Hagskýrslur um sveitarsjóðareikninga - 01.11.1997, Blaðsíða 38
36
Sveitarsjóðareikningar 1996
niðurstöðutala en ekki er lagt upp úr að sýna eiginfjárstöðu
í samræmi við almennar reikningsskilaaðferðir atvinnufyrir-
tækja. Sveitarsjóðum ber því að beita sértækri reiknings-
skilaaðferð sbr. a. lið 9. gr. reglugerðar nr. 280/1989. Þar
skipta eftirfarandi atriði mestu máli:
a. Skatttekjur, ráðstöfun þeirra og fjármagnshreyfmgar
með samanburði við fjárhagsáætlun.
b. Peningaleg staða í upphafi og við lok tímabils.
c. Lykiltölur.
d. Skýringar.
Eftirfarandi yfirlit sýnir helstu frávik í reikningsyfirlitum
sem byggjast á almennum reikningsskilum annars vegar og
þar sem beitt er sértækri reikningsskilaaðferð hins vegar.
Sveitarfélögin hafa smám saman verið að þróa uppgjörsað-
ferðir sínar í átt til sértækra reikningsskila og kemur hér
einnig fram hvenær helstu breytingar áttu sér stað.
Almenn aðferð
Rekstrarreikningur
„Sjóðstreymi" (hét einnig
fjármagnsyfirlit en var í raun
sjóðstreymi)
Efnahagsreikn. (eiginfjárstaða)
Sértœk aðferð
Rekstrar- og framkvæmdayfirlit
Fjármagnsyfirlit
Hvenœr breytt
Með ársreikningi 1979
Með ársreikningi 1990
(nýtt fjármagnsyfirlit)
Efnahagsreikn.(peningaleg staða)
Raunbreyting peningalegrar stöðu
Lykiltölur
Með ársreikningi 1990
Með ársreikningi 1990
Með ársreikningi 1990
Uppsetning rekstrar- og framkvæmdayfirlits var svipuð
bæði árin 1989 og 1990. Þó er rétt að nefna tvær breytingar.
Arið 1990 voru allar skatttekjur færðar undir liðinn sam-
eiginlegar tekjur en ýmsar tekjur, sem voru áður færðar á
þennan lið, bókfærast nú á viðkomandi málaflokka. Fram til
ársins 1989 voru færslur vaxta í reikningsskilum sveitarfél-
aga mismunandi og hefur það gert samanburð á reikningum
þeirra erfiðari. Frá 1990 er sveitarfélögum gert að færa allar
vaxtatekjur, vaxtagjöld og verðbætur í málaflokk 28 og þar
er einnig gert ráð fyrir möguleika á færslum reiknaðra
fjármagnsliða.
Meginmarkmið efnahagsreiknings sveitarsjóðs og þeirra
fyrirtækja og stofnana sveitarfélaga sem beita sértækum
reikningsskilaaðferðum er að draga fram peningalega stöðu
þeirra í árslok. Peningaleg staða er í raun sú fjárhæð í efna-
hagsreikningi sveitarsjóðs sem mestu máli skiptir. Fastafjár-
munir eru sýndir ósundurliðaðir í hinni nýju uppsetningu
efnahagsreikningsins. Sundurliðun þeirra kemur fram í sér-
stöku yfirliti sem Flagstofan óskar eftir frá sveitarfélögunum.
Gert er ráð fyrir að fjárfesting sveitarfélaga verði í auknum
mæli gjaldfærð á komandi árum. Astæðan er sú að með
nákvæmri skilgreiningu á peningalegri stöðu skiptir færsla
annarra eigna í efnahagsreikningi sveitarsjóðs minna máli en
áður. Einnig er mikilvægt ákvæði í reglugerð nr. 280/1989
þess efnis að sveitarfélög eigi að halda nákvæma eignaskrá.
Gert er ráð fyrir að í efnahagsreikningi komi fram tilvísun í
skýringar á eignum og skuldbindingum utan efnahags-
reiknings. Fram til ársins 1989 miðaði úrvinnsla Hagstofu
við að „hrein eign eigin fyrirtækja með sjálfstæðan fjárhag“
færðist sem sjálfstæður liður í eignahlið efnahagsreiknings
sveitarsjóðs. Frá ársbyrjun 1990 var þessi liður felldur úr
efnahagsreikningnum.
Frá árinu 1990 er raunbreyting á peningalegri stöðu frá
upphafi reikningsárs til ársloka miðað við vísitölu by ggingar-
kostnaðar reiknuð út á sérstöku yfirliti í reikningum sveitar-
sjóða. Breytingu á peningalegri stöðu má stemma af við
heildarniðurstöður á rekstrar- og framkvæmdayfirliti þegar
sú fjárhæð hefur verið færð til verðlags í árslok.
Hinu nýja fjármagnsyfirliti er fyrst og fremst ætlað að sýna
ráðstöfun á skatttekjum sveitarfélagsins og aðrar peninga-
legar hreyfingar á því tímabili sem það tekur til.
Urvinnsla ársreikninga 1996.
Bókhaldslykill sveitarfélaga gerir meðal annars ráð fyrir að
útgjöld til málaflokka séu brúttófærð. Við það er einnig
miðað á eyðublöðum Hagstofu. I þessari skýrslu eru sýndar
þrjár megintöflur fyrir fjármál sveitarfélaga á árinu 1996, ein
tafla fyrir fjármál fyrirtækja sveitarfélaga og ellefu töflur um
félagsþjónustu sveitarfélaga.
Tafla 1 sýnir úrvinnslu á reikningum sveitarfélaga eftir
kjördæmum og öllum sveitarfélögum. Taflan sýnir
meginstærðir á rekstrar og framkvœmdayfirliti og á
efnahagsreikningi sveitarfélaga í miljónum króna.
Tafla 2 sýnir fjárhæðir í töflu 1 í krónum á hvem íbúa
sveitarfélaga eftir sömu skiptingu á kjördæmi og sveitarfélög.
Þessi tafla einfaldar mjög innbyrðis samanburð milli sveitar-
félaga.
Tafla 3 sýnir fjármagnsyfirlit, þar sem fram kemur ráð-
stöfun skatttekna sveitarfélaganna og aðrar peningalegar
hreyfingar á árinu.
Tafla 4 sýnir sundurliðun á rekstrartekjum, rekstrar-
gjöldum, eignum og skuldum vatnsveitna, rafveitna, hita-
veitna, hafnarsjóða, félagslegra íbúða og framkvæmdarsjóða
sveitarfélaga sem rekin eru sem fyrirtœki með sjálfstœðan
fjárhag. Loks eru öll önnur slík fyrirtæki sveitarfélaga sýnd
í samtölu.
Töflur 5-8 sýna upplýsingar um dagvistarheimili barna
í desember 1996 skipt eftir rekstraraðilum og sveitarfélögum.
Tafla 5 sýnir fjölda stofnana og barna á þeim eftir aldri.
Tafla 6 sýnir fjölda leikskólabarna eftir aldri og vistunar-
tíma.
Tafla 7 sýnir aldursskiptingu bama í leikskólum sem
hlutfall af heildarfjölda barna í hverjum aldursflokki.
Tafla 8 dregur fram skiptingu starfsfólks og fjölda stöðu-
gilda á leikskólum.
Tafla 9 sýnir fjölda barna eftir aldri og dvalartíma í
dagvistun á einkaheimilum skipt eftir sveitarfélögum sem
skrá slrka starfsemi.