Fréttablaðið - 14.02.2020, Blaðsíða 32

HIÐ STÓRA FRAMLAG
GUNNARS TIL
ÍSLENSKRAR LJÓSMYNDUNAR
ERU MARGS KONAR ÆFINGAR
MEÐ ABSTRAKT FORMIÐ OG HIN
EILÍFA GLÍMA VIÐ LJÓS OG
SKUGGA.
Yfirlitssýning á verkum og ævistarfi Gunnars Péturssonar stendur nú yfir í Þjóðminja-safni Íslands. Yfirskrift sýningarinnar er Í ljós-
málinu.
Blaðamaður hitti Lindu Ásdísar-
dóttur, verkefnisstjóra hjá Þjóð-
minjasafni Íslands, og forvitnaðist
um sýninguna. „Hér er kynntur til
sögunnar ljósmyndari sem fæstir
hafa heyrt nefndan en á stóran sess
í íslenskri ljósmyndasögu. Gunnar
fæddist árið 1928 og dó 2012. Hann
starfaði lengi sem skrifari hjá Eim-
skip og seinni hluta ævinnar vann
hann í prentsmiðju. Hans lífsköllun
var áhugaljósmyndun og hann
myndaði frá því að hann ánetjaðist
ljósmyndun um 1950 og alla ævi.
Hann var ógiftur og barnlaus en
eftir lát hans gáfu ættingjar hans
Þjóðminjasafninu filmusafn hans,
sem geymir um 54.000 myndir,“
segir Linda. „Steinar Örn Erluson
heimspekingur gegndi rannsóknar-
stöðu Kristjáns Eldjárn við Þjóð-
minjasafnið á árunum 2018-2019
og rannsakaði þetta safn Gunnars
og tók ásamt Ívari Brynjólfssyni og
Ingu Láru Baldvinsdóttur viðtöl
við samferðafólk hans. Þá bættist
enn ein viðbótin við safneignina
sem eru 800 frummyndir unnar af
Gunnari sjálfum sem höfðu legið
óséðar í áratugi en voru í fórum ætt-
ingja Gunnars. Miðað við umfang
þessa safns er ótrúlegt hversu sjald-
an Gunnar sýndi verk sín. Það má
sannarlega kalla hann huldumann
í íslenskri ljósmyndasögu.“
Glíma við ljós og skugga
Á sýningunni í Þjóðminjasafninu
eru á annað hundrað mynda. „Ívar
Brynjólfsson, ljósmyndari og sýn-
ingarhöfundur, lagði mikla áherslu
á að sýna sem mest af frumkópíum
frá Gunnari sjálfum. Gestir eru svo
heppnir að sjá þarna myndir með
handbragði frá sjötta áratug síðustu
aldar,“ segir Linda.
Spurð hvaða myndefni haf i
Huldumaður
í íslenskri
ljósmyndasögu
Í Þjóðminjasafni Íslands er yfirlits-
sýning á verkum Gunnars Péturs-
sonar. Filmusafn hans geymir um 54.000
myndir. Náttúrusýnin í myndum hans
þótti framúrstefnuleg á sínum tíma.
Gunnar Péturs-
son í Þórsmörk.
MYND/INGIBJÖRG
ÓLAFSDÓTTIR
Linda Ásdísardóttir, verkefnisstjóri hjá Þjóðminjasafninu, segir Gunnar Pétursson eiga stóran sess í íslenskri ljósmyndasögu. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Mynd Gunnars Péturssonar frá 1967 af gluggum Skálholtskirkju.
helst fangað huga Gunnars segir
hún: „Hið stóra framlag Gunnars
til íslenskrar ljósmyndunar eru
margs konar æfingar með abstrakt
formið og hin eilífa glíma við ljós
og skugga. Gunnar var mikill ferða-
garpur og ferða- og náttúrumyndir
eru stór hluti af safni hans en þar
er líka verið að gera margs konar
æfingar. Það voru tvær ástríður í
lífi Gunnars: ljósmyndun og úti-
vist. Hann byrjaði á því að vera
ákafur og atkvæðamikill áhuga-
ljósmyndari í borginni. Hann var í
áhugamannafélögum ljósmyndara,
sýndi nokkuð á sjötta áratugnum
og myndir hans fóru víða og vöktu
athygli. Síðan hvarf hann snögglega
af þessum vettvangi. Það má segja
að hann hafi horfið til fjalla. Besti
ferðafélagi hans og lífsförunautur
var Ingibjörg Ólafsdóttir áhugaljós-
myndari og þau eyddu tíma sínum
á fjöllum. Hann var dulur maður
og þeir sem þekktu hann sögðu að
hann hefði verið hæverskur prívat-
maður.“
Bók á leiðinni
Um náttúruljósmyndir Gunn-
ars segir Linda: „Í safni hans eru
margar náttúruljósmyndir sem
eru mjög mínímalískar og form-
fagrar og margar alveg abstrakt.
Náttúrusýnin í myndum hans var
framúrstefnuleg á sínum tíma en
varð vinsæl og viðtekin seinna
meir. Myndirnar á sýningunni
sýna vel hvernig hann hugsar alltaf
í formum, flötum og hreyfingum.“
Sýningin stendur fram í lok ágúst.
Í tengslum við hana er væntanleg
bók um Gunnar og ljósmyndir hans
eftir Steinar Örn Erluson.
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is
1 4 . F E B R Ú A R 2 0 2 0 F Ö S T U D A G U R24 M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð