Vinnumarkaður - 01.09.1996, Síða 17

Y firlit yfir helstu niðurstöður
15
karla eða rúm 88% á móti 82%. Hún var minni í yngstu
aldurshópunum en þeim eldri. Stéttarfélagsþátttaka var einnig
meiri í kaupstöðum og bæjum utan höfuðborgarsvæðisins en
í öðrum sveitarfélögum. Að landbúnaði undanskildum var
stéttarfélagsþátttaka minnst í hótel- og veitingahúsarekstri en
mest í fræðslustarfsemi.
Hagstofan safnar einnig gögnum frá stéttarfélögum og
samtökum þeirra unt fjölda skráðra félagsmanna í lok h vers árs.
Samkvæmtupplýsingumfrástéttarfélögunumfjölgaði virkum
félögum um2.279 manns á árinu 1995. Virkir félagsmenn voru
íárslok 103.520.
1.3 Atvinnulausir
Þróun atvinnuleysis.
Töflur 5.9-5.12, 6.1. Myndir 4.8-4.12
Atvinnuleysi á árinu 1995 var4,9% en hafði verið 5,3% næstu
tvö ár á undan. Það svarar til þess að 7.200 manns hafi verið
atvinnulausir árið 1995, þar af 3.800 konur. Atvinnuleysi var
meira á fyrri helmingi ársins en á hinum síðari. Það mældist
5,8% í apríl en 3,9% í nóvember. Þá hafði atvinnuleysi ekki
farið undir 4% frá því í apríl 1992 er það mældist 3,6%. I apríl
1995 mældist atvinnuleysi á höfuðborgarsvæðinu 6,2% og
hefur það aldrei mælst hærra í könnunum Hagstofunnar.
Sveiflur hafa verið einna mestar í smærri sveitarfélögum.
Atvinnuleysi aldurshópsins 16-24 hefur haldist hátt frá því
í nóvember 1992. Arið 1995 var atvinnuleysi íþeim aldurshópi
11% en fór varla yfir 4% í öðrum aldurshópum.
Lengd atvinnuleitar.
Töflur 6.44-6.45
Arið 1995 höfðu um 29% atvinnulausra verið að leita sér að
vinnu í 6 mánuði eða lengur. Þetta er svipað hlutfall og árin
1993 og 1994 en öllu meira en árin þar á undan. Hvorki er
telj andi munur milli kynj a hvað þetta varðar né milli landss væða.
Aðferð við atvinnuleit.
Töflur 6.46-6.47
Þegar athugað er hvernig atvinnuleitendur leituðu að vinnu
síðustu fjórar vikurnar áður en spurt var kemur í ljós að
langflestir höfðu lesið blaðaauglýsingar (79%), leitað beint til
atvinnurekenda (61%) eða notið aðstoðar vina eða ættingja
(57%). Tæplega 37 % létu skrá sig hjá opinberri vinnumiðlun.
Ekki var marktækur munur milli karlaog kvenna áþví hvernig
þeir leituðu sér vinnu.
Tegund vinnu sem leitað er að.
Töflur 6.48-6.49
Rúmlega 9% karla voru aðeins í leit að hlutastarfi árið 1995 en
rúmlega 35% kvenna.. Aðrir voru í leit að fullu starfi eða
tilbúnir að taka fullt starf ef það byðist. Breytingar frá árinu
áður eru ekki marktækar.
Atvinnuleysi og opinber skráning.
Töflur 6.50-6.51
Fólk sem ekki er í starfi er jafnan spurt að því í
vinnumarkaðskönnunum Hagstofunnar hvort það sé skráð
atvinnulaust hjá opinberri vinnumiðlun. Um 62% atvinnu-
lausra, eins og þeir eru skilgreindir skv. vinnumarkaðs-
könnunum, voru jafnframt skráðir atvinnulausir, 38% voru
ekki á skrá. Á árinu 1995 fullnægðu að jafnaði um 600 manns
af þeim sem voru á atvinnuleysisskrá ekki skilyrðum
vinnumarkaðskannana um að teljast atvinnulausir. Þessi hópur
er vantalinn vegna þess að ekki eru taldir með þeir sem eru
skráðiratvinnulausirjafnframtþvíað veraístarfia.m.k. 1 klst.
eða lengur í viðmiðunarvikunum.
Ástæður brotthvarfs úr fyrri vinnu.
Töflur 6.52-6.53
Munfærrihættuísíðastastarfiárið 1995enáárinu 1994vegna
þess að þeim væri sagt upp; tæp 19% á móti tæpum 27%.
Helsta ástæða þess að fólk hætti í síðustu vinnu á árinu 1995
var sú að fyrra starf var tímabundið. Hvorki er teljandi munur
á milli karla og kvenna hvað þetta varðar né á milli
höfuðborgarsvæðis og annarra landshluta.
Atvinnuleysi eftir atvinnugreinuni og starfsstéttum.
Tafla 6.54
Árið 1995 var atvinnuleysi hlutfallslega mest í iðnaði,
veitustarfsemi og mann virkjagerð eða 5,4% en minnst í starfsemi
á vegum hins opinbera og ýmis konar þjónustu, 2,6%. Þetta
eru svipaðar niðurstöður og ári áður.
1.4 Önnurgögn
Skráð atvinnuleysi.
Töflur 7.5-7.6. Myndir 7.1-7.2.
Hlutfall fólks á aldrinum 15-24 ára af öllum atvinnulausum
sveiflast eftir árstíðum. Það er að jafnaði lægst í lok ágúst en
hæst á fyrsta og öðrum ársfjórðungi. Þetta hlutfall hefur þó
farið hækkandi, einkum eftir 1988. Það ár var það um 16% en
fór á árinu 1992 upp undir 30%. Eftir það hefur hlutfall
ungmenna af skráðum atvinnulausum farið hægt minnkandi,
árið 1995 var það rúm 24%. Þegar litið er á þróun langtíma-
atvinnuleysis 1986-1995 má sjá að árið 1990 jókst hlutfall
þeirra sem eru atvinnulausirí sex mánuði eða lengur. Árið 1991
og fram á árið 1992 fækkar hlutfallslega í þeim hópi en fjölgar
ánýjanleikeftirþað. Árið 1995 var hlutfall atvinnulausra í 6
mánuði eða lengur rúm 28 % af skráðum atvinnulausum miðað
við tæp 27% ári áður.
Erfitt er að bera saman atvinnuleysi í vinnumarkaðs-
könnunum Hagstofunnar og skráð atvinnuleysi hjá vinnu-
miðlunum sveitarfélagannaþar sem ólíkar skilgreiningar liggja
þar að baki. Nánar er fjallað um þennan mun í kafla 2. Greinar-
gerð um aðferðir og hugtök.
Vinnuaflsspá.
Tafla 8.1
Hagstofan áætlar að frá 1995 til aldamóta fjölgi á vinnumarkaði
um 7.400 manns en um 33.000 fram til ársins 2020. Spáin gerir
ekki ráð fyrir að fólki á vinnumarkaði fjölgi eftir það fram til
ársins 2030. f samræmi við hækkandi aldur þjóðarinnar mun
fólki á vinnumarkaði fj ölga í aldurshópum eftir 45 ára en fækka
á yngri aldursskeiðum.
Þessi framreikningur er byggður á nýrri mannljöldaspá
Hagstofunnar og endurskoðuðum atvinnuþátttökutölum. í
fyrri spá, sem var gerð 1993, var gert ráð fyrir að á vinnumarkaði
yrðu 147.700 á árinu 1995 en reyndin varð 149.000 manns.