Morgunblaðið - 21.09.2019, Qupperneq 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. SEPTEMBER 2019
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Nú liggur ljóst fyrir að nýtt sólar-
met verður ekki sett í Reykjavík á
þessu sumri. Rigningatíðin að
undanförnu hefur séð til þess. Sem
kunnugt er stendur hið svokallaða
veðurstofusumar frá 1. júní til 30.
september og því eru aðeins fáeinir
dagar eftir. Trausti Jónsson veður-
fræðingur tók nýlega stöðuna. Sól-
skinsstundafjöldi frá og með 1. júní
til 17. september telst 804,9 stund-
ir. Miðað við almanakið, önnur
sumur frá 1. júní til 17. september,
er núlíðandi sumar í þriðja sólrík-
asta sæti. Það eru aðeins sumrin
1928 (826,8 stundir) og 1929 (858,0
stundir) sem státa af hærri tölum.
Gæti marið þriðja sætið
Fáein sumur önnur eiga ennþá
möguleika á að sigla fram úr þessu,
en ekki mörg því sá fjöldi sem þeg-
ar hefur mælst tryggir sjöunda
sætið. Að meðaltali mælast um það
bil 3,4 sólskinsstundir á dag í
Reykjavík eftir 17. september.
Yrðu sólskinsstundir í meðallagi til
loka mánaðar yrði lokatalan 854,3 –
og myndi merja 3. sæti – sjónar-
mun á undan sumrinu 1927 (853,6
stundir) og ekki langt neðan við 2.
sætið (1928 með 861,9 stundir).
Ekki er nokkur von til þess að ná 1.
sætinu af sumrinu 1929 (894,0
stundir).
„Það eru sum sé þrjú sumur í röð
sem hafa helgað sér þrjú efstu sæt-
in í 90 ár, 1929, 1928 og 1927, þar
rétt fyrir neðan eru tvö nýleg sólar-
sumrin 2012 og 2011, í sjötta sætinu
er svo sumarið 1924,“ segir Trausti.
Árið í heild stendur líka vel.
Heildarsólskinsstundafjöldinn er
um það bil búinn að jafna ársmeð-
altal síðustu tíu ára þó þrír mánuðir
séu eftir af árinu og summan er nú
þegar komin 100 stundir fram úr
ársmeðaltalinu 1961 til 1990.
Sumarhitinn í Reykjavík situr nú
í 9. til 11. hlýjasta sæti. Meðalhiti
þess það sem af er er 11,0 stig.
Ekki er líklegt að sú röðun breytist
mikið, að mati Trausta.
Sólskinsstundametið frá
1929 fellur ekki í sumar
 Rigningatíðin í september hefur komið í veg fyrir það
Morgunblaðið/Eggert
Vætutíðin Ferðamenn hafa þurft að verjast rigningunni undanfarna daga.
Rósa Margrét Tryggvadóttir
rosa@mbl.is
Umræða um frumvarp Silju Daggar
Gunnarsdóttur, þingmanns Fram-
sóknarflokksins, um aukið eftirlit
með barnaníðingum var kveikjan að
umdeildri umfjöllun DV í gær þar
sem birt voru nöfn dæmdra barna-
níðinga og búsetu þeirra á landinu.
Er umfjöllunin sú fyrsta af nokkrum
hjá blaðinu en von er á svipaðri um-
fjöllum um fleiri dæmda barnaníð-
inga í næsta helgarblaði. Þetta stað-
festir Lilja Katrín Gunnarsdóttir,
ritstjóri DV í samtali við Morg-
unblaðið.
Segir hún ritstjórn blaðsins hafa
tekið meðvitaða ákvörðun um að
birta ekki myndir af brotamönnunum
eða heimilisföng þeirra en aðeins
hvar á landinu þeir séu búsettir og í
hvaða hverfum. Aðspurð segir hún að
ritstjórnin hafi velt þeim möguleika
fyrir sér að umfjöllunin gæti gengið á
friðhelgi einkalífs brotamannanna
sem hafi verið ein ástæðan fyrir þess-
ari ákvörðun.
„Að sjálfsögðu veltir maður því
alltaf fyrir sér þegar maður fjallar
um viðkvæm málefni eins og þetta
hundrað prósent er. Þetta vekur
sterkar tilfinningar hjá fólki. Þannig
að sjálfsögðu veltum við og að ég held
bara allir fjölmiðlamenn fyrir okkur
þessu þegar það er verið að fjalla um
málefni sem snerta marga og snerta
viðkvæmar taugar hjá mörgum,“
segir Lilja. Hún segir að meiningin
hafi ekki verið að beina kastljósinu að
brotum brotamannanna beinlínis,
enda hafi margoft verið fjallað ítar-
lega um mál margra þeirra ein-
staklinga sem eru nafngreindir í
blaðinu.
Markmiðið að vekja umræðu
Segir hún að markmið blaðsins
með umfjölluninni hafi fyrst og
fremst verið að vekja umræðu um
málaflokkinn og vekja athygli á
frumvarpi Silju Daggar.
„Það er náttúrlega eitt af hlut-
verkum fjölmiðla að varpa ljósi á og
vekja umræðu og fá betri mynd á það
af hverju kerfið er eins og það er
núna,“ segir hún.
Silja Dögg Gunnarsdóttir vísar því
á bug í samtali við Morgunblaðið að
hún sé sammála þeirri aðferð sem
DV noti í umfjöllun sinni um barna-
níðinga. Segir hún að frumvarpið
fjalli í fyrsta lagi um að veita opinber-
um aðilum eins og barnaverndarstofu
heimild til að fá upplýsingar um þá
einstaklinga sem hafa brotið gegn
börnum og staðsetningu þeirra og í
öðru lagi um að brotamenn af þessu
tagi gangist undir áhættumat. Hún
bendir á að ekki séu allir þeir sem
dæmdir eru fyrir kynferðisbrot gegn
börnum taldir líklegir til að brjóta af
sér aftur og því sé áhættumatið
mikilvægt.
„Þetta snýst ekki um að setja í lög
að það verði hengd upp plaköt af
mönnum úti um allan bæ og ein-
hverjar nornaveiðar eða að það eigi
að grýta húsin þeirra. Heldur er það
annars vegar að mennirnir hafi þá
þennan stuðning og einhvern ramma
og að það sé passað vel upp á þá og
einnig að þess sé gætt og dregið úr
líkunum að þeir brjóti aftur á börnum
með því að yfirvöld hafi heimildir til
eftirlits og geti miðlað upplýsingum
sín á milli,“ segir Silja.
„Ég er ekki í einhverri krossferð.
Við megum ekki ganga of langt.
Markmiðið er að vernda börnin og
við þurfum að finna bestu leiðina til
þess.“
Í samtali við Morgunblaðið bendir
Vigdís Eva Líndal, sviðsstjóri hjá
Persónuvernd, á 6. grein persónu-
verndarlaganna sem fjallar um
tengsl við tjáningarfrelsi, þegar hún
er spurð að því hvort nafngreining og
persónuupplýsingar sem komi fram í
umfjöllun DV gætu varðað við per-
sónuverndarlög. Þar segir að víkja
megi frá ákvæðum laganna og reglu-
gerðarinnar í þágu fjölmiðlunar, lista
eða bókmennta. Að öðru leyti segir
hún að Persónuvernd geti lítið tjáð
sig um málið.
„Það eina sem við getum sagt á
þessu stigi er að almennt gilda per-
sónuverndarlögin að takmörkuðu
leyti um vinnslu persónuupplýsinga
hjá fjölmiðlum af því að þarna er um
að ræða þessi tvö stjórnarskrárvörðu
réttindi: tjáningarfrelsið og rétt
manna til friðhelgi einkalífs og það er
dómstóla að skera úr um það og vega
og meta hvor réttindin eiga að ganga
framar í hverju tilviki fyrir sig,“ segir
hún. Vigdís segir jafnframt að fjöl-
miðlar þurfi almennt ekki að vera
með heimild til að vinna með per-
sónuupplýsingar. Þeir þurfi hins veg-
ar að gæta að því að umfjöllunin sé
sanngjörn gagnvart einstaklingnum
og að upplýsingarnar séu áreiðan-
legar. Það séu helst þau sjónarmið
sem þurfi að vega og meta.
Aðspurður um álit Blaðamanna-
félags Íslands á umfjöllun eins og
þeirri sem kom fram í DV í gær og
því hvort hann telji að gengið hafi
verið yfir mörk friðhelgi bendir
Hjálmar Jónsson, formaður félags-
ins, á að prentfrelsi og tjáningarfrelsi
ríki á Íslandi og það sé blaðamanns
og ritstjórnar blaðsins að meta það.
„Blaðamenn í störfum sínum þurfa
oft að glíma við mörk friðhelgi einka-
lífsins og rétt almennings til upplýs-
inga. Það verða fagmenn, sem eru
blaðamenn, að vega og meta í hverju
tilviki fyrir sig og ritstjórnir sem
gera það með mismunandi hætti,“
segir Hjálmar í samtali við Morg-
unblaðið. Hann bætir við að ábyrgð
fylgi öllum athöfnum og orðum og að
mörgu þurfi að hyggja þegar upplýs-
ingar eru birtar. „Ef menn telja á sér
brotið erum við með siðanefnd og
dómstóla í landinu sem fólk getur
leitað til ef það telur á sér brotið. Það
hafa allir rétt á því,“ segir hann.
Markmið DV að vekja umræðu
 Ritstjóri DV segir það meðvitaða ákvörðun að birta ekki myndir og heimilisföng barnaníðinganna
 Sviðstjóri Persónuverndar segir lögin gilda takmarkað um vinnslu persónuupplýsinga í fjölmiðlum
Lilja Katrín
Gunnarsdóttir
Hjálmar
Jónsson
Silja Dögg
Gunnarsdóttir
Vigdís Eva
Líndal
Morgunblaðið/Eggert
Persónuvernd Í 6. gr. persónuverndarlaganna segir að víkja megi frá ákvæðum laganna í þágu fjölmiðlunar.
Bókaðu núna á baendaferdir.is
Sími 570 2790 | bokun@baendaferdir.is | Síðumúla 2, 108 RVK
Verð: 119.900 kr. á mann í tvíbýli.
Skoðunarferðir innifaldar.
sp
ör
eh
f.
Aðventan er tími ljóss og friðar. Ilmurinn af jólaglöggi og
brenndum möndlum liggur í loftinu.Við höldum til Wiesbaden,
þar sem upplýstar stjörnur svífa yfir litríkum jólahúsum á
jólamarkaðnum.Við förum í dagsferð til Rüdesheim þar sem
hinn skemmtilegi jólamarkaður þjóðanna er og getum fylgst
með hvernig handverk frá hinum ýmsu þjóðum er unnið.
Jólaferð tilWiesbaden
28. nóvember - 1. desember
Fararstjóri: Jón Guðmundsson
AUKA BROTTFÖR