Fréttablaðið - 10.10.2019, Blaðsíða 66
KVIKMYNDIR
Joker
Leikstjórn: Todd Phillips
Aðalhlutverk: Joaquin Phoenix,
Zazie Beetz, Robert De Niro
Í kvikmyndinni Joker fá áhorfendur
að kynnast upprunasögu Jókersins,
illmennisins sem hefur gert Leður-
blökumanninum lífið leitt allar
götur síðan hann birtist fyrst í Bat-
man-myndasögunum 1940. Leður-
blökumaðurinn er þó fjarri góðu
gamni að þessu sinni og í hans stað
berst Jókerinn við raunveruleikann,
ömurlegar aðstæður og eigin geð-
sjúkdóma.
Arthur Fleck er misheppnaður
og furðulegur grínisti sem jafn-
framt vinnur fyrir sér sem trúður í
hlutastarfi. Lífið hefur aldrei verið
dans á rósum hjá Fleck og í sögunni
sem sögð er í Joker getur vont lengi
versnað og röð óheppilegra atvika
sem koma sérlega illa við Fleck verð-
ur til þess að honum er svo gott sem
úthýst úr samfélaginu.
Joaquin Phoenix fer með hlutverk
hins misheppnaða Flecks sem hann
túlkar ekki síst með líkamanum og
hreyfingum þannig að hann passar
fullkomlega inn í þann drungalega
raunveruleika sem hér er lagt upp
með að skapa á hvíta tjaldinu.
Phoenix skilar Jókernum með
miklum sóma og eflist með hverj-
um ramma þar sem hann sækir
styrk sinn ekki síst í einstaka tón-
list Hildar Guðnadóttur sem segja
má að sé hér í öðru aðalhlutverki
myndarinnar og ég efast um að
annað eins samspil aðalleikara og
tónskálds hafi nokkurn tímann
áður sést í kvikmynd.
Þungur tónn Hildar gefur taktinn
fyrir horaðan líkama og einkenni-
legar hreyfingar Phoenix þannig
að saman skapa þau hinn realíska
Jóker. Lagið Subway er einstakt og
ekki þarf að koma neinum á óvart
þótt bæði, leikarinn og kvikmynda-
tónskáldið, verði áberandi þegar
verðlaunavertíðin hefst í vetur.
Veikleikar myndarinnar liggja
einna helst í handritinu en vend-
ingarnar í lífi Flecks eiga til að verða
fyrirsjáanlegar í þessari uppruna-
sögu eins alræmdasta illmennis
dægurmenningarsögunnar.
Jókerinn lendir í atburðarás þar
sem hann virkar því miður oft sem
farþegi frekar en gerandi í sögunni,
ólíkt því sem við höfum átt að venj-
ast þar sem þessi dáði brjálæðingur
er annars vegar. Röð atburðanna
virkar þannig á mann eins og farið
hafi verið eftir nákvæmum gát-
lista yfir ómissandi atriði á vegferð
Flecks frá mislukkuðum trúði yfir
í Jókerinn.
Þá má spyrja sig hvort örfáar
tengingar við sögu Leðurblöku-
mannsins hefðu ekki mátt missa sín
á því realíska sögusviði sem mótað
er í myndinni. Eins einkennilega og
það kann að hljóma þá er hér lagt
upp með raunsæja sýn á uppruna
Jókersins; hvernig fjöldamorðingi
verður að fjöldamorðingja sem er
um leið teiknimyndaskúrkur. Í
myndinni er í raun reynt að þókn-
ast öllum, aðdáendum Leðurblöku-
mannsins en líka öllum hinum.
Óskandi hefði verið að aðeins
önnur hvor leiðin hefði verið valin.
Oddur Ævar Gunnarsson
NIÐURSTAÐA: Þrátt fyrir fyrirsjáanlegt
handrit gera meistarataktar Joaquins
Phoenix og Hildar Guðnadóttur Joker að
eftirminnilegri mynd sem geldur fyrir til-
raunir til þess að þóknast sem flestum.
Realískur Jóker veldur
uppnámi, deilum og usla
Joaquin Phoenix túlkar hinn misheppnaða Arthur Fleck með látbragði og hreyfingum þannig að hann passar
fullkomlega inn í drungalegan raunveruleika myndarinnar.
– við Laugalæk
Ekkert hveiti
Ekkert soyja
Enginn sykur
Ekkert MSG
Íslenskt kjöt
Íslensk
framleiðsla
Osta-
pylsur
og fleira gott
Í MYNDINNNI ER Í
RAUN REYNT AÐ
ÞÓKNAST ÖLLUM, AÐDÁENDUM
LEÐURBLÖKUMANNSINS EN
LÍKA ÖLLUM HINUM.
Alþjóðlegi geðheilbrigðis-dagurinn er í dag en allt frá því að Alþjóðasamtökum
um geðheilsu, World Federation
for Mental Health, héldu daginn
fyrst þann 10. október 1992 hefur
hann verið notaður víða um heim
til þess að vekja athygli á geðheil-
brigðismálum, fræða almenning
um geðrækt og geðsjúkdóma og
sporna gegn fordómum í garð geð-
sjúkra.
Geðheilbrigðisdagurinn er því
dagur allra eins og þau samtök sem
að honum standa benda á og í ár er
markmið dagsins um allan heim að
vekja athygli á mikilvægi sjálfsvígs-
forvarna og gildi forvarnastarfs
og stuðnings við fólk sem þarf á
fjölþættri aðstoð að halda til að
komast í gegnum erfiðleika á lífs-
leiðinni.
Alls staðar, á öllum tímum, þar
sem er fólk eru alltaf einhverjir
sem eiga um sárt að binda andlega
þannig að geðsjúkdómar koma
ítrekað við sögu í kvikmyndum,
bæði sem viðfangsefni auk þess
sem framlag listafólks í geðrænum
vanda verður aldrei ofmetið þótt
það beri stundum harm sinn í
hljóði þar til það er of seint.
Robin heitinn Williams er nær-
tækt og sorglegt dæmi um þetta en
á meðan hann reytti af sér brand-
ara og fór á kostum í kvikmyndum
þjáðist hann innra með sér. Þekkt-
astur fyrir gamanleik túlkaði hann
í The Fisher King hugarvíl manns
sem sagði skilið við raunveru-
leikann eftir að hafa orðið fyrir
hræðilegu áfalli. Í tilefni dagsins
er tilvalið að slást í för með hinum
heimilislausa Parry sem reikar um
götur New York í leit að hinu helga
Grali. – þþ
Geggjaðar bíómyndir
í tilefni dagsins
As Good as It Gets
Jack Nicholson krækti sér í
Óskarsverðlaun fyrir yfirdrifinn
leik á þunglyndri mannafælu
sem kemst að því að samneyti
við annað fólk er ein besta
lækningin við andans meinum.
One Flew Over the
Cuckoo’s Nest
Stálin stinn
mætast í Jack
Nicholson og
Louise Fletcher,
vistmanni og
hjúkrunarfræðingi, á geðsjúkra-
húsi á tímum þar sem fordómar
í garð geðveikra grasseruðu.
Dásamlega gráglettin saga um
baráttu einstaklingsins gegn
kerfinu.
Enginn veit hvað átt hefur fyrr en misst hefur og geðheilsan er kannski
hið helga Gral sem auðveldara er að tapa en finna?
What About
Bob?
Bill Murray
og Richard
Dreyfuss
fara ham-
förum sem
skjólstæð-
ingur og
geðlæknir
í þessari
bráðfyndnu
mynd um hinn fjölfælna Bob
sem er með hjartað á réttum
stað. Ólíkt lækninum sem túlka
má sem fulltrúa skilningslauss
kerfisins.
The Irishman, nýjasta mynd Martins Scorsese, var frum-sýnd á New York Film Festival
á dögunum. Myndin fór vægast sagt
vel í áhorfendur og gagnrýnendur
keppast við að ausa hana lofi.
Kannski ekki von á öðru þar sem
Scorsese dregur hér fram stóru byss-
urnar og teflir fram mafíumynda-
goðsögnunum Robert De Niro og
Joe Pesci, sem hafa sett sterkan svip
á margar af þekktustu myndum
hans. Al Pacino er einnig mættur til
leiks en hann og De Niro léku báðir
í snilldinni The Godfather Part II.
Pesci snýr hér aftur fyrir Scorsese
eftir að hafa verið sestur í helgan
stein á Hollywood-eftirlaunum.
Hann var til dæmis á árum áður
frábær hjá Scorsese í Raging Bull,
The Casino og Goodfellas ásamt De
Niro sem var lykilmaður hjá Scors-
ese þar til Leonardo DiCaprio tók
við keflinu.
The Irishman var ekki auðveld
í fæðingu hjá Scorsese en það tók
hann tólf ár að fá einhvern til þess
að fjármagna gerð hennar. Kvik-
myndin, sem er byggð á sannsögu-
legum atburðum í tengslum við
hvarfið á verkalýðsforingjanum
gerspillta Jimmy Hoffa, er rúmir
þrír tímar að lengd og ekkert var
til sparað við gerð hennar. Þegar
upp var staðið var það Netflix sem
samþykkti að fjármagna þennan
stórvirkisdraum Scorseses
en streymisveitan hefur
að undanförnu komið
að framleiðslu hverrar
stórmyndarinnar á fætur
annarri. Til dæmis The
King, The Laundromat að
ógleymdri Roma
sem gerði mikla
lukku í fyrra.
Írinn verður
því einungis í
stuttan tíma
í bíóhúsum í
Bandaríkjunum en verður síðan
aðgengileg á Netflix. Skiptar skoð-
anir eru á þessum umsvifum efnis-
veitunnar þar sem mörgum finnst
að stórvirki sem þetta eigi heima á
breiðtjaldi þar sem fagurfræðin og
hvert smáatriði fái að njóta sín.
Pirringurinn nú er bergmál af því
sama og heyrðist víða þegar Roma
var sýnd á Netf lix en hún þótti
framúrskarandi í sinni fagurfræði
og endaði með tíu Óskarsverð-
launatilnefningar.
De Niro, Pacino og Pesci eru
allir taldir eiga möguleika á
Óskarstilnefningu fyrir Írann
og alls ekki ólíklegt að Scors-
ese sjálfur hljóti eina slíka
enda eru allir þessir herra-
menn alvanir slík-
um tilnefningum
þótt misvel hafi
gengið að landa
verðlaununum.
– ekb
Miklar vonir bundnar við Íra Scorseses
Martin
Scorsese.
1 0 . O K T Ó B E R 2 0 1 9 F I M M T U D A G U R40 M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
BÍÓ