Skessuhorn - 11.01.2017, Blaðsíða 12

MIÐVIKUDAGUR 11. JANÚAR 201712
Greint var frá því á vef Skessuhorns
á fimmtudag í liðinni viku að vatn
og skólp hefði flætt upp um niður-
föll í Samkomuhúsið á Arnarstapa.
Ólína Gunnlaugsdóttir, eigandi og
framkvæmdastjóri Samkomuhúss-
ins, greindi frá því á Facebook-síðu
sinni að flætt hefði upp um niðurföll
á báðum hæðum og upp úr starfs-
mannasalerni í kjallara. Samkomu-
húsið er tengt inn á frárennsliskerfi
á vegum Snæfellsbæjar og í samtali
við Skessuhorn á fimmtudag sagði
Kristinn Jónasson, bæjarstjóri Snæ-
fellsbæjar, að forsvarsmönnum sveit-
arfélagsins þætti miður að flætt hefði
inn í húsið. „Okkur þykir afskaplega
leitt að þetta skyldi hafa gerst og að
sjálfsögðu mun sveitarfélagið bæta
það tjón sem því ber að bæta,“ sagði
Kristinn. Hann sagði að vandamálið
sem þyrfti að leita upp væri hvers
vegna ferskt vatn hefði flætt upp úr
niðurföllum, eins og sást á myndbandi
sem Ólína birti með færslu sinni. Það
vatn tók með sér skólp og annan úr-
gang sem lá í lögnum frá Samkomu-
húsinu þegar það flæddi inn í húsið.
„Það gengur ekki að ferskt vatn kom-
ist inn í lagnir sem liggja að rotþróm.
Rotþrær eiga bara að taka við saur
og síðan sígur vatnið frá og massinn
verður eftir í þrónni, annars myndu
þær bara fyllast strax af vatni. Þess
vegna verðum við að finna hvaðan
þetta vatn kemur,“ sagði Kristinn í
samtali við Skessuhorn.
Orsök vatnslekans fannst svo síð-
ar sama dag og fréttin birtist á vef
Skessuhorns. Að kvöldi fimmtudags
greindi Ólína Gunnlaugsdóttir frá
því að starfsmenn tæknideildar Snæ-
fellsbæjar hefðu fundið opinn brunn
niður í skólplagnir við nýju húsin við
ferðaþjónustuna Snjófell. „Einhver
hafði opnað brunninn eftir að pípu-
lagningamaður hafði gengið frá hon-
um. Síðan hafði yfirborðsvatn runn-
ið óhindrað í brunninn en vegna
fitustíflu við sameiginlegar rotþrær
Snjófells og Samkomuhússins á veg-
um bæjarins, þrýstist vatnið/skólpið
inn í Samkomuhúsið,“ ritaði Ólína
á Facebook-síðu sína. Hún greindi
ennfremur frá því að brugðist hefði
verið við vandanum. „Núna hef-
ur verið komið fyrir aukabrunni við
Samkomuhúsið sem myndi taka við
slíku vatni ef aftur yrði slíkt óhapp
auk þess sem lagnir voru myndað-
ar og skoðaðar,“ segir hún og var að
vonum ánægð með að orsök vatns-
lekans væri fundinn og brugðist hefði
verið við. „Ég vil þakka stuðning og
aðstoð, bæði starfsmanna Snæfells-
bæjar og annarra sem létu sig málið
varða,“ ritar Ólína.
kgk
Orsök vatnsleka fundin
og brugðist við
Skjáskot úr myndbandi sem Ólína birti með færslunni þar sem sést hvar ferskt
vatn flæðir upp um niðurfall.
Skortur er á íbúðarhúsnæði víða
um land, en mestur þó á höfuð-
borgarsvæðinu þar sem fasteigna-
verð hefur náð nýjum hæðum.
Lauslega er áætlað að enn skorti
um sex þúsund fasteignir einung-
is á höfuðborgarsvæðinu til að
markaðurinn næði jafnvægi á nýj-
an leik. Einkum er þetta ástand
rakið til þess að of lítið hefur ver-
ið byggt eftir hrun og þá er tölu-
verður hluti íbúða leigður út til
ferðafólks þar sem vöxtur í ferða-
þjónustu er mun meiri en sem
nemur auknu hótel- og gistirými.
Þetta skortsástand hafa fjárfestar
nýtt sér og sjást þess víða merki.
Fasteignafélög í þeirra eigu hafa
„hamstrað“ fasteignir undanfar-
in misseri víða um land. Áhrifa
húsnæðisskorts gætir því orð-
ið mun víðar en á suðvestur-
horninu, meðal annars á Vest-
urlandi og mest þá í sveitarfé-
lögum næst höfuðborgarsvæðinu.
Nú er svo komið að góðar eign-
ir á viðráðanlegu verði eru illfá-
anlegar til kaups. Augljós skortur
er t.d. á smærri eignum til sölu á
Akranesi. Ef framkvæmd er ein-
föld leit á fasteignavefjum kemur
í ljós að nú eru til sölu á Akranesi
12 notaðar íbúðir í fjölbýlishúsi á
almennum markaði og þar af ein
óíbúðarhæf, þrjár Búmannaíbúðir
og 13 íbúðir í fjölbýlishúsi sem er
skammt komið í byggingu. Verð á
almennum íbúðum hefur hækkað
verulega og er nú að nálgast bygg-
ingakostnað. Þrátt fyrir þetta eru
afar fáar íbúðir í byggingu á þétt-
býlisstöðunum Akranesi og Borg-
arnesi og verktakar sem lóðahaf-
ar halda að sér höndum. Lóða-
framboð er engu að síður talsvert
á báðum stöðum.
„Helfrosinn mark-
aður“
Einstaklingur sem undanfarn-
ar vikur hefur verið í fasteigna-
leit á Akranesi leitaði til ritstjórn-
ar Skessuhorns og vildi vekja máls
á ástandinu. Sá sagði að markað-
ur fyrir eignir í fjölbýli á Akra-
nesi væri einfaldlega helfrosinn.
Viðkomandi kýs að koma ekki
fram undir nafni. „Ástandið er nú
þannig að komi góð eign í fjöl-
býli á söluskrá er ákveðið fast-
eignafélag sem hefur kynroða-
laust stundað það að yfirbjóða
einstaklinga og fjölskyldur sem
hafa verið að reyna að eignast þak
yfir höfuðið. Við, þetta venjulega
fólk, eigum ekki roð í slíka sam-
keppni. Við keppum ekki við fyrr-
um kvótaeigendur og fjármálafyr-
irtæki sem eru að sölsa undir sig
fasteignamarkaðinn með aðstoð
stjórnvalda.“ Þarna vísar viðmæl-
andi blaðsins annars vegar í að-
ferðafræði Íbúðalánasjóðs við að
losna við eignir sínar en auk þess
á hann við leigufélagið Heima-
velli sem á nú tugi ef ekki hundr-
uð fasteigna í útleigu á Akranesi
og í Borgarnesi. Leiguverð í bæj-
arfélaginu hefur af sömu ástæðu
rokið upp að undanförnu, sem
gerist einatt þegar eftirspurnin er
meiri en framboðið.
Íbúðalánasjóður
ruddi brautina
Fyrirtækið Heimavellir hf. er í
eigu fagfjárfestasjóðsins Heima-
valla leigufélags slhf. sem er
skráður hjá Fjármálaeftirlit-
inu. Undir fyrirtækið heyra síð-
an hvorki fleiri né færri en níu
dótturfélög, öll með mismunandi
endingum á eftir „Heimavellir“.
Fyrirtækið er í eigu hóps fjár-
festa þar sem langstærsti hluthaf-
inn er útgerðarfyrirtækið Stálskip
í Hafnarfirði sem seldi fiskveiði-
kvóta og skip fyrir um tíu millj-
arða króna árið 2014, samkvæmt
frétt sem birtist í Fréttatímanum
síðasta haust. Aðrir eigendur að
Heimavöllum eru m.a. önnur út-
gerðarfyrirtæki, einstaklingar og
sjóðir. Heimavellir hafa á liðnum
misserum fjárfest í a.m.k. 1.200
íbúðum á almennum markaði hér
á landi, langflestar eignirnar eru
á suðvesturhorninu, en einnig á
Reyðarfirði, Akureyri og víðar.
Stóran hluta fasteignanna keyptu
Heimavellir af Íbúðalánasjóði á
síðasta ári, en sjóðurinn kaus að
bjóða fasteignir í hans eigu til
sölu í lokuðum útboðum til svo-
kallaðra fagfjárfesta og útilokaði
um leið möguleika almennings til
kaupa þar sem eignasöfnin voru
höfð svo stór að almennur fast-
eignakaupandi átti enga mögu-
leika. Meðal annars voru í einni
sölu Íbúðalánasjóðs 39 fasteign-
ir á Vesturlandi sem Heimavellir
keyptu allar.
„Þroskaður og
heilbrigður markaður“
Á heimasíðu Heimavalla seg-
ir m.a. um fyrirtækið: „Heima-
vellir er leigufélag sem rekið er
í anda sambærilegra leigufélaga
sem starfrækt hafa verið víða í
Evrópu um áratuga skeið, en til-
vist slíkra leigufélaga, sem bjóða
uppá örugga langtímaleigu sem
valkost, er mikilvægur og eðli-
legur hluti af þroskuðum og heil-
brigðum fasteignamarkaði.“ Þá
segir á öðrum stað á síðunni:
„Helsta markmið Heimavalla
leigufélags í fjárfestingum er að
starfsemi sjóðsins nái góðri arð-
semi á fjárframlög hluthafa og að
byggt verði upp fjölbreytt og eft-
irsóknarvert eignasafn íbúðarhús-
næðis til útleigu víðsvegar um Ís-
land.“ Samkvæmt árshlutareikn-
ingi Heimavalla ehf. fyrir fyrri
hluta síðasta árs eru heildarskuld-
ir félagsins 19 milljarðar en eign-
ir metnar á 25 milljarðar. Hagn-
aður fyrstu sex mánuði ársins var
1,4 milljarður króna. Hafi afkom-
an verið eins á síðari hluta árs-
ins 2016 og hún var á þeim fyrri
var hagnaður Heimavalla ehf.
2,8 milljarðar króna árið 2016.
Þannig má segja að fyrirtækið sé
að ná markmiðum sínum um af-
komu og gott betur en það, því
hlutafé í fyrirtækinu var 4,3 millj-
arðar króna um mitt síðasta ár.
Þetta jafngildir því að eigendur
fyrirtækisins fengu 65% ávöxtun
á hlutafé sitt á einu ári hjá þessu
þriggja ára gamla fyrirtæki.
Bíða átekta
Samkvæmt heimildum Skessu-
horns er nægt framboð lóða á
Akranesi og Borgarnesi fyrir fjöl-
býlishús og séreignir og þar ætti
lóðaskortur eða skipulagsmál því
ekki að tefja framkvæmdir. Ein-
hverjum lóðum hefur verið út-
hlutað en svo virðist sem flest-
ir verktakar haldi að sér höndum
með framkvæmdir, bíði eftir að
stórir hlutir gerist í atvinnumálum
og vísa þar einhverjir til væntinga
um byggingu verksmiðju Sili-
cor á Grundartanga sem skapað
gæti á fimmta hundrað ný störf.
Hins vegar, í ljósi fjölgunar íbúa
síðustu mánuði og þess skorts
sem virðist vera á markaði eft-
ir smærri eignum, ættu verktakar
ekki að þurfa að bíða eftir stórum
tíðindum í atvinnumálum á svæð-
inu til að geta hafið framkvæmd-
ir til að auka framboð íbúðarhús-
næðis fyrir almenning. Á meðan
tæplega sex þúsund íbúðir vant-
ar í Reykjavík mun almenningur
leita húsnæðis utan höfuðborgar-
innar, í næstu byggðarlögum. mm
Fréttaskýring:
Ójafn leikur þegar almenningur keppir
við leigufélög um fasteignir