Hagskýrslur um sveitarsjóðareikninga - 01.12.1994, Blaðsíða 11
Sveitarsjóðareikningar 1992
9
Árið 1992 voru gjöld sveitarfélaga 2,5 milljarðar umfram
tekjur og er það rösklega tvöfalt meiri halli en árið áður.
Heildartekjur sveitarfélaga svöruðu til um 9,5% af lands-
framleiðslu ársins 1992 og heildargjöld þeirra um 10,1%.
Eru það hærri hlutfallstölur en árið 1991 en þá nam hlutfall
tekna og gjalda rösklega 9% af landsframleiðslu sama ár.
Hækkunin skýrist að hluta af því að landsframleiðslan dróst
samanum3,3%áárinu 1992. Aratuginn 1980-1990 mældust
umsvif sveitarfélaga yfirleitt á bilinu 9-10% af landsfram-
leiðslu hvers árs. Á sama tíma jókst landsframleiðslan um
30% að raungildi.
Tekjur sveitarfélaga eru af þrennum toga; skatttekjur,
eigin rekstrartekjur og framlög frá öðrum. Síðasttaldi
tekjustofninn kemur aðallega frá ríkissjóði vegna greiðslu á
hlutdeild hans í sameiginlegum verkefnum með sveitar-
félögum. I þeim yfirlitum sem hér eru sýnd er hugtakið
þjónustutekjur notað sem samheiti fyrir rekstrartekjur
sveitarfélaga af veittri þjónustu að viðbættum rekstrarfram-
lögum frá öðrum, svo sem vegna kostnaðarhlutdeildar annarra
í sameiginlegum rekstri.
Á níunda áratugnum var hlutfall rekstrar- og fjármagns-
kostnaðar af heildarútgjöldum annars vegar og fjárfestingar
hins vegar tiltölulega stöðugt hjá sveitarfélögunum. Af
útgjöldum sveitarfélaga rann um fjórðungur til fjárfestingar
á þessu tímabili. Árið 1989 hækkaði hlutfallið í um 29% og
varð 31% af heildarútgjöldunum árið 1991, en á árinu 1992
lækkaði það í 30%.
Afkoma sveitarfélaga er afar mismunandi. Þar sem þau
eru mjög breytileg að stærð, legu og íbúafjölda er erfitt að
fmna hentugan mælikvarða til að bera fjármál þeirra saman.
Til að fá vísbendingu um mismunandi afkomu þeirra eru hér
dregnar fram ýmsar upplýsingar um tekjur og gjöld
sveitarfélaga á hvern íbúa. Þetta kemur fram í 3. yfirliti en
þar eru sveitarfélög með svipaðan íbúafjölda flokkuð saman
og afkoma þeirra sýnd á hvern íbúa í samanburði við önnur
sveitarfélög.
3. yflrlit. Afkoma sveitarfélaga á hvern íbúa 1991 og 1992
Summary 3. Local government finances per inhabitant by size of municipalities 1991and 1992
I krónum á verðlagi hvers árs Höfuð- Önnur sveitarfélög eftir íbúafjölda ISK at current prices
Allt borgar- Other municipalities by number ofinhab.
Whole Capital 1.000- 400-
country region >3.000 3.000 999 <400
Árið 1991 1991
Fjöldi sveitarfélaga er
skiluðu ársreikningum 199 9 7 19 28 136 Municipalities covered
Fjöldi íbúa þar 1. desember 259.482 149.482 42.136 29.536 17.617 20.711 Number of inhabitants
Hlutfall af heildarfjölda fbúa 99,96 100,0 100,0 100,0 100,0 99,5 Percent oftotal inhabitants
Heildartekjur 139.833 138.829 143.137 149.723 146.564 120.525 Total revenue
Heildargjöld -144.343 -151.280 -141.111 -139.189 -141.613 -110.515 Total expenditure
Tekjujöfnuður -4.510 -12.451 2.026 10.534 4.950 10.010 Revenue balance
Árið 1992 1992
Fjöldi sveitarfélaga er
skiluðu ársreikningum 193 9 7 19 28 130 Municipalities covered
Fjöldi íbúa þar 1. desember 261.835 151.779 42.353 29.829 17.874 20.000 Number of inhabitants
Hlutfall afheildarfjöldaíbúa 99,86 100,0 100,0 100,0 100,0 98,2 Percent oftotal inhabitants
Heildartekjur 144.843 143.726 148.025 151.767 152.640 129.288 Total revenue
Heildargjöld -154.224 -159.096 -147.294 -156.049 -157.893 -125.922 Total expenditure
Tekjujöfnuður -9.380 -15.370 731 -4.283 -5.253 3.366 Revenue balance
Hiutfallsleg breyting Percentage change
1990-1991, %: 1990-1991 »
Heildartekjur 12,3 13,4 12,5 6,5 8,4 14,7 Total revenue
Heildargjöld 15,8 16,8 13,4 10,9 13,0 20,6 Total expenditure
Hlutfallsieg breyting Percentage change
1991-1992, %: 1991-1992 »
Heildartekjur 3,6 3,5 3,4 1,4 4,1 7,3 Total revenue
Heildargjöld 6,8 5,2 4,4 12,1 11,5 13,9 Total expenditure
11 Til samanburðar má nefna að vísitala framfærslukostnaðar hækkaði að meðaltali um 6,8% milli áranna 1990 og 1991 og um 3,7% milli áranna 1991 og 1992. By
comparison the consumer price index rose by 6.8% between 1990 and 1991 and by 3.7% between 1991 and 1992.