Hlynur - 15.06.1974, Blaðsíða 2

Fræðslumálin í
brennidepli
Frá aðalfundi Sambandsins
Fræðslu- og félagsmál sam-
vinnuhreyf inga: innar voru að
þessu sinni sérstakt umræðuefni
á aðalfundi Sambandsins. Þar
var m. a. lögð fram ýtarleg
skýrsla um áformaðar breyting-
ar á þessu sviði, og að loknum
miklum umæðum samþykkti
f undu: inn ályktun um þetta
efni. Þar er lýst stuðningi við
þessar b eytingar og lögð á-
herzla á, að unnið verði ötul-
Iega að útb eiðslu Samvinnunn-
ar í nýjum búningi félags-
mannablaðs, og sömuleiðis að
eflingu Bréfaskóla SÍS & ASÍ
og Samvinnuskólans. Auk þess
var verðtrygging lífeyris mjög
á dagskrá á fundinum, og sam-
þykkti hann sérstaka ályktun
um það mál.
Aðalfundur Sambandsins var
að þessu sinni haldinn 6. og 7.
júní s.l. að Bifröst í Borgarfirði.
í upphafi fundar minntist for-
maður Sambandsstjórnar, Jakob
Frímannsson, nokkurra sam-
vinnumanna, sem látizt höfðu
frá síðasta aðalfundi. Fundar-
stjóri var kjörinn Ágúst Þor-
valdsson fyrrv. alþm., aðstoðar-
fundarstjóri Ólafur Sverrisson,
Borgarnesi, og fundarritarar
þeir Gunnlaugur P. Kristinsson,
Akureyri, Jóhann Hermannsson,
Húsavík, og Gunnsteinn Karls-
son, Reykjavík. Frá nokkru af
því, sem fram kom á fundinum,
hefur þegar verið skýrt i frétta-
bréfinu Sambandsfréttum, en
vegna hinna mörgu lesenda
HLYNS, sem fá það ekki, verður
hér á eftir skýrt frá hinu merk-
asta, sem þar gerðist.
Velta og rekstur Sambandsins
í skýrslum þeirra Jakobs Frí-
mannssonar stjórnarformanns
og Erlendar Einarssonar for-
stjóra kom að vanda fram marg-
víslegur fróðleikur um rekstur
Sambandsins og Sambandsfé-
laganna á liðnu ári.
Heildarvelta Sambandsins ár-
ið 1973 jókst verulega eða varð
11.253 miljónir króna á móti
7.509 milj. árið 1972, sem er
aukning um 3.744 milj. eða
49,9%. Veltan skiptist þannig
niður á aðaldeildir Sambands-
ins, að Búvörudeild velti 2.096
milj., Sjávarafurðadeild 3.624
milj., Innflutningsdeild 2.549
milj., Véladeild 1.046 milj.,
Skipadeild 453 milj., Iðnaðar-
deild 1.305 milj. og aðrar smærri
starfsgreinar 180 milj.
Tekjuafgangur Sambandsins á
árinu varð 173,7 milj., og var
þá búið að færa til gjalda vaxta-
greiðslur að upphæð 216,7 milj.
og afskriftir eigna 145,2 milj. Af
þessum tekjuafgangi var 36,9
milj. ráðstafað i endurgreiðslur
til Sambandsfélaga og fisk-
vinnslustöðva, 17,2 milj. voru
greiddar i vexti af stofnsjóðum
Sambandsfélaga og 30,9 milj.
voru færðar beint á höfuðstól
sem söluverð eigna umfram bók-
fært verð. Endanlegur tekjuaf-
gangur á rekstursreikningi var
því 88,7 milj. á móti reksturs-
halla að upphæð 56,8 milj. á
reikningi ársins 1972.
Þá hækkaði rekstrarkostnaður
Sambandsins mjög mikið á ár-
inu, að nokkru vegna aukinna
umsvifa í rekstrinum, en þó
fyrst og fremst vegna þeirra
miklu hækkana, sem urðu á svo
til öllum rekstrarliðum. M. a.
hækkuðu þrír stærstu rekstrar-
liðirnir verulega, eða launa-
greiðslur um 28,6% og urðu 649,2
milj., vaxtagreiðslur um 47,7%
og urðu 216,7 milj. og opinber
gjöld um 38,6% og urðu 79,0 milj.
Fastráðnu starfsfólki Sam-
bandsins fjölgaði um 100 á ár-
inu og taldi 1.550 manns í lok
ársins. Skipting þess eftir störf-
um í árslok var sem hér segir:
Skrifstofufólk 257, verzlunar- og
lagerfólk 185, farmenn 137,
verkafólk 305, iðnaðarfólk 609 og
annað starfsfólk 57.
Á árinu fjárfesti Sambandið
samtals i fasteignum, vélum og
skipum fyrir 206,0 milj. Stærstu
liðirnir i þessum fjárfestingum
voru ms. Dísarfell, byggingar,
vélar og tæki i verksmiðjunum á
Akureyri, nýja birgðastöðin í
Reykjavík, fóðurblöndunarstöð-
in við Sundahöfn og vélar og
tæki í kjötiðnaðarstöð Búvöru-
deildar.
Afkoma Sambandsfélaganna
Heildarvelta Sambandsfélag-
anna árið 1973 var 14.647 milj.
á móti 10.543 milj. árið 1972, og
hafði hún þannig aukizt um
38,9%. Veltan skiptist þannig
niður, að sala vörureiknings var
7.371 milj., sala landbúnaðaraf-
urða 3.923 milj., sala sjávaraf-
urða 809 milj. og önnur sala
2.544 milj. Tekið skal fram, að
í sölu sjávarafurða er einungis
talin sala félaganna sjálfra á
þessum vörum, en ekki frysti-
húsa og fiskvinnslustöðva, sem
þau eru aðilar að.
Afkoma félaganna varð sú, að
á árinu voru 29 félög gerð upp
með samtals 47,1 milj. kr. hagn-
aði, en 17 félög voru með 31,4
milj. kr. halla. Árið 1972 voru
hins vegar 30 félög gerð upp
með 40,8 milj. kr. hagnaði og 16
félög með 13,3 milj. kr. halla.
Árið 1973 er því hagnaður um-
fram halla hjá öllum félögunum
15,7 milj. á móti 27,5 milj. árið
áður. Afskriftir allra félaganna
2 HLYNUB