetta var eitthvað sem
mig langaði alltaf að gera.
S
igurður Starr Guðjónsson tók á
móti blaðamanni í íbúð sinni í
miðbæ Reykjavíkur. Hann segir að
mikið sé um að vera í undirbúningi
Hinsegin daga, ekki aðeins mynda-
tökur eða æfingar fyrir sýningar, sem krefjast
þess oft að hann sé í dragi, heldur líka mikil
skrifstofuvinna sem Sigurður sinnir í íbúð
sinni. Sigurður hafði boðið blaðamanni heim til
að sjá hina hliðina af glamúrlífi dragdrottning-
arnar Gógó Starr, en í sínu daglega lífi er Sig-
urður framleiðandi og framkvæmdastjóri.
Sigurður ólst upp á Akureyri og flutti til
Reykjavíkur 21 árs gamall til að hefja nám við
Margmiðlunarskólann. Hann hafði fiktað við
leiklist í grunnskóla og þegar hann hóf nám við
Verkmenntaskólann á Akureyri gekk hann í
leikfélag VMA þar sem hann fyrsta hlutverk
var draghlutverk í söngleiknum We Will Rock
You.
„Þetta ýtti mér til að stökkva út úr skelinni.
Í gegnum leiklistina kynntist ég nýju fólki og
byrjaði að upplifa mig sem ég sjálfur í fyrsta
sinn.“
Sigurður kom út úr skápnum sem tvíkyn-
hneigður á fyrsta ári í framhaldsskóla. „Ég
skilgreini mig núna sem pankynhneigður, ég
er hrifinn af fólki sama hvað það er með í klof-
inu,“ útskýrir Sigurður.
„Mér fannst ég alltaf tilheyra hinsegin sam-
félaginu og mig langaði alltaf að styðja aðra
sem eru hinsegin. Ég vildi vera fyrirmynd.“
Hann segir hinsegin fyrirmyndir hafa verið af
skornum skammti þegar hann var að alast upp
og að það hafi verið fáir hinsegin einstaklingar
sem hann gat litið upp til þegar hann var að
koma út.
„Þegar ég flutti suður upplifði ég eins og það
væri mjög takmörkuð hinsegin sena. Ég var
enn þá með ákveðna stórborgarímynd af
Reykjavík og bjóst við að það væri eitthvað í
gangi, en ég fann fljótt að það var bara einhver
djamm-húkköpp menning, og varla neitt fyrir
utan það,“ rifjar Sigurður upp, en hann segist
hafa upplifað þá tilfinningu víða í hinsegin
samfélaginu.
Opnaði flóðgáttirnar
Þegar Sigurður var enn í menntaskóla var
hann virkur í starfi samtakanna Hinsegin
Norðurland, sem var vængur Samtakanna 78 á
Norðurlandi.
„Við settum á fót dragkeppni sem átti að
vera smá sýning fyrir okkur til að leika okkur
að brjóta niður kynmúra og vera uppreisn-
argjörn. Við rukkuðum 500 krónur inn svo við
gætum keypt okkur pitsu og við bjuggumst
bara við að vinir okkar myndu mæta, en það
kom margt fólk,“ segir Sigurður, „og þar varð
Gógó til.
Hún var brjáluð díva og var algjörlega
óhrædd við að gera hvað sem var á sviði. Allt
sem ég þorði ekki að gera gat Gógó gert hæg-
lega.“
Sigurður áttaði sig síðan á að dragið hefði
reynst honum ákveðin meðferð og að karakt-
erinn hefði hjálpað honum mikið. Að upplifa
mig sem Gógó hjálpaði mér að koma út, ekki
bara sem hinsegin, heldur að koma út sem ég
sjálfur og leyfa persónuleikanum mínum að
leka út.
Ég sé núna að þessi karakter var framleng-
ing af sjálfum mér, segir Sigurður. Í dag er ég
búinn að læra margt af Gógó og ég er miklu
meiri Gógó í mínu daglega lífi heldur en nokk-
urn tímann áður. Ég sé að þetta er bara ég
sjálfur.“
Sigurður segir dragkaraktera geta verið
mjög mismunandi fyrir mismunandi fólk og
sambandið milli dragkaraktersins og drag-
listamannsins geti verið breytilegt. „Gógó er
enn ákveðið hliðarsjálf, en ég myndi orða það
þannig að Gógó væri framlenging af sjálfum
mér,“ segir Sigurður, en hann segir þó smá-
vægilegan mun á persónuleika sínum og per-
sónuleika Gógóar.
„Stærsti munurinn á mér og Gógó er að hún
er ekki hrædd við neitt. Gógó er svo yfirfull af
sjálfstrausti og er svo fáránlega mikill egóisti
að hún er fullkomin. Það er alveg sama hvað
hún gerir, hún mun láta það virka. Ég er miklu
stressaðri, ég er skipulagstýpan,“ útskýrir
Sigurður.
„Ég held að við höfum þroskast mikið sam-
an. Þegar við byrjuðum í þessu,“ hann hikar og
áttar sig á hversu skoplegt það sé að hann
skuli tala um sjálfan sig og Gógó í fleirtölu.
Hann hlær og heldur áfram.
„Þegar ég byrjaði í þessu upplifði ég Gógó
sem rosalegan karakter sem ég tengdi ekki
beint við. Ég var miklu óöruggari, ég var miklu
feimnari, ég var rosalega hræddur við sviðs-
ljósið, ég var hræddur við að eigna mér sjálfan
mig. Ég var sérstaklega hræddur við það sem
var kvenlegt við mig. Það var eitthvað sem
mér hafði verið kennt að fela og bæla niður því
kvenleiki var eitthvað sem karlmenn eiga ekki
að sýna,“ segir Sigurður. „En þegar ég byrjaði
að koma fram leyfði ég mér að sleppa þessum
ótta. Ég opnaði flóðgáttirnar. Núna er meiri
kyrrð í vötnunum, ég er byrjaður að átta mig á
því hvers vegna ég er að gera þetta og hvað ég
fíla við þetta. Ég held að við séum miklu nær
hvort öðru í dag og það er miklu meira flæði á
milli Gógóar og mín.“
Leikur sér með kynhlutverk
„Þegar ég flutti til Reykjavíkur bjóst ég við að
geta komið fram í dragi, en ég hafði rangt fyrir
mér. Það var bara djamm, trúbadorar og kyn-
líf,“ segir Sigurður. Í byrjun 2015 ákvað Sig-
urður að taka þátt í dragkeppni Íslands. „Ég
ákvað að taka þátt, vinna og gera eitthvað með
titilinn. Þannig að ég tók þátt og auðvitað vann
ég.“
Sigurður hafði kynnst mörgu fólki sem hafði
áhuga á að prófa að koma fram í dragi, svo
hann, ásamt fleirum, ákvað að safna þeim sam-
an og halda fjöllistasýningu sem þau kölluðu
Drag-Súg. Það reyndist þeim erfitt að útvega
húsnæði fyrir sýninguna þar sem fáir staðir
sem hópurinn talaði við höfðu mikinn áhuga á
að halda dragsýningu en að lokum fékkst leyfi
til að halda Drag-Súg á Gauknum.
„Við vissum ekkert hvað við vorum að gera
en þetta gjörsamlega sprakk út. Það var gríð-
arlega vel mætt og við ákváðum strax að við
ætluðum að halda aðra sýningu í næsta mánuði
og mánaðarlega eins lengi og við mögulega
gátum,“ rifjar Sigurður upp, en Drag-Súgur
hefur verið haldinn mánaðarlega síðan.
Sigurður segir drag vera listgrein sem hefur
stækkað og þroskast mikið á síðustu árum.
„Þetta er búið að þroskast frá því að vera grín
þar sem fólk hló að körlum í kjólum, í eitthvað
sem á að brjóta niður kynjamúra og jafnvel
Við erum öll
vængbrotin
Margt hefur breyst síðan Sigurður Starr Guðjónsson byrjaði að
koma fram í dragi. Með dragpersónu hans, Gógó Starr, í far-
arbroddi hafa draglistir öðlast viðurkenningu og vinsældir
sem staðall í skemmtanalífi Reykjavíkur.
Pétur Magnússon petur@mbl.is