Skessuhorn - 02.11.2016, Blaðsíða 12

MIÐVIKUDAGUR 2. NÓVEMBER 201612
Ný reglugerð um lítil matvæla-
fyrirtæki og hefðbundin matvæli
tók gildi 17. október síðastliðinn.
Markmið reglugerðarinnar er að
auka sveigjanleika í lítilli og hefð-
bundinni matvælaframleiðslu til
að auðvelda framleiðendunum að
uppfylla kröfur matvælalöggjafar-
innar. Reglugerðin felur í sér tals-
verðar nýjungar fyrir lítil matvæla-
fyrirtæki þar sem vinnsla matvæla
er hliðarbúgrein með annarri starf-
semi. Hún veitir afslátt af ákveðn-
um kröfum í hollustuháttareglu-
gerðum og skapar aukið svigrúm til
framleiðslu séríslenskra hefðbund-
inna matvæla, svo sem til reykingu
á kjöti í litlum reykhúsum, þurrk-
unar á fiski í hjöllum og trönum og
hefðbundinnar verkunar á hákarli.
Einnig eru veittar undanþágur frá
ákveðnum kröfum í sláturhúsum og
fiskmörkuðum.
Umræddur sveigjanleiki byggist
á heimildum reglugerða Evrópu-
sambandsins um hollustuhætti sem
varða matvæli og skipulag opinbers
eftirlits. Þær heimila allar ákveðinn
sveigjanleika eða aðlögun að ýtrustu
kröfum reglugerðanna án þess þó
að koma í veg fyrir að markmiðum
þeirra verði náð. Nefna má eftirfar-
andi atriði í reglugerðinni: Ekki er
skylt að kljúfa fyrir heilbrigðisskoð-
un skrokka af ákveðnum dýrum í
sláturhúsum, sérákvæði eru nú um
geymslur fiskmarkaða, ákveðinn
sveigjanleiki fyrir litlar mjólkur-
vinnslur, litlar kjöt- og fiskvinnslur,
litlar eggjapökkunarstöðvar og litl-
ar matvælavinnslur. Sérstök aðlög-
un að kröfum er nú fyrir lítil slátur-
hús og aðlögun að kröfum fyrir lítil
reykhús. Sérákvæði eru um hefð-
bundna þurrkun á fiski og verkun
á hákarli. „Með innleiðingunni er
farið að fordæmi annarra Evrópu-
ríkja sem hafa notfært sér þessar
heimildir fyrir hefðbundna mat-
vælaframleiðslu í sínum löndum,“
segir í tilkynningu Matvælastofn-
unar. mm
Nýjar reglur auðvelda
matvælavinnslu í smáum stíl
Sérákvæði er nú að finna í reglugerð um verkun á hákarli. Hér er mynd úr safni
Skessuhorns af vinnslu hákarls í Bjarnarhöfn í Helgafellssveit.
Vorið 2015 fékk Gunnar Gíslason
það hlutverk að skoða húsnæðis-
og aðstöðumál grunnskóla á Akra-
nesi og hefur hann nú skilað skýrslu
um efnið. Í skýrslunni kemur fram
að starfsmenn skólanna hafi verið
fengnir til að velta upp öllum mögu-
leikum um hvort hægt væri að nýta
húsnæði grunnskólanna betur eða á
annan hátt og bregðast þannig við
þeirri fjölgun nemenda sem spáð
er næstu ár. Í tillögum skýrslunnar
kemur fram að Gunnari þykir ekki
ráðlegt að byggja nýjan grunnskóla á
Akranesi. „Það er alltof fjárfrek fram-
kvæmd miðað við þá fjölgun nem-
enda sem liggur fyrir og jafnvel þó
þeir verði eitthvað fleiri en spáin ger-
ir ráð fyrir,“ segir í skýrslunni. Bend-
ir hann á að hægt sé að endurskipu-
leggja nýtingu á húsnæði Brekkubæj-
arskóla þannig að hann geti tekið við
fleiri nemendum án þess að leggja
í mikinn kostnað. Meðal annars er
lagt til í skýrslunni að stjórnunar-
álma skólans verði flutt á náttúru-
fræðistofuganginn. Þar verði einnig
aðstaða deildarstjóra og losnar þá um
rými á þriðju hæð sem nýta má fyr-
ir kennslu. Lagt er til að bókasafnið
verði flutt í tölvustofu rýmið og að
núverandi aðstöðu bókasafns verði
breytt í tvær kennslustofur eða eina
stóra. Þá er bent á að endurskipu-
leggja megi á fleiri stöðum innan
veggja skólans. Til að mynda megi
flytja bókageymslu á þriðju hæð í ris
nýbyggingar eða kjallara. Þá megi
nýta rýmið sem aðstöðu fyrir nem-
endur á unglingastigi.
Minna í steypu - meira í
innra starf
Í skýrslunni er bent á að ekki sé mik-
ið svigrúm til að fjölga nemendum í
Grundaskóla, nema með því að byggja
við eða fjölga lausum kennslustofum.
Bent er á að hagkvæmt sé að bæta við
fjórðu lausu stofunni, að skynsamlegt
sé að breyta Gryfjunni í kennslurými
og að flytja megi vinnuaðstaða kenn-
ara á unglingastigi í endurgert rými.
Þetta hefur þegar verið gert. Þá er
einnig bent á að bókasafnið geti ver-
ið upplýsinga- og tölvuver og megi
þá nýta tölvustofu í annað. „Ef vilji
er fyrir því að Grundaskóli verði 700
barna skóli er hagkvæmast að byggja
fjórar stofur við miðstigsálmuna,“
segir jafnframt um Grundaskóla.
Í Fjölbrautaskóla Vesturlands er
rými sem getur tekið við öllum nem-
endum í 10. bekk nú þegar. Hjá FVA
er jákvæðni gagnvart þessari hug-
mynd en aðilar í grunnskólunum eru
ekki jafn jákvæðir fyrir hugmyndinni
og óvíst hvað foreldrum og nemend-
um finnst. Gunnar bendir þó á að
þetta yrði ein hagkvæmasta lausn-
in fyrir bæjarsjóð. Þá bendir hann á
að ef nemendur í 10. bekk fari í hús-
næði FVA skapist tækifæri til að taka
fimm ára börn inn í grunnskólana
sem myndi létta á þrýstingi á fjölg-
un rýma í leikskólum og jafnvel gefa
tækifæri til að taka yngri börn inn í
þá. Í skýrslunni er jafnframt rætt um
aldursskipta skóla. Í því samhengi er
bent á að augljós ókostur við slíkt
skipulag sé skólaakstur og eins sé það
mikil uppstokkun á kerfinu sem gæti
reynst erfitt að framkvæma. Í loka-
orðum skýrslunnar bendir Gunnar
á að mikilvægt sé að hugsa lausnir
þannig að þær bæti aðstöðu skólanna
eins mikið og hægt er. „Það liggur
fyrir að það þarf að endurnýja búnað,
það þarf að tæknivæða skólana, end-
urmennta kennara og styðja við þá
og stjórnendur. Þetta á bæði við um
grunnskóla og leikskóla. Það er því
skynsamlegt að mínu mati að setja
minna í steypu eins og er og meira í
innra starfið og aðbúnaðinn á hverj-
um stað,“ segir Gunnar Gíslason í
skýrslunni að endingu.
grþ
Skýrsla birt um húsnæðismál leik- og
grunnskóla á Akranesi
Í skýrslunni kemur fram að hægt sé að færa nemendur 10. bekkjar grunnskólanna
á Akranesi í húsnæði FVA og að það yrði hagkvæmasta lausnin fyrir bæjarsjóð. Við
þann flutning gæti skapast tækifæri til að taka yngri börn inn í leikskóla bæjarins.
Vegagerðin kynnti í síðustu viku
matsskýrslu sína vegna lagning-
ar nýs Vestfjarðavegar númer 60
milli Bjarkalundar og Skálaness í
Reykhólahreppi. Í niðurstöðukafla
skýrslunnar, sem telur á fjórða
hundrað blaðsíður, er lagt mat á
þá valkosti sem eru til staðar, en
eins og kunnugt er leggur Vega-
gerðin til að nýr vegur verði lagð-
ur um Teigsskóg. „Ákvörðun um
leiðarval byggist á góðum sam-
göngum til framtíðar, umferðar-
öryggi, áhrifum framkvæmdanna á
umhverfið, kostnaði og arðsemi,“
segir í niðurstöðum Vegagerðar-
innar. Vegagerðin leggur til að nýr
Vestfjarðavegur verði lagður eftir
leið Þ-H.
Helstu rök eru þessi:
a) Vegir skulu lagðir í samræmi við
gildandi skipulagsáætlanir sveitar-
félaga. „Frávik leiðar Þ-H frá aðal-
skipulagi verða að teljast óveruleg
frá þeirri línu sem er að finna á gild-
andi aðalskipulagi Reykhólahrepps
og hafa forsvarsmenn sveitarfélags-
ins lýst þeirri afstöðu sinni.“
b) Innanríkisráðherra lagði fyrir al-
þingi þann 27. september sl. tillögu
að Samgönguáætlun 2015-2026.
Jarðgangaáætlun er hluti
samgönguáætlunar og fram kemur
að ekki er reiknað með jarðgöngum
undir Hjallaháls á framangreindu
tímabili og því fjármagni sem ætl-
að er til málaflokksins ráðstafað til
annarra jarðganga. Í sömu áætlun
eru áætlaðar fjárveitingar til vega-
gerðar um Gufudalssveit í samræmi
við áætlanir um kostnað við leið
Þ-H. Því er ekki fyrirséð að fjár-
magn fáist til framkvæmda á þeim
leiðum sem hafa minnst neikvæð
áhrif á umhverfið þ.e. jarðganga-
leiðirnar H1 og D2. Kostnaður
vegna leiðar D2 er 10,9 milljarðar
kr. og leiðar H1 er 12,0 milljarðar
kr. Dýpri kolefnisspor (sbr. kafli
6.4.3.1.) og meiri rekstrarkostnað-
ur (sbr. kafli 3.5.4.) fylgja þessum
leiðum en öðrum. Engu að síður
eru þetta þær leiðir sem Vegagerðin
telur að hefðu í för með sér minnst
neikvæð áhrif á umhverfið.
c) Við undirbúning mats á um-
hverfisáhrifum hefur Reykhóla-
hreppur lagt mikla áherslu á að nýr
Vestfjarðavegur verði lagður um
láglendi og hvorki um Hjallaháls
né Ódrjúgsháls. Því er óvíst að veitt
yrði framkvæmdaleyfi fyrir leið D2
þar sem hún liggur yfir Ódrjúgs-
háls.
d) Ódýrasti kosturinn er að leggja
Vestfjarðaveg eftir leið Þ-H. Sú
lausn mun kosta um 6,4 milljarða
kr., en sú leið sem næst er í röðinni,
leið I, mun kosta 10,4 milljarða kr.
Vegagerðin telur að sú leið sé lak-
ari kostur en leið Þ-H, vegna meiri
neikvæðra áhrifa á umhverfið.
e) Í kafla 6.9.8. kemur fram að ef
leiðir A1 eða I verði fyrir valinu sé
æskilegt að fara í frekari rannsóknir
þar sem skilyrðum um straumhraða
í brúaropi sé ekki fullnægt, einnig
hafi leið A1 hvað mestu áhrifin á
straummynstur og leið I hafi nei-
kvæð áhrif á útskolun og súrefni í
Þorskafirði, þættir sem þyrfti að
skoða nánar yrði Vestfjarðavegur
lagður eftir henni.
f) Ef ákveðið yrði að leggja veginn
eftir leið A1 eða I, þyrfti að end-
urskoða hönnun þeirra til að upp-
fylla forsendur um straumhraða í
brúaropum. Slíkt myndi óhjá-
kvæmlega hafa í för með sér auk-
inn kostnað. Í þessum rökum veg-
ur kostnaður þungt en veigamiklir
áhrifaþættir eru enn fremur nei-
kvæð áhrif leiða A1 og I á um-
hverfið og vilji sveitarfélagsins um
að vegur verði lagður í sem mestu
samræmi við gildandi skipulag-
sáætlanir. Samkvæmt því sem að
framan er rakið er það niðurstaða
Vegagerðarinnar að vegur verði
ekki lagður um umrætt svæði án
þess að neikvæð áhrif verði á um-
hverfið. Í því sambandi sé nauðsyn-
legt að líta til hagsmuna almenn-
ings annars vegar af því að kom-
ast um landið eftir greiðfærum og
öruggum vegi og geta þannig not-
ið náttúrunnar og hins vegar þeirr-
ar nauðsynjar að vernda náttúruna
fyrir óþarfa raski eftir því sem frek-
ast er unnt. Vega verði þessi sjónar-
mið saman og gera markmið nátt-
úruverndarlaga einmitt ráð fyr-
ir því. Leið A1 fer ekki um svæði
á náttúruminjaskrá en hún hefur
þrátt fyrir það næst mest neikvæð
heildaráhrif á umhverfið í för með
sér auk þess að vera umtalsvert dýr-
ari en aðrar leiðir. Þótt leið Þ-H fari
um svæði á náttúrminjaskrá, hef-
ur markvisst verið unnið að því að
draga úr umhverfisáhrifum henn-
ar á svæðið í samanborið við fyrr-
nefnda leið B. Almannahagsmun-
ir krefjast þess að samgöngur um
svæðið verði bættar og að sú leið
sem verði valin verði fullnægjandi
með tilliti til umferðaröryggis. Í því
sambandi verður ekki annað séð en
að óhjákvæmilegt sé að sú leið sem
fyrir valinu verður hafi í för með sér
neikvæð umhverfisáhrif. Leið Þ-H
er besti kosturinn í því sambandi að
mati Vegagerðarinnar. mm
Rök fyrir vegarlagningu um Teigsskóg
Hér má sjá fyrirhugaða veglínu um Teigsskóg.Útsýni af Vestfjarðavegi í átt að Teigsskógi.