Vinnumarkaður - 01.09.1996, Blaðsíða 16

14
Y firlit yfir helstu niðurstöður
starfandi konum fjölgaði úr 64.200 í 66.200 og körlum úr
73.500 í 75.600 milli ára.
Atvinnustétt.
Mynd 4.16. Töflur 6.7-6.8
Hlutfall launþega af öllum starfandi lækkaði lítillega árið 1995
frá árinu áður; úr tæpum 82% í tæplega 81%. Athyglisvert er
að launþegum meðal karla fækkaði hlutfallslega úr tæplega
75%írúmlega73%meðanhlutfalllaunþegameðalkvennavar
nær óbreytt á sama tíma, 89-90%.
Starfshlutfall.
Töflur 6.10-6.14. Mynd4.15
V erulegur munur er á starfshlutfalli karla og kvenna. Um 89%
karla eru í fullu starfi en einungis rúmlega helmingur kvenna.
Háskólamenntaðar konur gegna frekar fullu starfi en konur
með minni menntun. Þá eru karlar líklegri en konur til að stunda
fleiri en eitt starf. Karlmönnum í fullu starfi hélt áfram að fækka
hlutfallslega milli áranna 1994 og 1995 eins og reyndin varð
milli áranna 1991 og 1994;úrum90%ítæplega89%.
Vinnustundir.
Töflur 6.21-6.41. Myndir 4.13-4.14
Karlar vinna að jafnaði fleiri stundir á viku en konur. A árinu
1995 unnu 76% kvennaí fullu starfi aðjafnaði 35-45 stundir
á viku en einungis 35% karla. Innan við 3% kvenna vinna meira
en61 tímaávikuen 17%karla. Launþegarvinnaaðjafnaðifærri
vinnustundir en þeir sem vinna sjálfstætt. Fólk á
höfuðborgarsvæðinu vinnuraðjafnaði skemmrivinnuvikuen
þeir sem búa utan þess. Ekki er teljandi munur á lengd
vinnuviku eftir menntun. Meðalvinnustundafjöldi kvenna í
fullu starfi var 34,5 klst ávikul995en karla 50 klst. Lengstur
vinnutími virðist vera hjábændum og sjómönnum. Breytingar
á vinnustundafjölda milli áranna 1994 og 1995 eru ekki
teljandi.
Starfsaldur og meðalaldur.
Töflur 6.19-6.20
Meðalstarfsaldur í fyrirtækjum var 8,3 ár árið 1995.
Meðalstarfsaldurkarlavar9árenmeðalstarfsaldurkvennavar
7,4 ár. Árið 1995 var meðalstarfsaldur launþega 7,3 ár en
sjálfstættstarfandi 12,1 ár. Ólaunaðskylduliðvarmeðhæstan
meðalstarfsaldur árið 1995, eða 14 ár. Þessi munur á starfsaldri
atvinnustétta kemur einnig fram þegar skipt er eftir
starfsstéttum, þ.e. þær starfsstéttir þar sem sjálfstætt starfandi
eru hlutfallslega fjölmennastir, s.s. bændur og stjórnendur, eru
með hæstan meðalstarfsaldur. Meðalstarfsaldur er hæstur í
landbúnaði, veitustarfsemi, samgöngum og flutningum og í
fjármálaþjónustu. Hann er hins vegar langlægstur í hótel- og
veitingahúsarekstri eða einungis 2,5 ár á árinu 1995.
Á árinu 1995 var meðalaldur starfandi fólks 39,8 ár. Hæstur
varmeðalaldurinnhjásjálfstættstarfandiogólaunuðuskylduliði
eða rúmlega 44 ár. f einstökum atvinnugreinum var meðalaldur
starfandifólkshæsturílandbúnaði,veitustarfsemi, samgöngum
og flutningum, opinberri stjórnsýslu og í fræðslustarfsemi eða
frá 42,5 árum upp í 46,4 ár. Meðalaldur var hins vegar lægstur
í hótel- og veitingastarfsemi eða 28,5 ár. Af starfsstéttum var
meðalaldur hæstur hj á stjómendum og embættismönnum eða
44,3 ár á árinu 1995 en lægstur hjá þjónustu- og verslunarfólki
eða 37,3 ár.
Atvinnugreinar.
Töflur 6.13-6.15
A árinu 1995 störfuðu hlutfallslegaflestir í iðnaði eða tæplega
17 % starfandi fólks, þar af störfuðu rúmlega 6% við ftskiðnað.
Samtals unnu rúm 11% starfandi fólks við fiskveiðar og
fiskvinnslu, tæp 14% störfuðu við verslun og viðgerðar-
þjónustu og tæp 15% við heilbrigðis- og félagsþjónustu.
Nokkur munur er á atvinnugreinaskiptingu karla og kvenna.
Mun fleiri karlar en konur stunduðu fiskveiðar, unnu við
veitustarfsemi eða mannvirkjagerð. Konur voru hins vegar
mun fleiri en karlar í heilbrigðis- og félagsþjónustu, fjármála-
þjónustu og tryggingum svo og í fræðslustarfsemi. Á höfuð-
borgarsvæðinu voru störf í þjónustugreinum hlutfallslega
fleiri en annars staðar á landinu en störf í framleiðslugreinum
hlutfallslega fleiri utan þess. Háskólamenntað fólk vann flest
í þjónustugreinum s.s. fræðslu- og heilbrigðisgreinum,
viðskiptum og opinberri þjónustu. Fólk eingöngu með grunn-
menntunstarfaðieinkumíiðnaði.verslunogviðgerðarþjónustu.
Ekki er um marktæka breytinga að ræða á fjölda starfandi eftir
atvinnugreinum milli áranna 1994og 1995.
Starfsstéttir.
Töflur 6.16-6.18
Ákveðinn munur virðist vera á því í hvaða starfsstéttir karlar
og konur raðast. Á árinu 1995 voru konur helst í þjónustu,
verslunar- og skrifstofustörfum en karlar meira í sérhæfðum
störfum í iðnaði og véla-/vélgæslustörfum. Bændur og
fiskimenn voru að miklum meirihluta karlar. Fleiri karlar en
konurvorustjómendurogembættismenn.Nokkuðjöfnskipting
var milli kynja í störfum sérfræðingaen konur voru þó heldur
fleiri. Konur voru í miklum meirihluta í flokki ósérhæfðs
starfsfólks. Flest störf í flokki stjómenda, sérfræðinga og
sérmenntaðs starfsfólks voru á höfuðborgarsvæðinu. Utan
þess vógu líkamleg störf þyngst.
Nokkrar breytingar urðu á fjölda starfandi fólks eftir
starfsstéttum tnilli áranna 1994og 1995.Mestfjölgaðimeðal
sérfræðinga, sérmenntaðs starfsfólks og hjá þjónustu- og
verslunarfólki eða á bilinu 1.200 til 1.700 manns í hverri
starfsstétt. Umtalsverð fækkun varð hjá véla- og vélgæslufólki;
um 2.100 manns.
Lítil vinna.
Töflur 6.42-6.43
Ekki varð marktæk breyting milli áranna 1994 og 1995 á
hlutfalli þeirra sem telja sig íof lítilli vinnu. Þeirtöldust vera
3,7% af öllum starfandi á árinu 1994 en 4,4% árið 1995. Alls
voru 9,6% af öllum starfandi að leita sér að annarri vinnu.
Helsta ástæða þess að fólk vildi skipta um vinnu var ósk um
betri vinnuskilyrði fremur en ótti við að missa starfið sem það
hafði.
Aðild að stéttarfélögum.
Töflur 6.55-6.57, 9.1
Niðurstöður úr vinnumarkaðskönnunum em þær að launþegum
á vinnumarkaði innan stéttarfélaga fj ölgaði úr 102.300í 103.500
frá 1994 til 1995. Hlutfall félagsmanna í stéttarfélögum af
öllum launþegum á vinnumarkaði stóð í stað á sama tíma; rúm
85 % ho vrt ár. Þeim sem standa utan stéttarfélaga hefur fjölgað
umtalsvert frá árinu 1993 eða úr 15.400 í 17.900.
Stéttarfélagsaðild var hlutfallslega meiri meðal kvenna en